Alexandre Dumas, cái tên gắn liền với những tác phẩm văn học kinh điển như “Ba Chàng Lính Ngự Lâm”, “Bá Tước Monte Cristo”. Nhưng ít ai biết đến một Alexandre Dumas khác, người cha của nhà văn lừng danh, một vị tướng tài ba, người hùng của Cách mạng Pháp, nhưng lại bị lịch sử lãng quên một cách oan ức. Cuộc đời ông là một câu chuyện đầy thăng trầm, gắn liền với vận mệnh của Cách mạng Pháp, từ những ngày đầu bùng nổ cho đến khi suy tàn. Một câu chuyện về vinh quang, phản bội, và sự bất công của lịch sử.
Từ Nô Lệ Đến Bá Tước
Thomas-Alexandre Dumas, sinh năm 1762, mang trong mình hai dòng máu Pháp – Phi. Ông là con trai của nữ nô lệ da đen Cessette Dumas và hầu tước Antoine Davy de la Pailleterie. Năm 1774, hầu tước Antoine đưa Thomas-Alexandre về Pháp, cho ông học tại các trường danh tiếng dành cho con em quý tộc, học cưỡi ngựa, kiếm thuật, văn học cổ điển. Từ một “nô lệ” xứ thuộc địa, Thomas-Alexandre trở thành một “bá tước” tại đất Pháp phồn hoa.
Chân dung Tướng Alexandre Dumas
Năm 1786, Thomas-Alexandre từ bỏ tước vị quý tộc và họ “Davy de la Pailleterie” do bất đồng với cha. Ông gia nhập quân đội với cái tên Thomas Alexandre Dumas, sau này rút gọn thành Alex Dumas, để bày tỏ lòng thành kính với người mẹ mà ông không bao giờ gặp lại.
Ngôi Sao Sáng Của Cách Mạng Pháp
Cách mạng Pháp 1789 bùng nổ, mở ra cơ hội cho Alex Dumas thể hiện tài năng quân sự. Năm 1792, ông dẫn đầu một nhóm quân nhỏ, bất ngờ tấn công và bắt sống một toán kỵ binh Phổ đông hơn. Chiến tích này đánh dấu sự khởi đầu của một chuỗi chiến công hiển hách. Từ một kỵ binh bình thường, ông thăng tiến nhanh chóng, trở thành Tổng tư lệnh đạo quân Alpes năm 1794, khi mới 32 tuổi.
Huy hiệu của Quân đội Cách mạng Pháp
Sự thăng tiến của Dumas gắn liền với việc bãi bỏ chế độ nô lệ vào tháng 2/1794. Ông trở thành biểu tượng sống của Cách mạng, người Pháp da màu đầu tiên leo lên hàng tướng lĩnh. Không chỉ gan dạ, Dumas còn được ngưỡng mộ bởi tài điều binh khiển tướng, lòng nhân từ và sức khỏe phi thường. Napoleon từng gọi ông là Horacius Cocles, một anh hùng huyền thoại của đế chế La Mã.
“Con Quỷ Đen” Trên Chiến Trường
Trong chiến dịch Italy chống lại quân đội Áo và Piemonte, Dumas một lần nữa chứng tỏ lòng dũng cảm và tài kiếm thuật, khiến kẻ thù khiếp sợ gọi ông là “Con Quỷ đen”. Trong trận đánh tại cầu Lodi, ông một mình chống trả quân địch, khiến họ không thể tiến lên. Sau chiến dịch này, Napoleon bổ nhiệm Dumas làm tư lệnh đội kỵ binh trong chiến dịch Ai Cập.
Từ Đỉnh Cao Vinh Quang Đến Bi Kịch Bị Lãng Quên
Tuy nhiên, hào quang của Dumas nhanh chóng lụi tàn. Những bất đồng quan điểm chính trị với Napoleon trong chiến dịch Ai Cập đã khiến ông bị thất sủng. Dumas chỉ trích Napoleon vì hành động bỏ rơi quân đội và đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích quốc gia. Sau khi rời Ai Cập, thuyền của ông bị đắm, ông bị bắt làm tù binh và bị giam cầm trong điều kiện khắc nghiệt suốt hai năm.
Général_Thomas_Alexandre_Davy_de_La_PailleterieTướng Thomas-Alexandre Dumas
Trở về Pháp với sức khỏe suy yếu, Dumas bị Napoleon phớt lờ mọi đề nghị phục vụ đất nước. Napoleon tìm cách xóa sạch mọi dấu ấn của Dumas, thậm chí thay thế chân dung ông trong các bức họa chiến trận bằng hình ảnh của chính mình. Dumas qua đời năm 1806 ở tuổi 43, trong sự lãng quên của lịch sử.
Sự Bất Công Của Lịch Sử
Sự lãng quên này kéo dài suốt hơn hai thế kỷ. Napoleon, để lấy lòng những điền chủ da trắng, đã tái lập chế độ nô lệ và đẩy Dumas vào nguy cơ bị trục xuất. Mặc dù con trai ông, nhà văn Alexandre Dumas, và nhiều tổ chức đã kêu gọi công nhận công lao của vị tướng da màu, nhưng Dumas vẫn là một danh nhân bị lịch sử Pháp lãng quên. Bức tượng duy nhất của ông bị phá hủy trong Thế chiến II và chưa bao giờ được dựng lại.
Kết Luận
Cuộc đời của Tướng Alexandre Dumas là một bi kịch về sự bất công của lịch sử. Một người anh hùng của Cách mạng Pháp, một vị tướng tài ba, đã bị lãng quên chỉ vì màu da và những bất đồng chính trị. Câu chuyện của ông là một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc ghi nhớ và tôn vinh những đóng góp của tất cả mọi người, bất kể nguồn gốc hay hoàn cảnh của họ.
Tài liệu tham khảo
- Reiss, Tom. The Black Count: Glory, Revolution, Betrayal, and the Real Count of Monte Cristo. W. W. Norton & Company, 2012.
- Dumas, Alexandre. Mes Mémoires. Calmann Lévy, 1863.
