Ngày 16 tháng 9 năm 1963, Singapore sáp nhập với Malaysia, một cuộc hôn nhân chính trị được thúc đẩy bởi lợi ích kinh tế và an ninh. Tuy nhiên, ẩn sau vẻ ngoài hứa hẹn của sự hợp nhất này là những căng thẳng chủng tộc và bất đồng chính trị âm ỉ, chờ đợi thời cơ bùng phát.
Việc Singapore, với dân số chủ yếu là người Hoa, gia nhập Liên bang Malaysia, nơi người Mã Lai chiếm đa số, đã làm dấy lên những lo ngại về sự mất cân bằng quyền lực. Đảng Hành động Nhân dân (PAP) của Lý Quang Diệu, với chính sách “Malaysia của Malaysia” ủng hộ bình đẳng cho mọi công dân bất kể chủng tộc hay tôn giáo, đã vấp phải sự phản đối từ Tổ chức Dân tộc Mã Lai Thống nhất (UMNO) của Tunku Abdul Rahman, vốn ủng hộ những đặc quyền nhất định cho người Mã Lai bản địa.
Hình ảnh hiếm hoi về cuộc bạo loạn chủng tộc năm 1964 ở Singapore. Nguồn: Nghiên Cứu Lịch Sử
Mâu thuẫn giữa PAP và UMNO leo thang thành một cuộc chiến chính trị, với việc PAP tham gia tranh cử ở bán đảo Mã Lai và giành được một ghế trong cuộc bầu cử Liên bang năm 1964. Chiến thắng này được UMNO coi là một sự khiêu khích, kích động một chiến dịch tuyên truyền chống PAP trên các phương tiện truyền thông và các cuộc biểu tình chính trị, gieo rắc mầm mống cho xung đột chủng tộc.
Bùng Phát Bạo Lực
Ngọn lửa hận thù bùng phát vào ngày 21 tháng 7 năm 1964, trùng với lễ rước kỷ niệm ngày sinh của nhà tiên tri Muhammad. Những tờ rơi kích động chống người Hoa được phân phát, đổ lỗi cho cộng đồng người Hoa về cái chết của một người lái xe xích lô Mã Lai. Bạo lực bùng phát ở khu Geylang, lan nhanh sang các khu vực khác của Singapore. Cảnh sát, quân đội và cả tiểu đoàn Gurkha được huy động để dập tắt bạo loạn.
Lệnh giới nghiêm được áp đặt, nhưng không thể ngăn chặn hoàn toàn làn sóng bạo lực. Các cuộc đụng độ lẻ tẻ tiếp tục diễn ra, đỉnh điểm là cuộc bạo loạn đẫm máu vào ngày 2 tháng 9 năm 1964, cướp đi sinh mạng của 13 người và khiến hàng trăm người bị thương.
Hậu Quả Và Di Sản
Cuộc bạo loạn chủng tộc năm 1964 là một vết sẹo sâu trong lịch sử Singapore. Nó phơi bày những rạn nứt chủng tộc tiềm ẩn và sự mong manh của hòa bình xã hội. Mặc dù chính phủ đã nỗ lực hàn gắn những chia rẽ và thúc đẩy sự hòa hợp chủng tộc, nhưng ký ức về cuộc bạo loạn vẫn ám ảnh tâm trí người dân Singapore.
Sự kiện bi thảm này cũng đóng vai trò xúc tác cho việc ban hành Đạo luật An ninh Nội bộ, một đạo luật gây tranh cãi trao cho chính phủ quyền hạn rộng rãi để ngăn chặn các mối đe dọa an ninh quốc gia, bao gồm cả việc kích động bạo lực chủng tộc.
Bài Học Xương Máu
Cuộc bạo loạn chủng tộc năm 1964 ở Singapore là một lời nhắc nhở nhức nhối về hậu quả tàn khốc của sự chia rẽ và thù hận. Nó cho thấy sự mong manh của hòa bình xã hội và tầm quan trọng của việc thúc đẩy sự hiểu biết và khoan dung giữa các cộng đồng khác nhau. Bài học rút ra từ sự kiện bi thảm này vẫn còn nguyên giá trị trong thế giới ngày nay, nơi xung đột và bất ổn vẫn tiếp diễn.
