Trong niềm hân hoan của thế giới mừng chiến thắng phát xít, ngày 8/5/1945, ít ai hay biết về một tấn bi kịch đang âm thầm diễn ra trên mảnh đất Ukraine. Là chiến trường đẫm máu của hai thế lực hung tàn, người dân Ukraine phải gánh chịu biết bao đau thương mất mát, từ cuộc sống bị tàn phá đến nền độc lập non trẻ bị bóp nghẹn.
Quá Khứ Oanh Liệt Và Nỗi Đau Chia Cắt
Lịch sử Ukraine gắn liền với những thăng trầm của vương quốc Kyivan-Rus hùng mạnh từ thế kỷ thứ 9. Kiev, thủ đô ngàn năm văn hiến, từng là “Thành phố Mẹ” của các dân tộc Đông Slav, là minh chứng cho một thời kỳ vàng son của quốc gia này.
Bản đồ Ukraine bị chia cắt
Bản đồ Ukraine bị chia cắt đầu thế kỷ 20
Thế nhưng, bi kịch của Ukraine bắt đầu từ sự suy yếu của vương quốc Kyivan-Rus vào thế kỷ 14. Liên tiếp sau đó là những cuộc xâm lăng, chia cắt bởi Ba Lan, Lithuania và Nga, đẩy Ukraine vào vòng xoáy của chiến tranh và mất mát. Trước Thế chiến thứ nhất, Ukraine bị chia cắt thành ba phần, thuộc Áo, Hungary và Nga, khát vọng độc lập luôn cháy bỏng trong lòng người dân.
Thế Chiến Thứ Nhất: Lửa Thử Vàng, Gian Thử Lòng
Thế chiến thứ nhất bùng nổ, Ukraine một lần nữa trở thành chiến trường đẫm máu. Vừa thoát khỏi ách thống trị của Nga hoàng, người Ukraine lại đối mặt với tham vọng của cộng sản. Sự ra đời của Cộng hòa Nhân dân Ukraine (1917-1921) ngắn ngủi như tia chớp lóe sáng rồi vụt tắt, đánh dấu một giai đoạn đầy biến động và hy vọng rồi lại thất vọng của đất nước này.
Hai Chế Độ Độc Tàn, Một Nỗi Đau Chung
Bước sang giai đoạn 1922-1939, tưởng chừng như một kỷ nguyên mới mở ra cho Ukraine khi trở thành một nước cộng hòa thuộc Liên Xô. Tuy nhiên, chế độ cộng sản với bản chất độc tài, tàn bạo đã nhanh chóng biến Ukraine thành “thuộc địa” cung cấp lương thực và nhân lực cho nước Nga Xô Viết. Chính sách cưỡng bức tập thể hóa nông nghiệp cùng nạn đói khủng khiếp 1932-1933 đã cướp đi sinh mạng hàng triệu người dân vô tội.
Thế Chiến Thứ Hai: Giữa Hai Gọng Kìm Lịch Sử
Năm 1939, Hiệp ước Molotov-Ribbentrop được ký kết giữa Đức Quốc xã và Liên Xô, Ukraine một lần nữa trở thành nạn nhân của các cường quốc. Bị kẹp giữa hai gọng kìm của quân đội Đức và hồng quân Liên Xô, người dân Ukraine phải hứng chịu những mất mát khủng khiếp. Chính sách “tiêu thổ kháng chiến” của Stalin và nạn diệt chủng của phát xít đã biến Ukraine thành một “sa mạc chết”.
Khát Vọng Độc Lập Và Cuộc Chiến Không Ngừng
Trong hoàn cảnh ngặt nghèo, tinh thần quật cường của người Ukraine vẫn không hề lụi tàn. Quân đội Khởi nghĩa Ukraine (UPA) được thành lập, chiến đấu ngoan cường chống lại cả hai thế lực xâm lược. Họ chiến đấu vì một lý tưởng cao đẹp: giành lại độc lập cho Tổ quốc.
Hậu Chiến: Nỗi Đau Âm ỉ Và Hành Trình Đi Tìm Công Lý
Thế chiến thứ hai kết thúc, Ukraine được trả lại cho Liên Xô. Tuy nhiên, đó không phải là cái kết có hậu cho những hy sinh của họ. Nỗi đau vẫn còn đó, âm ỉ trong lòng những người con Ukraine yêu nước.
Mãi đến năm 1991, với sự sụp đổ của Liên bang Xô Viết, Ukraine mới chính thức giành được độc lập. Hành trình đi tìm công lý cho những mất mát trong quá khứ vẫn còn tiếp tục, là lời nhắc nhở cho thế giới về một dân tộc kiên cường, bất khuất trước mọi khó khăn, thử thách.
