Sự kiện Công nương Kate hạ sinh hoàng tử đã thu hút sự chú ý của cả thế giới về Hoàng gia Anh. Nhân dịp này, chúng ta hãy cùng ngược dòng thời gian, khám phá hành trình lịch sử đầy thăng trầm của vương triều lâu đời này, từ thời kỳ “trước khi có vua” cho đến triều đại Tudor huy hoàng.
Vị vua đầu tiên của nước Anh, Offa (757), nổi lên từ thời kỳ hỗn loạn sau khi đế chế La Mã rút khỏi Britannia (400 SCN). Offa thống nhất phần lớn lãnh thổ, đẩy người Celts về phía Tây, hình thành nên xứ Wales. Tên gọi Britain (Anh Quốc) cũng bắt nguồn từ tên gọi Britannia mà người La Mã đặt cho thuộc địa này. Trước đó, người La Mã đã có công xây dựng London, ban đầu có tên là Londinium, trên bờ sông Thames. Họ cũng để lại di sản luật pháp, kỹ thuật trồng trọt và kiến trúc cho người dân bản địa.
Sau khi Offa qua đời (796), nước Anh lại rơi vào vòng xoáy tranh giành quyền lực. Hơn 30 vị vua thay nhau nắm quyền trong vòng 80 năm, tạo điều kiện cho người Viking cướp bóc và xâm chiếm. Alfred Đại đế (871) đã dẹp tan loạn lạc, đẩy lùi người Viking và đặt nền móng cho một hải quân hùng mạnh. Tuy nhiên, chính ông cũng vô tình gieo mầm mống cho sự thù địch giữa Anh và Pháp khi đẩy người Viking xuống phía Nam, nơi họ thành lập nên Normandy.
Công nương Kate và Hoàng tử William
Các triều đại kế tiếp chứng kiến sự thay đổi liên tục trên ngai vàng. Edward “Cậu Cả” củng cố quyền lực bằng các cuộc hôn nhân chính trị. Athelstan, vị vua đầu tiên của nước Anh thống nhất (bao gồm Anh, Wales, Scotland và Ireland), tiếp tục chiến lược này. Edmund “Cừ Khôi”, một nhà lãnh đạo quân sự xuất sắc, lại bị ám sát.
Sau cái chết của Edmund, nước Anh trải qua thời kỳ trị vì của những vị vua kém nổi bật. Edgar thiết lập nghi thức đăng quang vẫn được sử dụng cho đến ngày nay. Edward “Tử Vì Đạo” bị chính mẹ kế sát hại. Ethelred “Bất Cố Vấn”, với sự thiếu quyết đoán, đã để mất nước Anh vào tay người Viking.
Một phần của bức tranh thêu Bayeux tại bảo tàng
Canute, một vị vua Viking, lên ngôi và cai trị Anh một cách khôn ngoan. Tuy nhiên, sự tranh giành quyền lực giữa các con trai ông đã mở đường cho Edward “Giáo Sĩ” trở về từ Normandy. Việc Edward hứa hẹn ngai vàng cho William xứ Normandy đã dẫn đến cuộc xâm lược của người Norman năm 1066, kết thúc triều đại Anglo-Saxon.
William “Kẻ Chinh Phục” lên ngôi sau trận chiến Hastings, mang đến những thay đổi lớn về ngôn ngữ và luật pháp. Sự pha trộn giữa tiếng Anglo và Franco-Norman đã hình thành nên tiếng Anh hiện đại. Việc William cho ghi chép lại tài sản của người dân, ban đầu nhằm mục đích thuế má, đã vô tình để lại những tư liệu quý giá cho hậu thế.
Sau William, nước Anh tiếp tục trải qua những cuộc tranh giành quyền lực. Henry I thống nhất Anh và Normandy, nhưng cái chết của con trai ông đã dẫn đến cuộc nội chiến giữa Matilda và Stephen. Cuối cùng, con trai của Matilda, Henry II, lên ngôi, mở ra thời kỳ thịnh trị của triều đại Plantagenet.
Dưới thời Plantagenet, Nghị viện Anh ra đời, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong lịch sử chính trị. Edward I thiết lập mô hình Nghị viện với Thượng viện và Hạ viện, đặt nền móng cho chế độ quân chủ lập hiến. Ông cũng nỗ lực thống nhất vương quốc Anh, chinh phục Wales và cố gắng kiểm soát Scotland.
Những biến cố lịch sử tiếp diễn với sự truất phế Edward II, nạn dịch Black Death dưới thời Edward III, và cuộc chiến Hoa Hồng đẫm máu giữa nhà Lancaster và nhà York. Cuối cùng, Henry Tudor chiến thắng, lên ngôi vua Henry VII, mở ra thời kỳ huy hoàng của nhà Tudor.
Nhà Tudor, với Henry VII, Henry VIII và Elizabeth I, đã đưa nước Anh bước vào một kỷ nguyên mới, đánh dấu sự kết thúc của thời Trung Cổ. Henry VIII tách khỏi Giáo hội Công giáo La Mã, thành lập Giáo hội Anh. Elizabeth I đánh bại hạm đội Tây Ban Nha, đưa nước Anh trở thành một cường quốc hàng hải. Tuy nhiên, những vị vua Tudor cũng để lại những vấn đề về tài chính và xã hội cho các triều đại sau. Sự kế vị của James VI của Scotland, với tư cách là James I của Anh, đánh dấu sự kết thúc của triều đại Tudor và bắt đầu thời kỳ trị vì của nhà Stuart.
Kết luận:
Hành trình lịch sử của Hoàng gia Anh là một câu chuyện dài, đầy biến động với những cuộc chiến tranh, tranh giành quyền lực, và cả những cải cách quan trọng. Từ những bộ tộc man rợ đến một đế chế hùng mạnh, từ thời kỳ hỗn loạn đến kỷ nguyên hoàng kim, lịch sử Hoàng gia Anh phản ánh sự phát triển không ngừng của xã hội và chính trị Anh Quốc. Những bài học từ quá khứ vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay, nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của sự lãnh đạo sáng suốt, đoàn kết dân tộc, và khả năng thích ứng với biến đổi của thời cuộc.
Tài liệu tham khảo:
- Bede, Ecclesiastical History of the English People.
- Các nguồn sử liệu khác về lịch sử Hoàng gia Anh.
Phụ lục:
- Niên biểu các triều đại vua Anh.