Câu chuyện về mỏ đất hiếm Mountain Pass tại California, Mỹ, không chỉ là một câu chuyện kinh doanh, mà còn là bức tranh thu nhỏ về cuộc cạnh tranh kinh tế khốc liệt giữa Mỹ và Trung Quốc, cũng như nỗ lực toàn cầu trong việc chuyển đổi sang năng lượng xanh. Sự hồi sinh của mỏ này, từ đống đổ nát của quá khứ, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong chiến lược của Mỹ nhằm giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc trong lĩnh vực đất hiếm – nguyên liệu quan trọng cho nhiều ngành công nghiệp then chốt.
Từ Bóng Ma Quá Khứ Đến Kỳ Vọng Tương Lai
Mountain Pass, từng là nguồn cung cấp đất hiếm hàng đầu thế giới, đã trải qua nhiều thăng trầm. Từ thời kỳ hoàng kim những năm 1970, mỏ đã dần suy yếu dưới sức ép cạnh tranh từ Trung Quốc, cùng với những vấn đề môi trường và tài chính, dẫn đến phá sản vào đầu những năm 2010. Sự hồi sinh của Mountain Pass bắt đầu khi hai nhà tài chính James Litinsky và Michael Rosenthal mua lại mỏ này với tầm nhìn dài hạn, quyết tâm xây dựng lại một “công ty Mỹ vĩ đại”.
Hình ảnh mỏ Mountain Pass, biểu tượng cho sự hồi sinh của ngành công nghiệp đất hiếm tại Mỹ.
Chiến Lược Đa Chiều: Phục Hồi Chuỗi Cung Ứng
Chiến lược của MP Materials, công ty sở hữu mỏ Mountain Pass, được triển khai theo ba giai đoạn. Giai đoạn một tập trung vào việc khai thác quặng. Giai đoạn hai, dự kiến hoàn thành trong quý 2 năm 2023, sẽ xây dựng cơ sở tách và tinh chế quặng tại chỗ. Giai đoạn ba đầy tham vọng là xây dựng một nhà máy sản xuất kim loại đất hiếm tinh chế và nam châm thành phẩm tại Texas, dự kiến hoạt động vào cuối năm nay.
Tuy nhiên, thách thức đặt ra là rất lớn. Trung Quốc hiện đang kiểm soát phần lớn chuỗi cung ứng đất hiếm toàn cầu, từ khai thác, chế biến đến sản xuất nam châm. Việc cạnh tranh về giá với Trung Quốc cũng là một bài toán khó, khi chi phí sản xuất tại Mỹ cao hơn đáng kể.
Vai Trò Của Chính Phủ Và Hợp Tác Quốc Tế
Nhận thức được tầm quan trọng chiến lược của đất hiếm, chính phủ Mỹ đã tích cực hỗ trợ MP Materials thông qua các khoản tài trợ từ Bộ Quốc phòng. Sự hỗ trợ này không chỉ về mặt tài chính mà còn giúp MP Materials vượt qua khó khăn về chuỗi cung ứng trong thời kỳ đại dịch.
Bên cạnh đó, MP Materials cũng chủ động mở rộng hợp tác quốc tế. Thỏa thuận với Sumitomo Corp. của Nhật Bản là một ví dụ điển hình. Theo đó, Sumitomo sẽ trở thành nhà phân phối độc quyền sản phẩm của MP Materials tại Nhật Bản, giúp Nhật Bản giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc.
Liên kết đến phiên bản PDF và in ấn của bài viết gốc.
Bóng Đen Của Sự Phụ Thuộc Lẫn Nhau
Mặc dù căng thẳng Mỹ – Trung ngày càng gia tăng, MP Materials vẫn duy trì mối quan hệ kinh doanh với Shenghe Resources, một công ty đất hiếm của Trung Quốc, đồng thời là cổ đông lớn của MP Materials. Điều này cho thấy sự phức tạp và phụ thuộc lẫn nhau trong chuỗi cung ứng đất hiếm toàn cầu.
Thách Thức và Cơ Hội Trong Tương Lai
Con đường phía trước của MP Materials và ngành công nghiệp đất hiếm Mỹ vẫn còn nhiều chông gai. Những thách thức về công nghệ, chi phí, cạnh tranh, và tác động môi trường cần được giải quyết. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ của chính phủ, hợp tác quốc tế, và nỗ lực không ngừng của các doanh nghiệp, Mountain Pass có thể trở thành biểu tượng cho sự hồi sinh của ngành công nghiệp đất hiếm tại Mỹ, góp phần vào an ninh quốc gia và quá trình chuyển đổi năng lượng xanh toàn cầu.
Kết Luận: Cuộc Đua Dài Hạn
Cuộc chiến giành quyền kiểm soát đất hiếm giữa Mỹ và Trung Quốc không phải là cuộc đua ngắn hạn. Trung Quốc vẫn sẽ là nước dẫn đầu trong nhiều năm tới. Tuy nhiên, sự trỗi dậy của Mountain Pass và các nỗ lực của Mỹ cùng đồng minh cho thấy quyết tâm đa dạng hóa nguồn cung và giảm sự phụ thuộc vào một quốc gia duy nhất. Tương lai của ngành công nghiệp đất hiếm sẽ phụ thuộc vào sự đổi mới công nghệ, hợp tác quốc tế, và các chính sách hỗ trợ của chính phủ.
