Khám phá ý nghĩa biểu tượng của cờ, lọng, võng trong văn hóa Việt xưa, từ quyền lực, địa vị đến tín ngưỡng và đời sống. Tìm hiểu về quốc kỳ, môn kỳ, cờ ngũ hành, nhị thập bát tú và các loại cờ khác qua từng thời kỳ lịch sử.
Phật Thầy Tây An, người sáng lập Bửu Sơn Kỳ Hương, để lại dấu ấn sâu đậm ở Nam Bộ. Cuộc đời ông gắn liền với giáo lý Tứ Ân, tinh thần khẩn hoang và khát vọng an lành cho dân tộc.
Bia ký Võ Cạnh, di sản văn tự cổ nhất Việt Nam, ẩn chứa nhiều bí ẩn về lịch sử và văn hóa Champa. Niên đại và ý nghĩa của bia vẫn gây tranh luận trong giới khảo cổ suốt hơn một thế kỷ.
Khám phá ảnh hưởng của âm nhạc Chămpa trong Nhã nhạc cung đình Nhật Bản (Gagaku), đặc biệt là Lâm Ấp Nhạc (Rinyugaku). Tìm hiểu về tăng sĩ Phật Triết, người đã mang âm nhạc Chiêm Thành đến xứ sở Phù Tang vào thế kỷ thứ 8.
Khám phá bí ẩn thời gian được mã hóa trên Trống đồng Ngọc Lũ, di sản văn hóa Việt Nam. Phân tích hoa văn độc đáo, bài viết hé lộ giả thuyết về bộ lịch cổ và tri thức thiên văn của người xưa.
Khám phá tiếng cười đa sắc thái và tinh thần yêu nước kiên cường của người Việt qua lịch sử. Từ trống đồng Đông Sơn đến văn học dân gian, bài viết phân tích mối quan hệ giữa hai yếu tố văn hóa cốt lõi này.
Hành trình văn hóa đọc của người Nhật từ thời võ sĩ đạo đến khai minh, hun đúc nên nền tảng cho sự phát triển vượt bậc. Từ Tokugawa đến Minh Trị, tinh thần hiếu học đã biến Nhật Bản thành cường quốc kinh tế và khoa học.
Khám phá dòng chảy văn học Việt Nam từ thời tiền sử đến hiện đại, qua những đỉnh cao sáng tạo và bước chuyển mình đầy biến động. Bài viết này tổng quan về văn học dân gian, ảnh hưởng Trung Hoa, Ấn Độ, Phật giáo, Nho giáo, chữ Nôm, và sự trỗi dậy của chữ Quốc ngữ.
Hành trình chữ Hán đến Việt Nam: từ thời Tần đến ảnh hưởng sâu đậm trong văn hóa Việt đương đại. Khám phá vai trò của Triệu Đà trong việc truyền bá chữ Hán và sự giao thoa văn hóa Hoa-Việt.
Cuốn “Nguyễn Du, mười năm gió bụi” của Phạm Trọng Chánh đưa ra nhiều nghi vấn thú vị về cuộc đời Nguyễn Du, đặc biệt là ba năm “giang hồ đất Bắc”. Nghiên cứu này cho rằng Nguyễn Du đã cùng Nguyễn Đại Lang đến Vân Nam và Hàng Châu, tạo nên chất liệu cho Truyện Kiều.
Nền giáo dục Pháp-Việt (1862-1945) xóa bỏ khoa cử Nho học, thay thế bằng hệ thống mới phục vụ mục đích cai trị. Từ chữ Quốc ngữ đến đại học, bài viết phân tích di sản phức tạp của thời kỳ này.
Bia Tiến sĩ Văn Miếu không chỉ là di tích lịch sử mà còn là kho tàng tinh hoa trí tuệ Việt Nam qua các thời kỳ. 82 bia đá ghi danh 1306 vị Tiến sĩ, lưu giữ truyền thống khoa bảng và giá trị văn hóa sâu sắc.
Huyền Trân công chúa, biểu tượng hòa hiếu triều Trần, hy sinh vì lợi ích quốc gia qua cuộc hôn nhân chính trị với vua Chiêm Thành. Câu chuyện của bà là bài học về ngoại giao mềm dẻo, mở rộng lãnh thổ bằng con đường hòa bình.
Địa danh “Thọ Xương” có nguồn gốc từ Huế, gắn với chùa Thiên Mụ, sau được Dương Khuê đưa vào thơ về Hà Nội. Bài viết phân tích sử liệu, văn bản cổ chứng minh “Thọ Xương” ở Huế từ thời các chúa Nguyễn.
Giai thoại cảm động về bà Phi Yến bị vua Gia Long giam ở Côn Đảo, con bị ném xuống biển, được lưu truyền rộng rãi. Tuy nhiên, sử sách không ghi nhận sự kiện này, và ca dao “Gió đưa cây cải về trời…” thực ra lại liên quan đến triều Lê.
