Từ Tàn Tro 11/9
Căn phòng tình huống nơi các quan chức Mỹ theo dõi chiến dịch tiêu diệt Bin Laden
Vụ tấn công khủng bố kinh hoàng ngày 11/9/2001 đã gieo rắc nỗi kinh hoàng lên nước Mỹ, cướp đi sinh mạng của gần ba ngàn người vô tội. Osama Bin Laden, kẻ chủ mưu đứng sau tổ chức khủng bố Al Qaeda, lập tức trở thành mục tiêu truy nã gắt gao nhất thế giới. Cuộc săn lùng Bin Laden, bắt đầu từ lời thề quyết tâm của Tổng thống George W. Bush, đã kéo dài suốt một thập kỷ, trải dài qua ba đời tổng thống Mỹ và đặt dấu chấm hết cho mạng lưới khủng bố nguy hiểm nhất thế giới.
Ngay sau khi tòa tháp đôi sụp đổ, Tổng thống Bush tuyên bố Bin Laden là nghi phạm chính và thề sẽ bắt sống hoặc tiêu diệt trùm khủng bố này. Lời tuyên chiến của ông cũng nhắm vào chế độ Taliban tại Afghanistan, nơi được cho là đang chứa chấp Bin Laden. Ngày 7/10/2001, liên quân do Mỹ dẫn đầu mở màn chiến dịch quân sự tấn công Afghanistan, mở ra cuộc chiến chống khủng bố kéo dài nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Cuộc Chiến Ngầm Bằng Tiền Và Bom
CIA, với sự chỉ huy của Gary Berntsen, nhanh chóng triển khai mạng lưới tình báo rộng khắp Afghanistan. Hàng triệu đô la được chi ra để mua chuộc các nguồn tin, đổi lấy thông tin về nơi ẩn náu của Bin Laden.
Tháng 11/2001, Bin Laden được cho là đã di chuyển đến vùng núi hiểm trở Tora Bora. Dựa trên thông tin tình báo, Mỹ dồn lực oanh tạc khu vực này, tin rằng sẽ tiêu diệt được trùm khủng bố. Tuy nhiên, Bin Laden một lần nữa trốn thoát, để lại sau lưng những nghi ngờ về sự hợp tác lỏng lẻo từ phía đồng minh Afghanistan.
Bài học rút ra từ Tora Bora là cay đắng: Mỹ không thể dựa dẫm vào lực lượng địa phương trong những chiến dịch quan trọng như vậy. Việc thiếu tin tưởng vào đồng minh, cùng với sự chuyển hướng sang mặt trận Iraq, đã khiến cuộc truy lùng Bin Laden tại Afghanistan dần đi vào bế tắc.
Thay đổi Chiến Thuật: Từ Tìm Kiếm Đến Theo Dõi
Nhận thấy việc tìm kiếm trực tiếp Bin Laden trong vùng núi hiểm trở là bất khả thi, Mỹ chuyển sang chiến lược mới: theo dõi mạng lưới liên lạc của Al Qaeda. Các nhà phân tích tin rằng, bằng cách lần theo dấu vết của những liên lạc viên, họ sẽ tìm ra manh mối về nơi ẩn náu của Bin Laden.
Năm 2006, dưới sự chỉ huy của Tướng Stanley McChrystal, JSOC (Bộ Chỉ Huy Hỗn Hợp Các Chiến Dịch Đặc Biệt) được giao nhiệm vụ truy quét các thủ lĩnh Al Qaeda tại Iraq, Afghanistan và Yemen. McChrystal nhận định: “Để đánh bại một mạng lưới, chúng ta cũng phải trở thành một mạng lưới”. JSOC đã ứng dụng thành công chiến thuật này, tiêu diệt nhiều thủ lĩnh cấp cao của Al Qaeda, nhưng Bin Laden vẫn biệt tăm.
