Bài viết này dựa trên bài phát biểu của Lưu Á Châu, Trung tướng, Chính ủy Đại học Quốc phòng Trung Quốc, tại căn cứ Không quân Côn Minh – Vân Nam, cung cấp một cái nhìn từ phía Trung Quốc về cuộc chiến tranh biên giới năm 1979 và cuộc chiến “Lưỡng Sơn” (Lão Sơn và Giả Âm Sơn theo cách gọi của Việt Nam là Núi Đất và Núi Bạc) năm 1984. Bài viết này sẽ phân tích bối cảnh lịch sử, động cơ và tác động của cuộc chiến, đồng thời làm rõ những góc khuất ít được biết đến về tâm lý quân đội Trung Quốc trong thời kỳ này.
Hình ảnh minh họa quân đội Trung Quốc
Động Cơ Chính Trị Đằng Sau Cuộc Chiến
Theo Lưu Á Châu, cuộc chiến năm 1979 mang ý nghĩa chính trị sâu sắc, phục vụ hai mục tiêu chính của Đặng Tiểu Bình: củng cố quyền lực trong nội bộ Đảng Cộng sản Trung Quốc và thiết lập quan hệ với Mỹ. Sau khi trở lại nắm quyền năm 1978, Đặng Tiểu Bình đã vạch ra chương trình cải cách mở cửa. Để thực hiện chương trình này, ông cần quyền lực tuyệt đối. Cuộc chiến với Việt Nam được xem là một biện pháp nhanh chóng để khẳng định quyền lực, dập tắt những tiếng nói phản đối trong nội bộ Đảng vẫn còn nặng tư tưởng cực tả.
Mặt khác, cuộc chiến cũng được xem như một cách để “trả hận” cho Mỹ sau thất bại tại Việt Nam năm 1975. Việc Trung Quốc tấn công Việt Nam, một đồng minh của Liên Xô, được coi là tín hiệu thiện chí gửi đến Mỹ, mở đường cho việc thiết lập quan hệ và thu hút viện trợ từ phương Tây.
Tác Động Của Cuộc Chiến
Lưu Á Châu cho rằng cuộc chiến năm 1979 đã mang lại cho Trung Quốc “một lượng lớn thời gian, tiền bạc và kỹ thuật”, giúp Trung Quốc đứng vững sau khi Liên Xô sụp đổ. Ông thậm chí còn cho rằng đây là “bước đi đầu tiên của cải cách mở cửa Trung Quốc”. Quan điểm này cho thấy Trung Quốc coi cuộc chiến này như một bước cờ chiến lược quan trọng trong quá trình hội nhập quốc tế và phát triển kinh tế.
Tâm Lý Quân Đội Trung Quốc Thời Chiến
Bài phát biểu của Lưu Á Châu cũng hé lộ những góc khuất về tâm lý quân đội Trung Quốc trong thời kỳ này. Ông kể lại những câu chuyện cảm động về sự hy sinh của binh lính, những khó khăn về kinh tế mà họ phải đối mặt, và cả những mất mát tình cảm. Câu chuyện về Vương Nhân Tiên, một người lính bị kỷ luật vì quan hệ với một phụ nữ dân tộc Miêu rồi sau đó hy sinh trên chiến trường, được Lưu Á Châu xem là biểu tượng của “chủ nghĩa nhân đạo” và “chủ nghĩa anh hùng”.
Câu Chuyện Về Vương Nhân Tiên
Câu chuyện về Vương Nhân Tiên và cô gái người Miêu tại Lạc Thủy Động là một lát cắt đầy cảm xúc về cuộc chiến. Tình yêu chớm nở giữa hai người trong bối cảnh chiến tranh loạn lạc, sự trừng phạt của quân đội, và cuối cùng là cái chết của Vương Nhân Tiên trên chiến trường, tất cả tạo nên một bức tranh đầy bi thương. Hành động của cô gái người Miêu sau khi Vương Nhân Tiên hy sinh, việc cô đốt thuốc lá trên mộ anh, càng làm tăng thêm tính bi kịch và ám ảnh của câu chuyện.
Kết Luận
Bài phát biểu của Lưu Á Châu cung cấp một góc nhìn khác về cuộc chiến tranh biên giới năm 1979, nhấn mạnh đến động cơ chính trị và tác động của nó đối với Trung Quốc. Những câu chuyện về tâm lý quân đội Trung Quốc thời chiến, đặc biệt là câu chuyện về Vương Nhân Tiên, mang đến cho người đọc những suy ngẫm sâu sắc về số phận con người trong bối cảnh lịch sử đầy biến động. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đây là góc nhìn từ một phía và cần được đối chiếu với các nguồn tư liệu khác để có cái nhìn khách quan và toàn diện hơn về sự kiện lịch sử này.
Tài liệu tham khảo
- Bài phát biểu của Lưu Á Châu, Trung tướng, Chính ủy Đại học Quốc Phòng Trung Quốc, tại căn cứ Không quân Côn Minh – Vân Nam.
- Bản dịch của TTXVN.
