Bức ảnh ghi lại khoảnh khắc một phụ nữ trẻ Trung Quốc, nạn nhân của hệ thống “phụ nữ mua vui” tàn bạo do quân đội Nhật Bản thiết lập, được phỏng vấn bởi một sĩ quan Không quân Hoàng gia Anh tại Rangoon sau ngày giải phóng tháng 8 năm 1945. Ánh mắt xa xăm và dáng vẻ tiều tụy của cô phần nào hé lộ những tổn thương sâu thẳm mà cô phải gánh chịu trong thời gian bị giam cầm.
Câu chuyện về “phụ nữ mua vui” là một chương đen tối trong lịch sử nhân loại, và nó đã phơi bày bộ mặt tàn ác của quân đội Nhật Bản trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Thuật ngữ “phụ nữ mua vui” là một cách nói giảm nói tránh đầy nhẫn tâm để che đậy tội ác nô lệ tình dục mà quân đội Nhật đã thực hiện trên diện rộng. Hàng trăm nghìn phụ nữ, chủ yếu đến từ các quốc gia bị Nhật Bản chiếm đóng như Hàn Quốc, Trung Quốc, Philippines, Indonesia, Việt Nam… đã bị ép buộc trở thành nô lệ tình dục phục vụ cho binh lính Nhật.
Năm 2019, hãng tin Kyodo của Nhật Bản đã công bố một thông tin gây chấn động dư luận: Quân đội Đế quốc Nhật Bản đã chính thức yêu cầu chính phủ cung cấp “phụ nữ mua vui” cho binh lính với tỷ lệ một phụ nữ cho 70 binh sĩ. Thông tin này được Kyodo tìm thấy trong các tài liệu của chính phủ Nhật Bản, qua đó cho thấy sự liên quan trực tiếp của chính quyền Tokyo trong việc thiết lập và duy trì hệ thống nô lệ tình dục này.
Các tài liệu giải mật cho thấy sự tàn bạo của quân đội Nhật Bản được thể hiện rõ nét qua việc tính toán một cách chi li số lượng “phụ nữ mua vui” cần thiết cho mỗi đơn vị quân đội.
Theo một công văn năm 1938 của Tổng lãnh sự Nhật Bản tại Thanh Đảo (Trung Quốc), mỗi 150 lính hải quân và 70 lính lục quân cần có một “nữ phục vụ”. Tại Tế Nam, cũng thuộc tỉnh Sơn Đông, một công văn khác yêu cầu phải “tập trung ít nhất 500 phụ nữ mua vui” để phục vụ cho quân đội Nhật.
Không chỉ vậy, các tài liệu còn cho thấy quân đội Nhật Bản đã lên kế hoạch di chuyển một số lượng lớn phụ nữ đến các vùng chiếm đóng mới. Cụ thể, sau khi chiếm đóng Từ Châu (Giang Tô, Trung Quốc) năm 1938, quân đội Nhật đã điều động 186 “phụ nữ mua vui” bằng xe quân sự xuống miền Nam.
Giáo sư Yoshiaki Yoshimi, chuyên gia nghiên cứu về nô lệ tình dục thời chiến của Đại học Chuo (Tokyo), cho biết các tài liệu mật trước đây thường ghi nhận tỷ lệ một “phụ nữ mua vui” cho 100 lính Nhật, nhằm mục đích “phòng ngừa các bệnh lây lan qua đường tình dục”. Tuy nhiên, con số thực tế được tiết lộ sau này lại cho thấy tỷ lệ còn cao hơn thế rất nhiều.
Từ năm 1991, Chính phủ Nhật Bản đã tiến hành điều tra về vấn đề nô lệ tình dục thời chiến. Cho đến năm 2018, hơn 340 tài liệu liên quan đã được thu thập. Tuy nhiên, chính phủ Nhật Bản vẫn luôn né tránh trách nhiệm chính thức về tội ác này, và đó là lý do khiến cho vấn đề “phụ nữ mua vui” vẫn là một vết thương lòng chưa thể hàn gắn đối với các nạn nhân và gia đình của họ.
