Mùa đông năm 1982, bóng đen nghi ngờ bao trùm lên mối quan hệ giữa CIA và một trong những điệp viên quan trọng nhất của họ nằm sâu trong lòng Liên Xô. Liên lạc bị cắt đứt, năm cuộc hẹn gặp gỡ đều thất bại. KGB như một mạng nhện giăng kín khắp Moskva, khiến mọi nỗ lực tiếp cận của CIA đều trở nên vô cùng nguy hiểm. Số phận của chiến dịch tình báo này, cũng như mạng sống của điệp viên, dường như đang treo trên sợi tóc. Trong bối cảnh căng thẳng đó, Bill Plunkert, một cựu phi công Hải quân với dáng người cao lớn và kinh nghiệm dày dạn trong công tác tình báo, được giao phó một nhiệm vụ sinh tử: kết nối lại với nguồn tin vô giá này.
Kế Hoạch “Hộp Hình Nộm”
Tối ngày 7/12/1982, một kế hoạch táo bạo chưa từng có tiền lệ được triển khai. Plunkert, cùng vợ và Trưởng trạm CIA cùng vợ, rời khỏi Đại sứ quán Mỹ dưới sự giám sát chặt chẽ của lực lượng dân quân Liên Xô. Bên dưới lớp áo khoác lịch sự, Plunkert đã cải trang thành một ông già người Nga. Chiếc bánh sinh nhật họ mang theo không phải để ăn mừng, mà là vỏ bọc cho một thiết bị đặc biệt do CIA chế tạo: “hộp hình nộm”. Bên trong chiếc bánh giả, một hình nộm mô phỏng đầu và thân người được thiết kế để đánh lừa KGB.
Khi chiếc xe rẽ vào một góc khuất, Plunkert nhanh chóng nhảy ra ngoài. Cùng lúc, chiếc hộp hình nộm được kích hoạt, tạo ra ảo giác Plunkert vẫn còn trên xe. Chiếc xe tăng tốc lao đi, KGB bám theo sát nút. Màn kịch hoàn hảo đã đánh lừa được KGB, mở đường cho Plunkert hoàn thành nhiệm vụ.
Adolf Tolkachev: Điệp Viên Khát Khao Trả Thù
Điệp viên mà CIA dày công bảo vệ chính là Adolf Tolkachev, một kỹ sư sóng vô tuyến làm việc trong quân đội Liên Xô. Âm ỉ trong lòng Tolkachev là mối hận thù sâu sắc với chế độ Stalin đã gây ra cái chết cho mẹ vợ và đẩy cha vợ vào trại lao động. Sự vỡ mộng về chủ nghĩa cộng sản và khao khát trả thù đã biến ông thành một nguồn tin vô giá cho CIA.
Trong suốt 6 năm, Tolkachev đã liều lĩnh gặp gỡ các sĩ quan CIA 21 lần ngay giữa lòng Moskva. Ông cung cấp cho CIA vô số tài liệu mật về nghiên cứu vũ khí và radar của Liên Xô, bao gồm cả bản thiết kế và bảng mạch. Những thông tin này đã giúp Mỹ nắm bắt được điểm yếu của hệ thống phòng không Liên Xô, tạo lợi thế vượt trội trong cuộc chạy đua vũ trang.
Tolkachev đòi hỏi tiền bạc từ CIA không phải vì lòng tham, mà như một sự khẳng định giá trị của mình. Ông cũng yêu cầu các album nhạc phương Tây cho con trai, một món hàng xa xỉ ở Moskva thời bấy giờ.
Màn Rượt Đuổi Nghẹt Thở Trên Đường Phố Moskva
Việc tiếp cận Tolkachev là một thử thách cam go đối với CIA. Moskva, dưới sự kiểm soát gắt gao của KGB, giống như một mê cung đầy cạm bẫy. David Rolph, một sĩ quan CIA, đã trải qua những đêm dài căng thẳng để lẩn tránh KGB và gặp gỡ Tolkachev.
Chân dung Adolf Tolkachev treo trong trụ sở CIA. Nguồn: Trích từ cuốn sách.
Một trong những phương pháp được CIA sử dụng là “chuyển đổi nhân dạng”. Rolph sẽ cải trang thành một người khác, thường là một nhân viên kỹ thuật trong Đại sứ quán, để qua mặt lực lượng an ninh. Sau khi rời khỏi Đại sứ quán, ông phải thực hiện một loạt các động tác đánh lạc hướng tinh vi, từ việc dừng chân ở các cửa hàng hoa, nhà hát đến việc leo lên cầu thang của một tòa nhà chung cư, để chắc chắn rằng mình không bị theo dõi.
Mỗi bước đi của Rolph đều được tính toán kỹ lưỡng, kết hợp giữa sự nhanh nhẹn, khả năng quan sát tinh tường và lòng dũng cảm phi thường. Ông phải luôn cảnh giác, sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống bất ngờ. Máy quét sóng vô tuyến là vật bất ly thân, giúp ông theo dõi hoạt động của KGB trên đường phố. Áp lực tâm lý đè nặng lên vai Rolph, nhưng ông hiểu rõ tầm quan trọng của nhiệm vụ mình đang gánh vác.
Cuối cùng, sau hàng giờ căng thẳng, Rolph đã gặp được Tolkachev và nhận được những cuộn phim chứa tài liệu tuyệt mật. Chiến dịch thành công mỹ mãn, mang về cho Mỹ những thông tin vô giá.
Kết Luận
Câu chuyện về Adolf Tolkachev là một minh chứng cho cuộc đấu trí căng thẳng giữa CIA và KGB trong thời kỳ Chiến Tranh Lạnh. Nó cho thấy sự mưu trí, lòng dũng cảm và sự hy sinh của những điệp viên hoạt động trong bóng tối, cũng như tầm quan trọng của thông tin tình báo trong cuộc đối đầu giữa các siêu cường. Bài học về sự dối trá, phản bội và lòng trung thành trong câu chuyện này vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay.