Khám phá tổ chức xã hội cổ truyền người Mường Hòa Bình, từ gia đình, họ tộc đến làng mường và chế độ Nhà Lang. Bài viết phân tích luật lệ, quyền lực và ảnh hưởng của Nhà Lang đến đời sống người dân.
Khám phá hành trình lịch sử tổ chức xã hội và bộ máy quản lý tại Sơn La từ thời kỳ cổ truyền đến hiện đại. Bài viết tìm hiểu sự phát triển của các cộng đồng người Thái, Mường, Mông, Khơ Mú dưới nhiều chế độ cai trị khác nhau.
Địa danh Phú Yên chuyển mình từ âm Nôm sang Hán Việt từ năm 1824, sớm hơn ghi nhận trước đây. Tập tấu năm Minh Mạng thứ 5 hé lộ câu chuyện thú vị về quá trình chuẩn hóa hành chính, văn hóa này.
Kinh Bắc xưa nổi tiếng với truyền thống khoa bảng rực rỡ, ghi dấu ấn sâu đậm trong lịch sử trí thức Việt Nam. Phương ngôn Kinh Bắc phản ánh sinh động thành tựu khoa cử, minh chứng cho vùng đất địa linh nhân kiệt này.
Khám phá nét độc đáo của tín ngưỡng thờ Mẫu ở Nam Bộ, di sản văn hóa phi vật thể phản ánh sự giao thoa văn hóa đa dạng. Tìm hiểu về tính đa nguyên, nhân văn và linh hoạt của tín ngưỡng này trong đời sống tâm linh người dân phương Nam.
Khám phá nét tương đồng giữa văn hóa Việt Nam và Đông Nam Á từ góc nhìn địa – văn hóa. Bài viết phân tích ảnh hưởng của yếu tố tự nhiên, làm rõ luận điểm “Việt Nam là một Đông Nam Á thu nhỏ”.
Khám phá ý nghĩa đích thực của “Cao Sơn Cảnh Hạnh” trên cổng Đền Hùng, nơi thờ cúng các Vua Hùng. Bài viết này delves vào nguồn gốc và thông điệp sâu xa của bốn chữ Hán này, kết nối quá khứ với hiện tại, soi sáng giá trị văn hóa Việt.
Hình tượng voi trong nghệ thuật Đông Sơn đa dạng, phong phú, thể hiện qua phù điêu, tượng tròn trên trống, chuông, đèn đồng. Mối liên hệ giữa hình tượng voi và địa danh lịch sử Tượng Quận vẫn còn là ẩn số cần được giải mã.
Sự trỗi dậy của Trung Quốc đặt ra thách thức về văn hóa. Bài viết phân tích luận điểm của ông Lý Hồng Phong về “Sự chuẩn bị văn hóa của nước lớn trỗi dậy”, từ bối cảnh lịch sử đến ý nghĩa đối với sự phát triển của Trung Quốc.
Hành trình chữ Hán tại Việt Nam trải qua bốn giai đoạn: học tập, mượn dùng, phỏng tạo và sáng tạo. Bài viết phân tích ảnh hưởng sâu sắc của chữ Hán đến văn hóa Việt, từ thời kỳ manh nha đến sự ra đời của chữ Quốc ngữ.
Khám phá lịch sử 5000 năm của “nhậu nhẹt” trong văn hóa ẩm thực Việt Nam và ngữ hệ Nam Á. Từ “uống” đơn thuần đến văn hóa rượu, “nhậu” và “nhẹt” hé lộ sự giao thoa văn hóa đa dạng của dân tộc Việt.
Khám phá góc nhìn đa chiều về tiểu thuyết Thủy Hử, từ giá trị văn hóa truyền thống đến tính thời sự, đặc biệt qua phân tích của học giả phương Tây. Liệu Thủy Hử chỉ là câu chuyện “bệnh hoạn” về bạo lực hay ẩn chứa những bài học sâu sắc cho xã hội đương đại?
Khám phá Kinh Thánh không chỉ dành cho tín đồ Ki-tô giáo. Vượt qua hiểu lầm, tác phẩm này chứa đựng kho tàng tri thức văn hóa nhân loại, đặc biệt văn hóa phương Tây và Ki-tô giáo.
Người Việt đã gìn giữ tiếng nói qua hơn ngàn năm Bắc thuộc bằng cách đọc chữ Hán theo âm Việt, tạo nên chữ Nho. Kỳ tích này chứng minh trí tuệ và bản lĩnh giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.
Khám phá lịch sử văn hóa Việt Nam qua lăng kính quan hệ Việt-Trung, từ thời Bắc thuộc đến cận đại. Liệu Việt Nam có phải “tiểu Trung Hoa” hay đã luôn có bản sắc riêng, được tôi luyện qua đấu tranh giành độc lập?