Vào thời kỳ Chiến tranh Lạnh, bức màn bí mật bao trùm lên nhiều hoạt động tình báo, và một trong số đó là câu chuyện về Air America, hãng hàng không dân sự tưởng chừng như bình thường nhưng lại nằm dưới sự kiểm soát của CIA. Hành trình của Air America, từ những ngày đầu thành lập ở Trung Quốc cho đến vai trò then chốt trong Chiến tranh Việt Nam, là một lát cắt lịch sử đầy intrigue và mâu thuẫn, hé lộ phần nào hoạt động bí mật của Mỹ trong giai đoạn đầy biến động này.
Từ “Những Chú Cọp Bay” đến Vận Tải Hàng Không Dân Sự (CAT)
Câu chuyện của Air America bắt đầu từ những năm tháng hỗn loạn của Thế chiến II tại Trung Quốc. Thiếu tướng Claire Lee Chennault, người được giao nhiệm vụ xây dựng lực lượng không quân cho Trung Quốc Quốc Dân Đảng, đã thành lập Nhóm Tình nguyện Viên Mỹ (AVG), nổi tiếng với biệt danh “Những Chú Cọp Bay” cùng những chiếc máy bay Curtis P-40 Warhawks mang hình vẽ răng cọp đặc trưng.
Hoa văn răng cọp trên mũi của máy bayHình vẽ răng cọp đặc trưng của “Flying Tigers” – Phi Hổ.
Sau chiến tranh, Chennault, cùng với Whiting Willauer, đã thành lập Vận Tải Hàng Không Dân Sự (CAT) vào năm 1946. Ban đầu, CAT thực hiện các chuyến bay vận chuyển hàng cứu trợ của Liên Hợp Quốc, nhưng dần dần bị lôi kéo vào các hoạt động vận chuyển quân sự cho chính phủ Trung Quốc Quốc Dân Đảng trong cuộc nội chiến với Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Tướng Chennault tại trụ sở ở Thượng HảiTướng Claire Lee Chennault tại trụ sở CAT ở Thượng Hải.
CIA Thâu Tóm và Sự Ra Đời Của Air America
Sau khi chính quyền Trung Quốc Quốc Dân Đảng thất bại và rút lui về Đài Loan năm 1949, CAT rơi vào tình trạng khó khăn về tài chính. Nhận thấy tiềm năng của CAT trong việc thực hiện các hoạt động bí mật ở Đông Nam Á, CIA đã mua lại hãng hàng không này vào năm 1950, đánh dấu sự ra đời của một công cụ quan trọng trong các chiến dịch tình báo của Mỹ.
Từ Triều Tiên Đến Đông Dương: Bóng Ma Của Air America
Sự bùng nổ của Chiến tranh Triều Tiên đã trở thành cơ hội để CAT, giờ đây dưới sự điều khiển của CIA, thể hiện khả năng của mình. Các phi công của hãng đã thực hiện các nhiệm vụ nguy hiểm như xâm nhập vào lãnh thổ đối phương, cài cắm điệp viên và thiết bị, đồng thời hỗ trợ hậu cần cho lực lượng Mỹ.
Gary Gentz đứng trước trực thăng Bell Huey 204B của Air AmericaMột chiếc trực thăng Bell Huey 204B của Air America.
Sau đó, Air America tiếp tục tham gia vào Chiến tranh Đông Dương, hỗ trợ lực lượng Pháp và sau này là Mỹ. Họ thực hiện các nhiệm vụ thả dù tiếp tế, vận chuyển binh lính và thậm chí tham gia vào các cuộc không kích bằng bom napalm. Sự hiện diện của Air America tại Đông Dương là một minh chứng rõ nét cho sự can thiệp ngày càng sâu của Mỹ vào khu vực.
Mandarin Jet và Sự Che Đậy Tinh Vi
Để duy trì vỏ bọc dân sự, CAT, dưới sự chỉ đạo của CIA, đã nỗ lực duy trì các hoạt động bay thương mại. Việc mua chiếc máy bay phản lực Convair 880 sang trọng, được đặt tên là “Mandarin Jet”, vào năm 1958 là một phần của chiến lược che đậy này.
Kết Luận: Di Sản Của Air America
Câu chuyện về Air America là một phần lịch sử đầy bí ẩn và tranh cãi. Hãng hàng không này, với vai trò là một công cụ của CIA, đã tham gia vào nhiều hoạt động bí mật, đóng góp vào cục diện chính trị và quân sự của thế giới trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Dù được bao phủ bởi lớp màn bí mật, di sản của Air America vẫn là một lời nhắc nhở về những hoạt động ngầm đầy phức tạp và những góc khuất của lịch sử.
Tài Liệu Tham Khảo
- ANTG. “Air America và mối liên quan với CIA.”
Phụ lục
- Bảng niên biểu hoạt động của Air America (CAT):
| Năm | Sự kiện |
|---|---|
| 1946 | Thành lập CAT |
| 1947-1949 | Hoạt động tại Trung Quốc, hỗ trợ chính phủ Quốc Dân Đảng |
| 1950 | CIA mua lại CAT |
| 1950-1953 | Tham gia Chiến tranh Triều Tiên |
| 1954 | Tham gia chiến dịch PBSuccess ở Honduras |
| 1950s-1970s | Hoạt động tại Đông Dương, hỗ trợ Pháp và Mỹ |
| 1958 | Mua “Mandarin Jet” |
| 1978 | CIA bán phần lãi của mình tại Air America |
-
Chú thích:
- AVG (American Volunteer Group): Nhóm Tình nguyện Viên Mỹ, còn được gọi là “Flying Tigers” (Phi Hổ).
- CAT (Civil Air Transport): Vận Tải Hàng Không Dân Sự, tiền thân của Air America.
- CIA (Central Intelligence Agency): Cục Tình báo Trung ương Mỹ.
- PBSuccess: Chiến dịch do CIA tiến hành nhằm lật đổ chính phủ Jacobo Árbenz Guzmán ở Guatemala năm 1954.
- Curtis P-40 Warhawks: Một loại máy bay chiến đấu được sử dụng rộng rãi trong Thế chiến II.
- C-47 Skytrains & C-46 Commandos: Máy bay vận tải quân sự.
- C-119/AC-119: Máy bay vận tải quân sự, phiên bản AC-119 được trang bị vũ khí cho nhiệm vụ tấn công mặt đất.
- Convair 880: Máy bay phản lực thương mại.
-
Độ tin cậy của nguồn: Bài viết gốc từ ANTG được coi là nguồn thông tin tương đối tin cậy, tuy nhiên cần đối chiếu với các nguồn khác để có cái nhìn toàn diện hơn về Air America và các hoạt động của CIA.
