Khái niệm “sắc đẹp” luôn là đề tài muôn thuở, thu hút sự quan tâm của con người qua nhiều thế hệ. Và những cuộc thi tôn vinh sắc đẹp, đặc biệt là Hoa hậu, càng làm tăng thêm sức hấp dẫn của đề tài này. Nhưng khi tìm hiểu về Hoa hậu đầu tiên của Việt Nam, câu trả lời lại không hề đơn giản như ta tưởng. Đâu là mốc thời gian chính xác cho sự kiện quan trọng này? Ai là người đã đăng quang ngôi vị cao quý ấy? Hành trình đi tìm lời giải đáp sẽ đưa chúng ta trở về quá khứ, khám phá những câu chuyện thú vị và đầy bất ngờ.
Nội dung
Cuộc thi năm 1937: Sắc đẹp “rất Việt Nam”
Theo Tiến sĩ Lê Trung Hoa, cuộc thi hoa hậu đầu tiên được tổ chức tại vườn Tao Đàn (nay thuộc Quận 1, TP.HCM) vào năm 1937. Cuộc thi mang tên tiếng Pháp là “Concours élégant Saigon”, do một nhóm công chức và doanh nhân Sài Gòn thời bấy giờ phối hợp tổ chức. Điều thú vị là cuộc thi không chỉ giới hạn trong phạm vi Sài Gòn mà còn mở rộng ra các tỉnh lân cận, thu hút 19 người đẹp tham gia.
Một điểm đặc biệt của cuộc thi năm 1937 là tất cả thí sinh đều mặc áo dài Việt Nam, được thiết kế bởi nhà may Phúc Thịnh và sử dụng vải của ông Lê Trương Biểu. Điều này thể hiện rõ nét tinh thần “nội hóa”, tôn vinh vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt. Người đẹp đăng quang ngôi vị Hoa hậu năm đó là Nguyễn Thị Liễu, 25 tuổi, quê ở Hóc Môn. Tuy nhiên, cho đến nay, hình ảnh chân dung của bà vẫn còn là một ẩn số.
Ngược dòng lịch sử: Cuộc thi năm 1864 và 1865
Trái ngược với thông tin về cuộc thi năm 1937, một số tài liệu lại cho rằng cuộc thi hoa hậu đầu tiên diễn ra sớm hơn nhiều. Theo nhà nghiên cứu Trần Nam Tiến, cuộc thi đầu tiên do người Pháp tổ chức diễn ra vào tháng Chạp năm 1864 tại Sài Gòn, với sự tham gia của các người đẹp nước ngoài. Ban đầu, cuộc thi yêu cầu thí sinh mặc cả áo dài, váy đầm và áo tắm, nhưng sau đó quy định về váy đầm và áo tắm bị hủy bỏ do gặp phản ứng từ dư luận. Kết quả, một cô gái người Hoa đã giành được vương miện Hoa hậu.
Chỉ một năm sau đó, vào năm 1865, cuộc thi Hoa hậu đầu tiên do người Việt tổ chức được diễn ra, với tên gọi “Miss Sài Gòn”. Cuộc thi này dành riêng cho người đẹp Việt Nam, thu hút gần 100 thí sinh đăng ký. Người đăng quang là cô Ba, con gái một viên chức làm nghề thư ký. Vẻ đẹp của cô Ba đã gây ấn tượng mạnh, thậm chí được vẽ chân dung và in thành tem bưu chính.
Cuộc thi quốc tế năm 1957
Năm 1957, Sài Gòn lại một lần nữa là nơi diễn ra cuộc thi hoa hậu mang tầm quốc tế, với sự tham gia của thí sinh đến từ nhiều quốc gia như Ấn Độ, Hồng Kông, Campuchia, Lào và Việt Nam. Áo dài truyền thống được chọn là trang phục chính thức của cuộc thi. Kết quả, Vũ Thị Thu Minh đăng quang Hoa hậu Việt Nam, trong khi Nari, người Campuchia, giành được danh hiệu Hoa hậu Quốc tế.
Kết luận: Vẻ đẹp vượt thời gian
Dù có nhiều thông tin khác nhau về thời điểm diễn ra cuộc thi hoa hậu đầu tiên, nhưng có một điểm chung không thể phủ nhận: Áo dài luôn là trang phục được ưu tiên lựa chọn, tôn vinh vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam. Dù ở thời đại nào, vẻ đẹp “dịu dàng” ấy vẫn luôn tỏa sáng, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
Tài liệu tham khảo
- Bài viết “Ai đã tổ chức cuộc thi hoa hậu lần thứ nhất tại Việt Nam?” trên website cochinchine-saigon.com
- Sách “Phụ nữ Việt Nam – những sự kiện đầu tiên và nhất” của Trần Nam Tiến, NXB Trẻ.
- Tài liệu kỷ niệm 300 năm hình thành và phát triển Sài Gòn – TP.HCM (1998).