Tượng đài Quảng Khai Thố Thái Vương
Năm 391, giữa lúc Trung Hoa chìm trong khói lửa của loạn Ngũ Hồ, một vị vua trẻ tuổi lên ngôi tại vương quốc Cao Câu Ly, phía bắc bán đảo Triều Tiên. Sử sách gọi ông là Quảng Khai Thố Thái Vương, vị vua thứ 19 của vương triều hùng mạnh và cũng là người đặt nền móng cho một đế chế rộng lớn trải dài từ sông Hán đến tận Hắc Long Giang.
Dưới triều đại của mình, Quảng Khai Thố Thái Vương đã lãnh đạo quân đội Cao Câu Ly giành chiến thắng vang dội trước các thế lực thù địch, mở rộng bờ cõi và đưa đất nước bước vào giai đoạn hoàng kim rực rỡ. Để tưởng nhớ công lao to lớn của vị vua kiệt xuất, sau khi ông qua đời, con trai là Trường Thọ Vương đã cho dựng một tấm bia đá đồ sộ tại lăng mộ của cha. Tấm bia này, được biết đến với cái tên “Bia Vĩnh Nhạc Thái Vương”, không chỉ là một công trình kiến trúc ấn tượng mà còn là nguồn sử liệu quý giá, ghi chép lại cuộc đời và sự nghiệp chinh phạt lừng lẫy của vị vua vĩ đại.
Vương Triều Cao Câu Ly Dưới Triều Đại Quảng Khai Thố Thái Vương
Quảng Khai Thố Thái Vương, tên thật là Cao Đàm Đức, trị vì Cao Câu Ly từ năm 391 đến 413. Đây là giai đoạn vương quốc này đạt đến đỉnh cao về quyền lực và lãnh thổ, trở thành một thế lực chủ chốt tại Đông Á. Vị vua trẻ tuổi sớm bộc lộ tài năng quân sự thiên bẩm và tham vọng chính trị lớn lao. Ngay sau khi lên ngôi, ông đã tiến hành hàng loạt cải cách nhằm củng cố quân đội, tăng cường sức mạnh quốc gia.
Bản đồ lãnh thổ Cao Câu Ly dưới thời Quảng Khai Thố Thái Vương
Lợi dụng thời cơ Trung Hoa bị chia cắt bởi loạn Ngũ Hồ, Quảng Khai Thố Thái Vương đã phát động nhiều cuộc viễn chinh quân sự nhằm mở rộng lãnh thổ Cao Câu Ly. Ông đánh bại Bách Tế ở phía nam, đẩy lui các bộ tộc Mạt Hạt ở phía bắc và tây bắc. Đặc biệt, cuộc chinh phạt bán đảo Liêu Đông năm 396 đã mang lại cho Cao Câu Ly một vùng đất rộng lớn, giàu tài nguyên và có vị trí chiến lược quan trọng.
Sự lớn mạnh của Cao Câu Ly dưới triều Quảng Khai Thố Thái Vương đã khiến các quốc gia láng giềng phải dè chừng. Để duy trì hòa bình và ổn định biên giới, Quảng Khai Thố Thái Vương đã thực hiện chính sách ngoại giao linh hoạt, lúc mềm mỏng, lúc cứng rắn. Ông thiết lập quan hệ bang giao với nhà Hậu Yên, một trong những thế lực hùng mạnh nhất thời Ngũ Hồ, đồng thời cũng không ngần ngại sử dụng vũ lực để bảo vệ lợi ích quốc gia khi cần thiết.
Tấm Bia Vĩnh Nhạc Thái Vương: Chứng Nhân Lịch Sử
Năm 414, một năm sau khi Quảng Khai Thố Thái Vương qua đời, con trai ông là Trường Thọ Vương đã cho dựng một tấm bia đá khổng lồ tại lăng mộ của cha ở Cát Lâm, Trung Quốc ngày nay. Tấm bia này, được gọi là “Bia Vĩnh Nhạc Thái Vương”, cao 6,39 mét, rộng từ 1,35 đến 2 mét, được xem là tấm bia đá lớn nhất trong lịch sử Triều Tiên.
Bản sao của tấm bia Vĩnh Nhạc Thái Vương tại Bảo tàng Chiến Tranh Hàn Quốc, Seoul
Tấm bia Vĩnh Nhạc Thái Vương là một công trình kiến trúc độc đáo, mang đậm dấu ấn nghệ thuật của vương quốc Cao Câu Ly. Phần thân bia được chạm khắc tinh xảo với 1.802 chữ Hán, chia thành 44 dòng, ghi lại chi tiết về cuộc đời và sự nghiệp của Quảng Khai Thố Thái Vương. Nội dung bia được chia thành ba phần:
- Phần một: Giới thiệu về nguồn gốc vương quốc Cao Câu Ly, tiểu sử Quảng Khai Thố Thái Vương và lý do dựng bia.
- Phần hai: Tường thuật chi tiết về những chiến công hiển hách của Quảng Khai Thố Thái Vương trong việc mở mang bờ cõi, chinh phạt các thế lực thù địch.