Tia Hy Vọng Từ Abbottabad
Đầu năm 2010, sau nhiều năm bế tắc, CIA bất ngờ phát hiện ra một manh mối quan trọng. Một liên lạc viên thân cận của Bin Laden, được xác định là Abu Ahmad al-Kuwaiti, đã bị theo dõi. Kuwaiti thường xuyên ra vào một ngôi nhà lớn ba tầng, được bảo vệ cẩn mật tại Abbottabad, Pakistan.
Ngôi nhà này có nhiều điểm nghi vấn: không có điện thoại hay internet, cư dân đốt rác thay vì đổ rác thông thường. Một người đàn ông bí ẩn, được gọi là “The Pacer” (người rảo bước), sống ẩn dật trên tầng ba và không bao giờ rời khỏi khu vực được che chắn bởi bức tường cao. CIA tin rằng “The Pacer” chính là Bin Laden.
Dù chưa hoàn toàn chắc chắn, Tổng thống Obama đã ra lệnh cho CIA lên kế hoạch cho một cuộc đột kích vào ngôi nhà. Chiến dịch được đặt tên là “Operation Neptune’s Spear” (Chiến dịch Giáo Hải Thần), do DEVGRU (Nhóm Phát Triển Chiến Tranh Đặc Biệt Hải quân), một đơn vị tinh nhuệ của lực lượng SEAL, đảm nhiệm.
Đêm Định Mệnh
Mô hình căn nhà được sử dụng trong chiến dịch tiêu diệt Bin Laden
Ngày 1/5/2011, hai chiếc trực thăng Black Hawk chở 23 lính SEAL bí mật bay vào không phận Pakistan, hướng tới Abbottabad. Tại Phòng Tình Huống ở Bạch Ốc, Tổng thống Obama và các cố vấn theo dõi sát sao chiến dịch qua video trực tiếp.
Khi đến mục tiêu, một chiếc Black Hawk gặp sự cố kỹ thuật và rơi bên trong khuôn viên ngôi nhà. Dù gặp bất ngờ, lính SEAL vẫn nhanh chóng triển khai tấn công. Họ tiêu diệt Kuwaiti và anh em trai, sau đó xông vào bên trong ngôi nhà.
Ảnh chụp từ trên cao căn nhà nơi Bin Laden lẩn trốn
Trên tầng ba, lính SEAL phát hiện Bin Laden. Không một tiếng súng nổ, trùm khủng bố bị bắn hạ. Sau 38 phút, chiến dịch kết thúc. Bin Laden bị tiêu diệt, thi thể được đưa về Afghanistan để xác nhận danh tính, sau đó được thủy táng tại biển Ả Rập.
Bài Học Từ Cuộc Truy Lùng Kéo Dài Một Thập Kỷ
Cái chết của Bin Laden đã đặt dấu chấm hết cho một chương đen tối trong lịch sử nước Mỹ, đồng thời là minh chứng cho sự kiên trì và quyết tâm của Washington trong cuộc chiến chống khủng bố. Tuy nhiên, chiến thắng này cũng để lại nhiều bài học đắt giá:
- Tầm quan trọng của thông tin tình báo: Việc xác định chính xác vị trí của Bin Laden là yếu tố quyết định cho thành công của chiến dịch.
- Sự cần thiết của lực lượng đặc biệt tinh nhuệ: DEVGRU đã chứng minh năng lực vượt trội trong chiến dịch đầy rủi ro này.
- Bài toán hợp tác quốc tế: Chiến dịch tiêu diệt Bin Laden cho thấy sự phức tạp trong quan hệ giữa Mỹ và Pakistan, cũng như những thách thức trong hợp tác chống khủng bố quốc tế.
Mười năm sau cái chết của Bin Laden, thế giới đã có nhiều thay đổi. Tuy nhiên, cuộc chiến chống khủng bố vẫn chưa kết thúc. Bài học từ cuộc truy lùng kéo dài một thập kỷ này vẫn còn nguyên giá trị, nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của sự cảnh giác, hợp tác và quyết tâm trong cuộc chiến chống lại chủ nghĩa cực đoan và bạo lực.
