Sự kiện biểu tình công viên Gezi năm 2013 đã phơi bày những mảng tối trong bức tranh dân chủ của Thổ Nhĩ Kỳ dưới thời Đảng Công bằng và Phát triển (AKP). Liệu quốc gia được xem là “mô hình” cho thế giới Ả Rập này có thực sự đang trượt dài trên con đường độc tài?
Hình ảnh người biểu tình và cảnh sát đối đầu tại Thổ Nhĩ Kỳ trong cuộc biểu tình công viên Gezi năm 2013.
Thập Kỷ “Phép Lạ Thổ Nhĩ Kỳ”: Sự Trỗi Dậy Của AKP Và Những Bóng Ma Đằng Sau Ánh Hào Quang
Lên nắm quyền từ năm 2002, AKP, dưới sự lãnh đạo của Recep Tayyip Erdoğan, đã tạo nên một “phép lạ” kinh tế cho Thổ Nhĩ Kỳ. Tăng trưởng kinh tế ấn tượng, tỷ lệ cử tri đi bầu cao kỷ lục, vị thế quốc tế được nâng cao – tất cả tạo nên một hình ảnh Thổ Nhĩ Kỳ thịnh vượng và dân chủ.
Tuy nhiên, ẩn sau lớp vỏ bọc hào nhoáng ấy là những chuyển biến chính trị đáng lo ngại. AKP dần siết chặt quyền lực, hạn chế tự do báo chí, đàn áp phe đối lập, và sử dụng hệ thống tư pháp để bịt miệng những tiếng nói bất đồng. Những lời giải thích từ chối trách nhiệm, những lời lẽ biện minh cho “lợi ích quốc gia”, những lời đe dọa ngầm – tất cả tạo nên một bức tranh u ám về một nền dân chủ đang dần bị bóp nghẹt.
Biểu Tình Công Viên Gezi: Khi Sự Bất Mãn Bùng Nổ
Sự kiện “tái thiết” công viên Gezi tại Istanbul, với kế hoạch xây dựng trung tâm thương mại thay thế không gian xanh, trở thành giọt nước tràn ly, châm ngòi cho làn sóng phản đối dữ dội trên khắp đất nước. Người dân xuống đường, không chỉ vì công viên, mà còn vì sự phẫn nộ trước chủ nghĩa tư bản thân hữu, sự lạm quyền của chính phủ, và sự kiểm soát gắt gao truyền thông.
Sự kiện này đã vạch trần bộ mặt thật của AKP, một chính đảng sẵn sàng sử dụng vũ lực để đàn áp người biểu tình, lợi dụng truyền thông để tuyên truyền, và lôi kéo người dân vào vòng xoáy của sự sợ hãi và im lặng.
Bài Học Cho Thổ Nhĩ Kỳ Và Cả Thế Giới
Biểu tình công viên Gezi là lời cảnh tỉnh cho AKP, cho thấy sự ủng hộ của người dân không phải là tấm vé thông hành cho mọi hành vi độc đoán. Sự kiện này cũng gióng lên hồi chuông cảnh báo cho cộng đồng quốc tế, đặc biệt là Hoa Kỳ, về việc cần nhìn nhận lại mối quan hệ với Thổ Nhĩ Kỳ một cách khách quan và thẳng thắn hơn.
Cuộc chiến cho một Thổ Nhĩ Kỳ dân chủ vẫn còn dài và chông gai. Liệu AKP có lắng nghe tiếng nói của người dân, hay tiếp tục con đường củng cố quyền lực bằng mọi giá? Câu trả lời vẫn còn bỏ ngỏ, nhưng một điều chắc chắn: lịch sử sẽ không bao dung với những kẻ chà đạp lên chính nghĩa và nguyện vọng của nhân dân.
