Que Phong Thủy Hoán, được biểu tượng bằng cách sử dụng dấu chấm hoặc hai dấu chấm, còn được gọi là que Hoán, là quẻ thứ 59 trong Kinh Dịch.
Nội quái và ngoại quái
- Nội quái là ☵ (Kham hoặc Nước).
- Ngoại quái là ☴ (Tốn hoặc Gió).
Giải nghĩa
Tán dã, ly tán, lan ra tràn lan, tán thất, trốn đi xa, lánh xa, thất nhân tâm, hao bớt. Thuỷ ngộ phong tắc hoán tán chi tượng: tượng nước gặp gió thì phải tan, phải chạy.
Hoà vui đến cực điểm rồi thì sẽ ly tán, vì vậy sau quẻ đoài đến quẻ Hoán. Hoán là lìa, tan tác.
Thoán từ
渙; 亨．王假有廟．利涉大川．利貞．
Hoán; hanh. Vương cách hữu miếu,
Lợi thiệp đại xuyên, lợi trinh.
Dịch: Lìa tan, hanh thông. Vua tới nhà Thái miếu, vượt qua sông lớn thì lợi, giữ đạo chính thì lợi.
Giảng
Trên là gió, dưới là nước (Kham cũng có thể hiểu là mây – như que Thủy lôi Truân, cũng gọi là Vân Lôi truân); gió thổi trên nước (hay mây) làm nước tung toé ra (hay mây tan rã ra), cho nên đặt tên quẻ là Hoán.
Thường thì nhóm họp mới hanh thông (như que Tụy), nhưng ly tán cũng có khi hanh thông, chẳng hạn sương mù tụ lại nhiều quá, nắng lên, nó tan đi thì tốt, hoặc thời nhiễu loạn, dân chúng tụ họp lại chống đối, phải giải tán đi và v.v.. Hể hợp thời thì tốt, trái lại thì xấu. Muốn cho công việc giải tán hanh thông thì nhà cầm quyền phải có lòng chí thành, như một ông vua tới nhà Thái miếu; lại phải biết mạo hiểm như có gan vượt qua sông lớn; sau cùng phải giữ đạo chính, đừng làm những việc bất chính.
Thoán truyện giảng ý nghĩa hanh thông của quẻ này
Qué từ đầu tới cuối cùng đã giải nghĩa quẻ Hoán từ nhiều khía cạnh khác nhau, diễn đạt rõ ràng và sâu sắc. Quẻ này là hợp quái giữa quẻ Khôn và quẻ Càn, khi một giá trị của quẻ Càn thay thế vào vị trí số 2 của quẻ Khôn, tạo nên quẻ Kham; và một giá trị của quẻ Khôn thay thế vào vị trí số 1 của quẻ Càn, tạo nên quẻ Tốn. Vì vậy, trong trạng thái Hoán có một giá trị dương cường ở bên trong, một giá trị âm như ở bên ngoài, và giá trị này đắc vị, thuận theo 2 giá trị dương cường ở trên nó để tiến lên, đó là tốt.
Vượt qua sông lớn mà có lợi vì quẻ có cái tượng gỗ (Tốn cũng là cây, gỗ) ở trên nước, tức thuyền ở trên nước, nhờ thuyền mà qua sông được. Nghĩa bóng là nhờ người có tài mà làm nên việc lớn.
Trên đây là những diễn giảng ý nghĩa quẻ Hoán theo nhiều khía cạnh khác nhau.