Mùa hè năm 1940, bầu trời châu Âu rực cháy trong ánh lửa chiến tranh. Trận chiến nước Anh, cuộc đối đầu lịch sử giữa Không quân Hoàng gia Anh (RAF) và Không quân Đức Quốc xã (Luftwaffe), đang diễn ra ác liệt. Giữa những người con ưu tú của nước Anh, dũng cảm đương đầu với kẻ thù xâm lược, còn có những gương mặt đến từ những vùng đất xa xôi, những người con của Khối Thịnh Vượng Chung và những quốc gia bị Đức chiếm đóng, đã sát cánh cùng RAF, viết nên những trang sử hào hùng. Họ là minh chứng hùng hồn cho tinh thần đoàn kết quốc tế, cùng chung lý tưởng tự do và chống lại ách phát xít.
Khối thịnh vượng chung: Sát cánh vì Mẹ Đại Anh
Ngay từ những ngày đầu của Chiến tranh thế giới thứ hai, Chính phủ các nước Úc, Canada, New Zealand và Vương quốc Anh đã ký kết một thỏa thuận quan trọng – Kế hoạch Huấn luyện Không quân Khối Thịnh Vượng Chung (BCATP), hay còn gọi là Đề án Huấn luyện Không quân Đế chế. Thoả thuận này như một lời khẳng định mạnh mẽ về tình đoàn kết và sự ủng hộ tuyệt đối của các nước thuộc địa đối với Mẹ Đại Anh.
Những Chú Kanguru Bay Lượn Trên Bầu Trời Châu Âu
Úc, một trong những quốc gia đầu tiên tuyên chiến với Đức Quốc xã, đã đóng góp một lực lượng phi công đáng kể cho RAF. Ngay từ khi chiến tranh bùng nổ, đã có khoảng 450 phi công Úc đang phục vụ trong hàng ngũ RAF. Dưới sự điều phối của BCATP, hơn 37.000 phi công Úc đã được đào tạo bài bản trong giai đoạn 1939-1945, sẵn sàng lên đường bảo vệ chính nghĩa.
Tuy nhiên, những “chú Kanguru” bay phải đến cuối năm 1940 mới có thể tham gia Trận chiến nước Anh. Nguyên nhân là do Úc tập trung xây dựng học thuyết không quân riêng, chú trọng vào vai trò hỗ trợ lục quân và tuần tra hàng hải. Thêm vào đó, việc đào tạo phi công theo quy mô lớn của BCATP cũng cần có thời gian.
Dù đến muộn hơn so với các đồng đội Anh, các phi công Úc đã nhanh chóng chứng tỏ bản lĩnh và tinh thần chiến đấu ngoan cường. Trung úy Pat Hughes, thuộc Phi đội số 234 RAF, là tấm gương sáng ngời cho tinh thần chiến đấu bất khuất của phi công Úc. Anh đã bắn hạ 14 máy bay địch trước khi anh dũng hy sinh vào ngày 7 tháng 9 năm 1940.
Lá Phong Đỏ Thắm Trên Bầu Trời Nước Anh
Canada, quốc gia rộng lớn ở Bắc Mỹ, cũng không đứng ngoài cuộc chiến chính nghĩa. Hàng trăm phi công Canada đã vượt biển, gia nhập RAF, chiến đấu ngoan cường bảo vệ bầu trời nước Anh. Theo thống kê của RCAF, con số thực tế phi công Canada tham gia Trận chiến nước Anh có thể lên tới hơn 100 người, trong đó có 53 phi công đã dũng cảm hy sinh.
Trong số những đơn vị Canada tham gia Trận chiến nước Anh, Phi đội số 1 RCAF, sau này được đổi tên thành Phi đội RCAF số 401 “Thành phố Westmount”, là đơn vị chiến đấu duy nhất của Khối thịnh vượng chung tham gia trận chiến. Bất chấp những khó khăn ban đầu, Phi đội số 1 RCAF đã nhanh chóng khẳng định vị thế của mình, bắn hạ 31 máy bay địch chỉ trong vòng chưa đầy 2 tháng.
