Vào cuối thế kỷ 13, Đế quốc Mông Cổ dưới triều đại nhà Nguyên đã vươn tới đỉnh cao quyền lực, trải dài từ Thái Bình Dương đến Đông Âu. Với tham vọng bá chủ, Hốt Tất Liệt, vị Đại Hãn của đế quốc, đã không ngừng mở rộng lãnh thổ bằng những cuộc chinh phạt đẫm máu. Trong số các mục tiêu của ông, Trảo Oa (Java ngày nay) – một vương quốc giàu có ở Đông Nam Á – đã trở thành tâm điểm chú ý.
Bài viết này sẽ đưa chúng ta ngược dòng lịch sử, trở lại năm 1292, để tìm hiểu về cuộc viễn chinh của nhà Nguyên đến Trảo Oa, một sự kiện lịch sử quan trọng đã để lại những dấu ấn sâu đậm trong lịch sử cả hai quốc gia.
Tham Vọng Bành Trướng và Mầm Mống Xung Đột
Bản đồ Đế quốc Mông Cổ năm 1253-1301
Nằm cách xa Trung Hoa đại lục, Trảo Oa được biết đến là một quốc gia giàu có với nhiều sản vật quý giá như vàng bạc, sừng tê giác, trầm hương và các loại vải lụa. Sự thịnh vượng của Trảo Oa đã thu hút sự chú ý của Hốt Tất Liệt, người luôn khao khát mở rộng ảnh hưởng và thu thập của cải cho đế chế của mình.
Mối quan hệ giữa nhà Nguyên và Trảo Oa ban đầu tương đối hòa bình. Hai bên đã có những hoạt động trao đổi sứ giả và duy trì quan hệ ngoại giao. Tuy nhiên, mầm mống xung đột đã nhen nhóm từ việc Hốt Tất Liệt yêu cầu Trảo Oa thần phục và trở thành nước chư hầu, nộp cống cho nhà Nguyên.
Yêu sách này đã vấp phải sự phản đối từ phía Trảo Oa. Vị vua của họ, Kertanegara, không chỉ từ chối mà còn có những hành động xúc phạm đến sứ giả nhà Nguyên. Hành động này đã châm ngòi cho một cuộc chiến tranh giữa hai quốc gia.
Chuẩn Bị Cho Cuộc Chinh Phạt
Năm 1292, Hốt Tất Liệt quyết định phát động một cuộc viễn chinh quy mô lớn nhằm khuất phục Trảo Oa. Ông giao trọng trách chỉ huy cho hai vị tướng tài là Sử Bật và Cao Hưng, cùng với phó tướng người Hồi Hồi là Diệc Hắc Mê Thất.
Để chuẩn bị cho cuộc chiến, Hốt Tất Liệt đã huy động một lực lượng hùng hậu gồm 20.000 quân từ ba tỉnh Phúc Kiến, Giang Tây và Hồ Quảng. Ông cũng cho đóng 1.000 chiến thuyền, chuẩn bị lương thực đủ dùng cho một năm, cùng vô số vũ khí, trang bị và vàng bạc để thưởng cho quân lính.
Hành Trình Vượt Biển Đầy Khó Khăn
Tháng 12 năm 1292, đoàn quân viễn chinh khởi hành từ cảng Hậu Chử (thuộc tỉnh Phúc Kiến ngày nay). Hành trình vượt biển đầy sóng gió đã gây ra muôn vàn khó khăn cho quân Nguyên. Sóng to, gió lớn khiến nhiều chiến thuyền bị hư hỏng, lương thực bị thiếu hụt, binh lính kiệt sức vì say sóng và bệnh tật.
Sau hơn một tháng lênh đênh trên biển, vượt qua các vùng biển hiểm trở và lãnh thổ của các quốc gia khác như Chiêm Thành, đoàn quân Nguyên cuối cùng đã đặt chân đến Trảo Oa.
Những Trận Đánh Ác Liệt Trên Đất Trảo Oa
Hình minh họa lính Trảo Oa thời kỳ Majapahit
Biết tin quân Nguyên đến, Thổ Hãn Tất Đồ Gia – phò mã của vua Trảo Oa (đã bị ám sát trước đó) – đã xin thần phục nhà Nguyên và đề nghị hợp tác để chống lại kẻ thù chung là Cát Lang – một tiểu quốc ở Trảo Oa.
Tin tưởng vào lời đề nghị của Thổ Hãn Tất Đồ Gia, quân Nguyên đã chia quân tấn công vào Cát Lang. Sau nhiều trận chiến ác liệt, quân Nguyên đã đánh bại quân Cát Lang, vua Cát Lang là Hà Chỉ Cát Đương phải đầu hàng.
Tuy nhiên, ngay sau khi đánh bại Cát Lang, Thổ Hãn Tất Đồ Gia đã phản bội lại nhà Nguyên. Ông ta tập hợp lực lượng chống lại quân Nguyên, khiến quân Nguyên rơi vào thế bất lợi.
Thất Bại Của Cuộc Viễn Chinh
Trước sự tấn công bất ngờ của Thổ Hãn Tất Đồ Gia, quân Nguyên bị thiệt hại nặng nề. Nhận thấy tình thế bất lợi, Sử Bật và Cao Hưng quyết định rút quân về nước.
Cuộc rút lui cũng đầy khó khăn và nguy hiểm như cuộc hành quân đến đây. Sau hơn hai tháng lênh đênh trên biển, đoàn quân Nguyên trở về Tuyền Châu chỉ còn lại một phần ba quân số ban đầu.
Hốt Tất Liệt vô cùng tức giận khi biết tin quân Nguyên bại trận. Ông đã ra lệnh cách chức và trừng phạt nặng nề Sử Bật, Cao Hưng và Diệc Hắc Mê Thất.
Kết Luận
Cuộc viễn chinh của nhà Nguyên đến Trảo Oa năm 1292 đã kết thúc trong thất bại. Mặc dù sở hữu một lực lượng hùng mạnh và được chuẩn bị kỹ lưỡng, nhưng quân Nguyên đã không thể khuất phục được Trảo Oa do nhiều nguyên nhân: địa hình xa lạ, khí hậu khắc nghiệt, dịch bệnh hoành hành và đặc biệt là sự phản bội của Thổ Hãn Tất Đồ Gia.
Thất bại này cho thấy việc mở rộng lãnh thổ bằng vũ lực không phải lúc nào cũng mang lại thành công. Nó cũng cho thấy sự kiên cường, bất khuất của người dân Trảo Oa trong việc bảo vệ đất nước trước tham vọng xâm lược của đế quốc hùng mạnh nhất thế giới lúc bấy giờ.
