Nhật Bản thời trung cổ, một bức tranh lịch sử được tô vẽ bởi những gam màu tương phản: sự yên bình của triều đình Thiên Hoàng đối lập với tham vọng quyền lực sục sôi của các lãnh chúa. Giữa bối cảnh đất nước bị chia cắt thành nhiều phiên, mỗi phiên do một lãnh chúa (Daimyo) cai trị, thời kỳ Chiến Quốc (Sengoku Jidai) đã khai mở một chương sử bi hùng, đầy những trận chiến khốc liệt và những câu chuyện về lòng dũng cảm, sự phản bội và khát vọng thống nhất.
Bước vào giai đoạn đầy biến động này, ta bắt gặp cuộc chiến Onin (1467-1477) như ngòi nổ châm ngòi cho cuộc chiến tranh giành quyền lực kéo dài hơn một thế kỷ. Cuộc chiến giữa hai gia tộc hùng mạnh Yamana và Hosokawa không chỉ tàn phá kinh đô Kyoto mà còn phơi bày sự yếu kém của Mạc phủ Ashikaga, mở đường cho tham vọng của các Daimyo bùng nổ.
Azuchimomoyama-japan
Khởi Đầu Của Thời Kỳ Hỗn Loạn (1478-1559)
Giai đoạn đầu của Sengoku chứng kiến sự nổi lên của vô số Daimyo, mỗi người đều khát khao mở rộng lãnh thổ và quyền lực. Trên đảo Kyushu, gia tộc Shimazu ở Satsuma với vị lãnh chúa trẻ tuổi đầy tham vọng Shimazu Takahisa, cha của vị tướng lỗi lạc Shimazu Yoshihisa, bắt đầu cuộc chiến tranh giành bá chủ. Ở Bungo, Otomo Sorin, hậu duệ của gia tộc Fujiwara danh tiếng, dẫn dắt gia tộc Otomo trở thành thế lực thống trị đảo Kyushu.
Trên hòn đảo Shikoku nhỏ bé, các gia tộc Chosokabe, Sogo, Miyoshi và Kono tranh giành quyền lực, tạo nên một bức tranh hỗn loạn.
Phía tây đảo Honshu là nơi chứng kiến cuộc chiến khốc liệt giữa ba gia tộc Amako, Ouchi và Mori. Amako Tsunehisa, một nhà quân sự tài ba, đã xây dựng nhà Amako thành một thế lực hùng mạnh. Ouchi Yoshioki, với tham vọng quyền lực, mở rộng lãnh thổ nhà Ouchi, nhưng sự sa đọa của con trai ông, Ouchi Yoshitaka, đã dẫn đến sự sụp đổ của gia tộc.
Mori Motonari, vị lãnh chúa tài ba của nhà Mori, nổi lên như một thế lực mới. Với chiến lược ngoại giao khôn ngoan và tài năng quân sự xuất chúng, Motonari đã đánh bại nhà Takeda, Ouchi và Amako, thống nhất vùng Chugoku và trở thành một trong những Daimyo quyền lực nhất Nhật Bản.
Japan
Phía đông đảo Honshu là nơi sản sinh ra những vị lãnh chúa kiệt xuất bậc nhất thời Sengoku. Gia tộc Saito ở Mino, với vị lãnh chúa tàn bạo Saito Yoshitatsu, gây ra nỗi kinh hoàng cho các vùng lân cận. Gia tộc Asai ở Omi, dù sở hữu thực lực nhưng lại thiếu tham vọng. Gia tộc Asakura ở Echizen, một thế lực mạnh ở trung Nhật, cũng không có ý định tranh giành quyền lực tối cao.
Gia tộc Oda ở Owari, dưới sự lãnh đạo của Oda Nobuhide, phải đối mặt với những cuộc chiến tranh liên miên với nhà Matsudaira ở Mikawa và nhà Imagawa ở Suruga. Sau cái chết của Nobuhide, con trai ông, Oda Nobunaga, kế thừa gia nghiệp và nhanh chóng trở thành một trong những nhân vật quan trọng nhất thời Sengoku.
Trên đồng bằng Kanto phì nhiêu, ba gia tộc Hojo, Uesugi và Takeda tạo thành thế chân vạc, tranh giành quyền kiểm soát vùng đất màu mỡ này. Hojo Ujiyasu, vị lãnh chúa tài ba của nhà Hojo, xây dựng thành Odawara thành pháo đài kiên cố nhất Nhật Bản. Uesugi Kenshin, vị lãnh chúa lỗi lạc của nhà Uesugi, nổi tiếng với lòng dũng cảm và tinh thần thượng võ. Takeda Shingen, vị lãnh chúa kiệt xuất của nhà Takeda, được mệnh danh là “Con Hổ Xứ Kai”. Ba vị lãnh chúa này, với tài năng và tham vọng của mình, đã tạo nên những trận chiến kinh điển nhất thời Sengoku.