Bên cạnh những phi công thuộc Phi đội số 1 RCAF, nhiều phi công Canada khác cũng chiến đấu dũng cảm trong các phi đội khác của RAF. Richard Howley, một phi công trẻ tuổi đến từ New Brunswick, đã anh dũng hy sinh chỉ sau 8 ngày kể từ khi Trận chiến nước Anh nổ ra. Willie McKnight, một phi công tài năng, đã chiến đấu kiên cường trong Phi đội số 242 RAF.
Vào ngày 27 tháng 9 năm 1940, trong trận đánh lớn cuối cùng vào ban ngày của Không quân Đức, người Canada một lần nữa chứng tỏ lòng dũng cảm và tinh thần chiến đấu ngoan cường. Phi đội 303 và Phi đội RCAF số 1 đã phối hợp tấn công, bẻ gãy cuộc tấn công của máy bay ném bom Đức.
Trung tá H. C. Upton, thuộc Phi đội số 43 RAF, là phi công Canada xuất sắc nhất trong Trận chiến nước Anh với 11 lần bắn hạ máy bay địch.
“Những Chú Kiwi” Lướt Trên Bầu Trời
New Zealand, quốc đảo nhỏ bé ở phía nam Thái Bình Dương, cũng thể hiện tinh thần chiến đấu kiên cường, góp phần vào chiến thắng của Trận chiến nước Anh. Ngay từ khi chiến tranh bùng nổ, New Zealand đã cho thành lập Lực lượng Không quân Hoàng gia New Zealand (RNZAF).
Dưới sự hỗ trợ của chương trình huấn luyện BCATP, khoảng 100 phi công RNZAF đã được gửi đến châu Âu vào thời điểm diễn ra Trận chiến nước Anh. Không giống như Úc, New Zealand không yêu cầu phi công của mình phải phục vụ trong các phi đội RNZAF, nhờ đó đẩy nhanh tốc độ đưa phi công vào chiến đấu.
Trong số 135 phi công New Zealand tham gia Trận chiến nước Anh, nhiều người đã trở thành những phi công lái máy bay chiến đấu xuất sắc, trong đó phải kể đến Colin Falkland Grey (14 lần bắn hạ máy bay địch), Brian Carbury (14 lần) và Alan Christopher Deere (12 lần). Brian Carbury được ghi nhận là phi công đầu tiên bắn hạ máy bay Đức trên lãnh thổ Anh kể từ năm 1918.
Nối Vòng Tay Lớn, Chung Niềm Tin Chiến Thắng
Bên cạnh những phi công đến từ các quốc gia thuộc Khối thịnh vượng chung, nhiều phi công đến từ các quốc gia bị Đức Quốc xã chiếm đóng cũng đã tìm đường đến Anh, gia nhập RAF, chiến đấu vì lý tưởng tự do và độc lập cho dân tộc.
Đôi Cánh Đại Bàng Trên Bầu Trời Tự Do
Ba Lan, quốc gia đầu tiên gánh chịu cuộc tấn công của Đức Quốc xã, đã chứng kiến một cuộc di cư lớn của các phi công sau khi đất nước thất thủ. Họ tìm đường sang Pháp, tiếp tục chiến đấu chống lại quân phát xít. Sau khi Pháp thất thủ, những “chú đại bàng trắng” lại tiếp tục cuộc hành trình đến với nước Anh.
Khoảng 8.500 phi công Ba Lan đã gia nhập lực lượng RAF, trở thành lực lượng quân sự nước ngoài lớn nhất ở Anh sau Pháp. Tuy nhiên, do rào cản ngôn ngữ và định kiến ban đầu, các phi công Ba Lan đã không được trọng dụng.
Nhận thức được tiềm năng to lớn của các phi công Ba Lan, chính phủ Anh đã cho thành lập hai phi đội tiêm kích gồm toàn phi công Ba Lan là Phi đội số 302 và Phi đội số 303, chính thức đi vào hoạt động vào tháng 8 năm 1940.
Với kinh nghiệm chiến đấu dày dặn và kỹ năng chiến đấu luftwaffe bài bản, các phi công Ba Lan đã nhanh chóng chứng minh năng lực của mình. Họ được biết đến với lối chiến đấu dũng cảm, táo bạo và hiệu quả.
Trong số các phi công Ba Lan tham gia Trận chiến nước Anh, Witold Urbanowicz, thuộc Phi đội 303, là phi công xuất sắc nhất với 15 lần bắn hạ máy bay địch. Antoni Głowacki là một trong hai phi công của phe Đồng minh bắn hạ 5 máy bay Đức chỉ trong một ngày 24 tháng 8.
