Dù mang trong mình hai nét văn hóa đối lập, Sài Gòn và Chợ Lớn vẫn luôn gắn kết bởi sợi dây thương mại. Nếu Sài Gòn phồn hoa với các mặt hàng chế tạo thì Chợ Lớn lại là vựa lúa gạo trù phú. Sự giao thương nhộn nhịp ấy lý giải cho vai trò quan trọng của mạng lưới vận tải kết nối hai thành phố. Trong số đó, xe thồ nổi lên như một phương tiện bình dị, chở trên mình những mảnh ghép đời thường đầy màu sắc.
Họ là những phu xe, một tầng lớp lao động lam lũ, mang nặng gánh mưu sinh. Không phân biệt gốc gác, người Hoa hay người Việt, họ đều mang chung một dáng vẻ tần tảo, khắc khổ.
Có người nghiêm nghị, cần mẫn đạp xe như chú khỉ nhỏ trong gánh xiếc rong.
Có người lại mang dáng dấp trí thức với cặp kính cận dày cộp, nhưng ẩn sâu trong ánh mắt là sự bất mãn với xã hội thuộc địa.
Cũng có những người hiền lành, chất phác, luôn nở nụ cười thật thà khi khách trả tiền. Dù cuộc sống còn nhiều khó khăn, nhưng họ vẫn giữ được nét lạc quan, yêu đời.
Bên cạnh những con người lam lũ ấy, Chợ Lớn còn là nơi hội tụ của những mảnh đời khốn khó. Trên con phố Jaccareo tấp nập, những người hành khất lặng lẽ mưu sinh. Họ không van xin, cũng chẳng gây phiền toái, chỉ lặng lẽ chờ đợi lòng hảo tâm từ người qua đường.
Có người mù lòa, tuổi đời còn trẻ, được một đứa bé dắt đi xin ăn.
Cũng có người nghiện ngập, thân hình tiều tụy, bước đi như kẻ mộng du. Họ nhặt nhạnh thức ăn thừa, bán lấy tiền để thỏa mãn cơn nghiện.
Chợ Lớn về đêm lại khoác lên mình một diện mạo hoàn toàn khác. Khi Sài Gòn chìm vào giấc ngủ, Chợ Lớn bừng tỉnh với nhịp sống sôi động. Nhà hàng Ngọc Điện sáng đèn, thu hút thực khách bởi những món ăn ngon tuyệt. Các vũ trường mở cửa, đón tiếp các cô gái nhảy trong trang phục lộng lẫy.
Giữa dòng người tấp nập, những người phu xe vẫn miệt mài kiếm sống. Họ len lỏi qua từng con phố, chở trên mình những vị khách cuối cùng của đêm.
Chợ Lớn trong kí ức của Gontran de Poncins là thế, vừa bình dị, gần gũi, lại vừa ẩn chứa những mảnh đời lam lũ, khó khăn.