- Phần ba: Ghi chép về việc bố trí lực lượng canh giữ lăng mộ và những lời cầu nguyện cho vua được yên nghỉ.
Hình vẽ về một tấm bia với mái đá trên đầu (gae-seok), tại Bảo tàng Quốc gia Hàn Quốc, Seoul
Tấm bia Vĩnh Nhạc Thái Vương là một nguồn sử liệu vô cùng quý giá, cung cấp cho các nhà sử học những thông tin quan trọng về vương quốc Cao Câu Ly dưới triều đại Quảng Khai Thố Thái Vương. Nó cho thấy tầm vóc vĩ đại của vị vua, sức mạnh quân sự và tham vọng bành trướng của Cao Câu Ly, cũng như tình hình chính trị phức tạp ở Đông Á thời bấy giờ.
Liêu Đông: Mảnh Đất Chiến Lược Và Cuộc Chinh Phạt Của Quảng Khai Thố Thái Vương
Bán đảo Liêu Đông, nằm ở phía đông nam vùng Đông Bắc Trung Quốc ngày nay, là một vùng đất màu mỡ, giàu tài nguyên, có vị trí chiến lược quan trọng. Từ thời cổ đại, Liêu Đông đã là mục tiêu tranh chấp của nhiều quốc gia và dân tộc. Đối với vương quốc Cao Câu Ly, Liêu Đông không chỉ là vùng đất phì nhiêu, nguồn cung cấp lương thực dồi dào mà còn là cửa ngõ để tiến xuống phía nam, kiểm soát toàn bộ bán đảo Triều Tiên.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của Liêu Đông, Quảng Khai Thố Thái Vương đã quyết tâm giành lấy vùng đất này. Năm 395, lợi dụng lúc nhà Hậu Yên đang bận đối phó với cuộc tấn công của nhà Bắc Ngụy, Quảng Khai Thố Thái Vương đã điều quân tấn công Liêu Đông. Quân Cao Câu Ly nhanh chóng đánh bại quân Hậu Yên, chiếm được nhiều thành trì quan trọng.
Để tránh rơi vào thế “lưỡng đầu thọ địch”, nhà Hậu Yên buộc phải chấp nhận nhượng Liêu Đông cho Cao Câu Ly để tập trung đối phó với Bắc Ngụy. Việc chiếm được Liêu Đông là một thắng lợi quân sự quan trọng của Quảng Khai Thố Thái Vương, tạo điều kiện thuận lợi cho Cao Câu Ly mở rộng lãnh thổ về phía nam và củng cố vị thế cường quốc ở Đông Á.
Tấm Bia Quảng Khai Thố Thái Vương: Từ Di Sản Lịch Sử Đến Tranh Cãi Hiện Đại
Tấm bia Vĩnh Nhạc Thái Vương, trải qua hơn 16 thế kỷ, đã trở thành một biểu tượng văn hóa, lịch sử quan trọng của người Triều Tiên. Nó là minh chứng cho một thời kỳ hoàng kim của vương quốc Cao Câu Ly, là niềm tự hào về truyền thống lịch sử và văn hóa lâu đời của dân tộc Triều Tiên. Tuy nhiên, cũng chính vì giá trị lịch sử và ý nghĩa chính trị to lớn của nó, tấm bia Vĩnh Nhạc Thái Vương đã trở thành tâm điểm của những tranh cãi gay gắt giữa các quốc gia trong khu vực, đặc biệt là Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản.
Mỗi quốc gia đều có cách giải thích riêng về nội dung tấm bia, dựa trên lập trường và lợi ích quốc gia của mình. Ví dụ, một số học giả Nhật Bản từng lợi dụng những đoạn ghi chép về “quốc Oa” trên bia để củng cố cho luận điệu sai trái về việc Nhật Bản từng đô hộ bán đảo Triều Tiên trong lịch sử. Trong khi đó, chính quyền Trung Quốc lại cố gắng “nhập nhằng” lịch sử, xem Cao Câu Ly là một bộ phận của lịch sử Trung Quốc.
Những tranh cãi xung quanh tấm bia Vĩnh Nhạc Thái Vương cho thấy lịch sử luôn là một vấn đề nhạy cảm, phức tạp. Việc nghiên cứu, giải mã lịch sử cần phải dựa trên tinh thần khách quan, khoa học, tôn trọng sự thật lịch sử và tình hữu nghị giữa các dân tộc.
Kết Luận
Tấm bia Quảng Khai Thố Thái Vương, với những giá trị lịch sử và văn hóa to lớn, là một di sản vô giá của nhân loại. Nó không chỉ là minh chứng cho một giai đoạn lịch sử hào hùng của vương quốc Cao Câu Ly mà còn là bài học quý báu về lòng tự hào dân tộc, ý chí kiên cường và khát vọng xây dựng đất nước hùng mạnh.
Việc bảo tồn và phát huy giá trị của tấm bia Quảng Khai Thố Thái Vương là trách nhiệm chung của cộng đồng quốc tế, góp phần gìn giữ và lan tỏa những giá trị lịch sử, văn hóa quý báu cho thế hệ mai sau.