Tổng cộng, 147 phi công Ba Lan đã bắn hạ 201 máy bay địch, trong đó Phi đội số 303 là phi đội có thành tích cao nhất trong số các phi đội Hurricane tham gia Trận chiến nước Anh.
Những Chiến Binh Bất Khuất Từ Tiệp Khắc
Tương tự Ba Lan, Tiệp Khắc cũng là một trong những quốc gia bị Đức Quốc xã chiếm đóng. Sau khi Đức xâm lược Tiệp Khắc vào tháng 3 năm 1939, nhiều phi công Tiệp Khắc đã chạy sang Pháp, tiếp tục chiến đấu chống lại quân phát xít.
Sau khi nước Pháp thất thủ, các phi công Tiệp Khắc tiếp tục di tản sang Anh, thành lập các phi đội của riêng mình. Gần 90 phi công Tiệp Khắc đã tham gia Trận chiến nước Anh, trong đó có Phi đội số 310 và Phi đội số 312 được thành lập vào mùa hè năm 1940.
Các phi công Tiệp Khắc được biết đến với kỹ năng chiến đấu luftwaffe xuất sắc, tinh thần dũng cảm và lòng yêu nước nồng nàn. Họ đã chiến đấu anh dũng, góp phần bảo vệ bầu trời nước Anh. Josef František, thuộc Phi đội số 303 (Ba Lan), là phi công Tiệp Khắc xuất sắc nhất trong Trận chiến nước Anh, với 17 lần bắn hạ máy bay địch.
Những Người Con Khác Của Thế Giới
Bên cạnh những quốc gia kể trên, nhiều phi công đến từ các quốc gia khác như Bỉ, Ireland, Nam Phi, Hoa Kỳ… cũng đã tình nguyện gia nhập RAF, chiến đấu bên cạnh các đồng đội Anh. Họ đến từ những nền văn hóa khác nhau, nói những ngôn ngữ khác nhau, nhưng đều có chung một mục tiêu: Chiến đấu vì một thế giới tự do.
Aubrey “Sinbad” de Lisle Inniss, phi công da màu duy nhất đến từ Barbados, đã bắn hạ một chiếc Heinkel He 111 vào tháng 9/1940. Brendan “Paddy” Finucane, phi công đến từ Ireland, đã trở thành một trong những phi công xuất sắc nhất của RAF với 32 chiến công trước khi hy sinh vào năm 1942. Adolph “Sailor” Malan, phi công Nam Phi, là một trong những phi công xuất sắc nhất của RAF trong Trận chiến nước Anh.
Sự hy sinh của họ là minh chứng hùng hồn cho tinh thần quốc tế cao cả, cho lý tưởng chiến đấu v vì tự do và chống phát xít.
Trận chiến nước Anh đã kết thúc với chiến thắng thuộc về phe Đồng minh, trong đó có sự đóng góp không nhỏ của những người con đến từ khắp nơi trên thế giới. Họ đã sát cánh cùng nhân dân Anh, bảo vệ bầu trời nước Anh, góp phần làm nên chiến thắng của nhân loại trước ách thống trị phát xít.
Kết luận
Trận chiến nước Anh, một trong những trận chiến quan trọng nhất trong Chiến tranh thế giới thứ hai, đã chứng kiến sự tham gia của các phi công từ nhiều quốc gia khác nhau. Họ đến từ khắp nơi trên thế giới, từ Khối Thịnh Vượng Chung cho đến những quốc gia bị Đức Quốc xã chiếm đóng, để chiến đấu vì một lý tưởng chung: Tự do và công lý.
Sự tham gia của họ không chỉ góp phần quan trọng vào chiến thắng của Trận chiến nước Anh, mà còn là minh chứng cho tinh thần đoàn kết quốc tế trong cuộc chiến chống phát xít.
Bài học lịch sử về tinh thần đoàn kết quốc tế trong Trận chiến nước Anh vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay. Nó nhắc nhở chúng ta rằng, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, sự đoàn kết và tình yêu thương giữa con người với con người luôn là vũ khí lợi hại nhất để chiến thắng mọi khó khăn, thử thách.
