Tháng 9 năm 1944, sau chuỗi ngày tiến quân thần tốc qua nước Pháp, quân Đồng minh đứng trước viễn cảnh chiến thắng sớm. Thế nhưng, tại vùng đất Lorraine lịch sử, một cuộc đối đầu nảy lửa giữa hai vị tướng tài ba, George S. Patton của Mỹ và Hasso van Manteuffel của Đức, đã diễn ra, trở thành một trong những trận đấu xe tăng lớn nhất trong Thế chiến II.
Bối Cảnh Lịch Sử
Lorraine, vùng đất nằm ở biên giới Pháp-Đức, mang trong mình bề dày lịch sử với những pháo đài kiên cố như Metz. Nơi đây từng chứng kiến nhiều cuộc giao tranh khốc liệt giữa hai cường quốc châu Âu, từ cuộc chiến tranh Pháp-Phổ năm 1870 đến Thế chiến I.
Vào thời điểm tháng 9 năm 1944, quân đội Đức đang trên đà thoái lui sau thất bại tại Normandy. Hitler, trong cơn thịnh nộ, quyết tâm tung ra một đòn phản công mạnh mẽ nhằm chặn đứng đà tiến của quân Đồng minh và chia cắt lực lượng của họ. Mục tiêu của Hitler là bao vây và tiêu diệt Tập đoàn quân số 3 của Patton, đơn vị tiên phong đang tiến sâu vào Lorraine.
Suốt tháng 8, Tập đoàn quân số 3 của Patton tiến băng băng qua nước Pháp, đẩy các lực lượng Đức thối lui trong hỗn loạn. Dưới đây, vào ngày 21/8/1944, một chiếc tank M4, Lữ đoàn 8, Sư đoàn 4, khai hỏa vào các phân đội lính Đức đang vượt sông Maine, cố gắng phá hủy các cây cầu. Sư đoàn số 4 của Patton luôn đóng vai trò mũi nhọn xung kích, tham chiến chủ yếu trong các trận đấu tank ở Lorraine trong tháng 9.
Kế Hoạch Phản Công Của Đức
Hitler tin tưởng rằng sức mạnh thiết giáp của Đức có thể đánh bại Patton. Ông ta tập trung một lực lượng lớn xe tăng mới, giao cho tướng Hasso van Manteuffel, một trong những chỉ huy xe tăng trẻ tuổi và tài năng nhất của Đức, chỉ huy Tập đoàn quân Thiết giáp số 5, thực hiện cuộc phản công.
Kế Hoạch Của Quân Đồng minh
Trong khi đó, quân Đồng minh, dưới sự chỉ huy của tướng Dwight Eisenhower, đang gặp khó khăn về hậu cần do tuyến tiếp tế bị kéo dài. Sự bất đồng về chiến lược giữa các tướng lĩnh Đồng minh, đặc biệt là giữa Montgomery và Bradley, cũng ảnh hưởng đến kế hoạch tác chiến.
Tướng Montgomery
Montgomery, chỉ huy Cụm Tập đoàn quân số 21, muốn tập trung toàn lực cho cuộc tấn công vào vùng Ruhr, trung tâm công nghiệp của Đức. Bradley, chỉ huy Cụm Tập đoàn quân số 12, lại ủng hộ việc tiếp tục đà tiến của Patton qua Lorraine, tiến thẳng vào Frankfurt.
Tướng Dwight Eisenhower
Eisenhower, trong nỗ lực tìm kiếm giải pháp dung hòa, đã chấp thuận kế hoạch Market-Garden của Montgomery, một cuộc tấn công táo bạo nhằm vượt sông Rhine tại Arnhem. Điều này dẫn đến việc cắt giảm hậu cần cho Tập đoàn quân số 3 của Patton.
Những Cuộc Đụng Độ Đầu Tiên
Patton, bất chấp khó khăn về hậu cần, vẫn quyết tâm vượt sông Moselle. Quân đoàn XII của tướng Manton S. Eddy đã thành công trong việc thiết lập đầu cầu vượt sông ở phía nam Nancy.
Lối vượt sông Moselle đầu tiên thành công được thực hiện bởi Trung đoàn 137, Sư đoàn bộ binh số 35, đã vượt qua hàng loạt các cứ điểm phòng thủ của Lữ đoàn cơ giới 104 Đức tại Neuviller phía nam kênh Bayon cuối buổi chiều ngày 11/9. Các kỹ sư cuối cùng cũng dựng được cầu phao băng sông và trong ảnh là một chiếc tank destroyer M10 đang vượt sông.