Những Trận Chiến Định Mệnh (1560-1591)
Giai đoạn sau của Sengoku được đánh dấu bởi sự trỗi dậy của ba nhân vật kiệt xuất: Oda Nobunaga, Toyotomi Hideyoshi và Tokugawa Ieyasu. Cuộc đời và sự nghiệp của ba vị lãnh chúa này gắn liền với những trận chiến định mệnh, quyết định vận mệnh của nước Nhật.
Oda Nobunaga: Con Quỷ Của Lâu Đài Gifu
Oda Nobunaga, với tài năng quân sự xuất chúng và sự tàn nhẫn, nhanh chóng mở rộng lãnh thổ nhà Oda, tiêu diệt các đối thủ như nhà Imagawa, nhà Saito, nhà Asakura và nhà Takeda. Nobunaga là người tiên phong trong việc sử dụng súng hỏa mai trên quy mô lớn, tạo nên bước ngoặt trong chiến tranh Nhật Bản. Ông cũng là người đầu tiên phá bỏ hệ thống xã hội cũ, cho phép nông dân gia nhập quân đội và trở thành lực lượng chiến đấu chủ lực.
Năm 1568, Nobunaga tiến vào Kyoto, đưa Ashikaga Yoshiaki lên làm Shogun, nhưng thực chất là thao túng quyền lực. Nobunaga tiến hành cải cách kinh tế, xã hội, xây dựng thành Azuchi tráng lệ bên hồ Biwa. Tuy nhiên, tham vọng thống nhất Nhật Bản của Nobunaga bị chặn đứng bởi sự phản bội của Akechi Mitsuhide. Năm 1582, Mitsuhide bất ngờ tấn công chùa Honnoji, nơi Nobunaga đang nghỉ chân, buộc vị lãnh chúa phải tự sát.
Toyotomi Hideyoshi: Từ Thợ Mộc Đến Kampaku Huyền Thoại
Toyotomi Hideyoshi, xuất thân là một nông dân, từng làm thợ mộc, nhờ tài năng và sự khôn ngoan đã trở thành trợ thủ đắc lực của Oda Nobunaga. Sau cái chết của Nobunaga, Hideyoshi nhanh chóng đánh bại Akechi Mitsuhide, trả thù cho chủ nhân và giành quyền kiểm soát nhà Oda.
Hideyoshi tiếp tục sự nghiệp thống nhất Nhật Bản của Nobunaga, đánh bại Shibata Katsuie, Tokugawa Ieyasu, Hojo Ujimasa và các gia tộc khác, thống nhất Nhật Bản vào năm 1590. Hideyoshi tiến hành cải cách ruộng đất, xây dựng thành Osaka vĩ đại, ban hành luật cấm mang kiếm, ổn định xã hội. Tuy nhiên, Hideyoshi cũng mắc sai lầm khi phát động hai cuộc chiến tranh xâm lược Triều Tiên thất bại (1592-1593 và 1597-1598).
Năm 1598, Hideyoshi qua đời, để lại quyền lực cho con trai Hideyori. Trước khi chết, Hideyoshi uỷ thác con trai cho hội đồng 5 nhiếp chính, trong đó Tokugawa Ieyasu là người quyền lực nhất.
Tokugawa Ieyasu: Vị Shogun Đầu Tiên Của Nhà Mạc
Tokugawa Ieyasu, vị lãnh chúa tài ba của nhà Tokugawa, là một đồng minh thân cận của Oda Nobunaga. Sau cái chết của Nobunaga, Ieyasu tranh giành quyền lực với Toyotomi Hideyoshi, nhưng cuối cùng phải thần phục.
b
Sau cái chết của Hideyoshi, Ieyasu trở thành người quyền lực nhất Nhật Bản. Năm 1600, Ieyasu đánh bại Ishida Mitsunari trong trận chiến Sekigahara, tiêu diệt thế lực trung thành với nhà Toyotomi. Năm 1603, Ieyasu được phong làm Shogun, mở ra triều đại Mạc phủ Tokugawa, kéo dài hơn 250 năm hòa bình cho nước Nhật.
Bài Học Lịch Sử Từ Thời Sengoku
Thời kỳ Chiến Quốc Nhật Bản là một giai đoạn lịch sử đầy biến động, chứng kiến những cuộc chiến tranh tàn khốc và sự trỗi dậy của những vị lãnh chúa kiệt xuất. Giai đoạn này để lại cho hậu thế những bài học quý giá về sự tàn phá của chiến tranh, tầm quan trọng của sự đoàn kết và lòng trung thành, giá trị của hòa bình và sự ổn định.
Sengoku cũng là thời kỳ chứng kiến sự giao thoa văn hóa Đông-Tây, với sự du nhập của súng hỏa mai từ Bồ Đào Nha và sự truyền bá Thiên Chúa giáo. Những ảnh hưởng này đã góp phần thay đổi xã hội và văn hóa Nhật Bản, tạo nên một bản sắc riêng biệt cho đất nước này.
