Hơn ba ngàn binh sĩ Việt, cơ thể mang đầy hình xăm, lần lượt tự sát. Cảnh tượng bi tráng năm 496 TCN tại Tuy Lý, vùng đất gần kinh thành Ngô, đã mở ra một chương mới trong lịch sử Trung Hoa cổ đại: cuộc đối đầu sinh tử giữa hai thế lực Ngô – Việt.
Hình ảnh mô tả trận chiến giữa quân Ngô và quân Việt thời Xuân Thu. Nguồn: Nghiên cứu Lịch sử
Vào thời Xuân Thu, khi quyền lực nhà Chu suy yếu, các chư hầu tranh giành ảnh hưởng, biến những xung đột biên giới thành những cuộc chiến sống còn. Ngô và Việt, hai thế lực lớn ở phía Đông Nam, cũng không nằm ngoài vòng xoáy lịch sử ấy. Câu chuyện về chiến tranh Ngô – Việt, dựa trên ghi chép trong Sử ký của Tư Mã Thiên, không chỉ là cuộc chiến giữa hai quốc gia mà còn là sân khấu của những tham vọng cá nhân, những toan tính chính trị, và cả những bài học cay đắng về lòng tin và sự phản bội.
Hạp Lư Và Nước Ngô Trỗi Dậy
Dưới sự trị vì của Hạp Lư, nước Ngô vươn lên mạnh mẽ, trở thành mối đe dọa cho các chư hầu xung quanh. Nhờ tài năng của Tôn Vũ, Ngũ Tử Tư và Bá Phỉ, Hạp Lư liên tiếp giành chiến thắng trước Sở, mở rộng lãnh thổ và khẳng định vị thế của mình.
Bản đồ Trung Hoa thời Xuân Thu, cho thấy vị trí của các nước Ngô (Wu), Sở (Chu), Tề (Qi) và Lỗ (Lu). Nguồn: depts.washington.edu
Tuy nhiên, cái chết của Hạp Lư trong trận chiến với Việt ở Tuy Lý đã tạo nên bước ngoặt lớn. Con trai ông, Phù Sai, kế vị với trọng trách báo thù và dẹp yên nước Việt.
Câu Tiễn: Từ Bại Tướng Đến Kẻ Phục Thù
Câu Tiễn, vua nước Việt, là vị tướng dũng cảm nhưng liều lĩnh. Quyết định tấn công phủ đầu Phù Sai sau cái chết của Hạp Lư đã đẩy ông vào thế nguy nan. Bị vây hãm ở Cối Kê, Câu Tiễn buộc phải nhẫn nhục cầu hòa, gửi con tin sang Ngô và chờ đợi thời cơ phục thù.
Trong khi đó, Phù Sai, sau khi bình định Việt, lại hướng tham vọng về phương Bắc. Ông khao khát khẳng định vị thế của Ngô trước các chư hầu lớn như Tề và Tấn, bất chấp lời can ngăn của Ngũ Tử Tư.
Bắc Tiến Của Ngô Và Cái Bẫy Của Việt
Phù Sai liên tục mở các chiến dịch quân sự, đẩy nước Ngô vào vòng xoáy chiến tranh hao người tốn của. Ngược lại, Câu Tiễn âm thầm củng cố lực lượng, thực hiện các cải cách và chờ đợi thời cơ lật đổ. Ông cùng các mưu sĩ như Phạm Lãi, Văn Chủng và Phùng Đồng triển khai chiến lược “tàn phá từ bên trong”, mua chuộc quan lại Ngô, chia rẽ nội bộ và làm suy yếu tiềm lực của đối thủ.
Ngũ Tử Tư Bị Giết: Bước Ngoặt Định Mệnh
Ngũ Tử Tư, người kiên quyết chủ trương Nam hạ diệt Việt, trở thành cái gai trong mắt Phù Sai và các quan lại thân Việt. Bằng những mưu mô xảo quyệt, nhóm người Bá Phỉ, Văn Chủng và Phùng Đồng đã khiến Phù Sai nghi ngờ lòng trung thành của Ngũ Tử Tư, ép ông phải tự sát. Cái chết của Ngũ Tử Tư đã dọn đường cho sự sụp đổ của Ngô.
Nước Ngô Sụp Đổ: Bài Học Về Tham Vọng Và Lòng Tin
Mải mê theo đuổi tham vọng bá chủ, Phù Sai đã bỏ qua những cảnh báo về nguy cơ từ nước Việt. Sự chia rẽ nội bộ, nạn tham nhũng và những toan tính cá nhân của các cận thần đã khiến nước Ngô ngày càng suy yếu. Cuối cùng, Phù Sai bị Câu Tiễn vây hãm trên núi Cô Tô và phải tự sát.
Câu chuyện về chiến tranh Ngô – Việt là minh chứng cho sự trỗi dậy và sụp đổ của các quốc gia thời Xuân Thu, nơi mà tham vọng cá nhân, toan tính chính trị và lòng tin mong manh có thể thay đổi vận mệnh của cả một dân tộc.