Tuy nhiên, quân đoàn XX của tướng Walton H. Walker lại gặp phải sự kháng cự quyết liệt của quân Đức tại pháo đài Metz. Cuộc tấn công của Lữ đoàn Thiết giáp 106 vào Sư đoàn bộ binh 90 của Mỹ gần Mairy đã bị đánh bại hoàn toàn, gây tổn thất nặng nề cho quân Đức.
Sự phá hủy Lữ đoàn thiết giáp 106 vào 8/9/1944
Trận Đấu Xe Tăng ở Arracourt
Ngày 18/9, Manteuffel phát động cuộc tấn công chính vào Arracourt, sử dụng Lữ đoàn Thiết giáp 111 và 113. Tuy nhiên, quân Đức đã gặp phải sự kháng cự mạnh mẽ của Sư đoàn Thiết giáp số 4 của Mỹ, dưới sự chỉ huy của tướng John S. Wood.
Trận đấu tank vào cuối tháng 9 tập trung xung quanh thị trấn nhỏ Arracourt, đây là bức không ảnh chụp ít lâu sau cuộc chiến. Trận chiến quan trọng nhất diễn ra xung quanh đồi 318, chính giữa bức ảnh, sát bên phải rừng Benamont nằm bên trái. Nhìn trong hình thấy hơi phẳng nhưng trên thực tế địa hình chập chùng thấp dần về phía dưới bức ảnh, xuôi theo hướng đông nam.
Trong những ngày tiếp theo, hai bên đã giao tranh ác liệt tại các khu vực xung quanh Arracourt, đặc biệt là tại các ngọn đồi 265 và 318. Quân Mỹ, với ưu thế về pháo binh và không quân, đã đẩy lùi được các cuộc tấn công của Đức.
Những chiếc Panther của Lữ đoàn 111 vận động ở ngoại ô Bures vào 20/9. Bures là một thị trấn nhỏ nằm giữa rừng Paroy và vùng đồi Arracourt và là chiến trường yêu thích trong cuộc tấn công của quân Đức
Lữ đoàn 111 và 113 của Đức bị thiệt hại nặng nề. Chỉ huy của Lữ đoàn 111, đại tá Heinrich von Bronsart Schellendorf, thiệt mạng trong trận chiến.
Bế Tắc Và Bài Học Lịch Sử
Cuối tháng 9, trận chiến ở Lorraine rơi vào bế tắc. Cả hai bên đều kiệt quệ và không thể tiến quân xa hơn. Cuộc phản công của Manteuffel đã thất bại, Hitler chuyển sự chú ý sang kế hoạch mới, Chiến dịch Wacht am Rhein, cuộc phản công tại Ardennes.
Một lính Mỹ xem xét khẩu pháo tự hành StuG III bị bắn hạ ở Luneville. Phần giáp hông Schurzen hay khiên đỡ bị dính đạn bazooka còn trơ lại mấy thanh ray. Dù được công nhận rộng rãi rằng có thể chống được đạn Bazooka, đạn PIAT, và các vũ khí chống tank khác trong thực tế chúng chỉ dùng để đối đầu với các vũ khí chống tank So Viết và thường bị điều khỏi chiến tuyến phía Tây, nơi chúng không có giá trị phòng thủ. Quả thực như vậy vì chúng còn dễ bị bắn bởi đầu đạn Bazooka vì ảo tưởng an toàn nhờ khoảng cách với giáp chính.
Trận chiến Lorraine 1944 cho thấy sự khác biệt rõ nét về chiến thuật và năng lực của quân đội Đức và Mỹ. Quân Đức, dù có ưu thế về xe tăng, lại thiếu linh hoạt và khả năng phối hợp tác chiến. Họ mắc kẹt trong tư duy chiến tranh chớp nhoáng (blitzkrieg) đã lỗi thời, không thể thích ứng với hỏa lực mạnh mẽ và khả năng cơ động của quân Mỹ.
Cuộc đọ sức giữa Patton và Manteuffel là minh chứng cho sự chuyển dịch cán cân quyền lực trong Thế chiến II. Quân đội Đức, từng là nỗi kinh hoàng của châu Âu, đang dần suy yếu, trong khi quân đội Mỹ ngày càng mạnh mẽ và quyết tâm giành chiến thắng.
