Ngày 2/9/1945, nắng thu Hà Nội như dát vàng lên khắp phố phường, hòa vào niềm hân hoan của triệu người về dự lễ Độc lập. Nếu cuộc Tổng khởi nghĩa 19/8 là thời khắc lịch sử cướp chính quyền, thì ngày Độc lập tại vườn hoa Ba Đình là minh chứng hùng hồn cho một chính quyền non trẻ đã đứng vững, là lời tuyên bố đanh thép với thế giới: “Có chúng tôi đây!”.
Bản Tuyên ngôn Độc lập vang lên, như một khúc ca khải hoàn sau 80 năm lịch sử đầy bão tố, nối lại dòng chảy hào hùng của dân tộc sau ngàn năm Bắc thuộc. Khắp nơi trên đất nước, kiều bào ta ở nước ngoài đều ngẩng cao đầu, tự hào với hai tiếng “Việt Nam”.
Riêng với người dân Hà Nội, ngày hôm ấy còn mang một ý nghĩa thiêng liêng đặc biệt. Lần đầu tiên, họ được tận mắt chứng kiến lễ Độc lập của chính đất nước mình. Người dân nô nức đổ về vườn hoa Ba Đình, biến nơi đây thành trái tim rực lửa của cả dân tộc. Lá quốc kỳ tung bay, lời quốc ca hào hùng vang lên, tất cả hòa quyện trong ánh sáng chói lọi của bình minh tự do.
Giữa không khí trang nghiêm ấy, người dân háo hức chờ đợi hình ảnh vị Chủ tịch nước – vị cha già kính yêu của dân tộc. Họ hình dung về một vị lãnh tụ uy nghiêm, đạo mạo, đọc bài diễn văn trịnh trọng, đĩnh đạc. Nhưng tất cả đã vỡ òa trong cảm xúc khi Chủ tịch Hồ Chí Minh xuất hiện.
Nhà thơ Xuân Diệu (1916-1985)
Không phải là hình ảnh một vị nguyên thủ quốc gia xa cách, Chủ tịch Hồ Chí Minh hiện ra giản dị, gần gũi trong bộ kaki vàng, tay chống gậy như một lão nông hiền hậu. Giọng đọc của Người không phải là giọng đọc của một bài diễn văn trau chuốt, mà là giọng nói chân phương, mộc mạc, đôi chỗ ngập ngừng, lặp lại.
Đặc biệt, câu hỏi bất ngờ của Người: “Đồng bào nghe có rõ không?” đã xóa tan mọi khoảng cách giữa vị lãnh tụ với nhân dân. Câu hỏi ấy như một tiếng vọng từ trái tim, chất chứa tình yêu thương vô bờ bến của Người dành cho đồng bào.
Tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vào ngày mùng 02/9/1945. Ảnh tư liệu
Câu hỏi giản dị ấy đã tạo nên một làn sóng cảm xúc mạnh mẽ, lay động hàng triệu trái tim. Lần đầu tiên, người dân cảm nhận được sự gần gũi, thân tình từ vị lãnh tụ của mình. Họ nhận ra, Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là vị lãnh tụ vĩ đại, mà còn là một người cha, người bác, người ông hiền từ của cả dân tộc.
“Đồng bào nghe có rõ không?” – câu hỏi tưởng chừng như vô tình ấy đã trở thành dấu ấn không thể phai mờ trong tâm trí những người con đất Việt có mặt tại vườn hoa Ba Đình lịch sử. Nó là minh chứng cho tình cảm gắn bó máu thịt giữa vị lãnh tụ vĩ đại với nhân dân, là bài học sâu sắc về phong cách lãnh đạo gần gũi, giản dị mà vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Tài liệu tham khảo:
- Xuân Diệu. (1946, 2 tháng 9). [Bài viết không có tiêu đề]. Tạp chí Tiên phong, số 18.
Ghi chú:
- Bài viết được viết lại dựa trên bài viết gốc của nhà thơ Xuân Diệu, đăng trên tạp chí Tiên phong số 18, ngày 2/9/1946.
- Một số hình ảnh và chú thích được bổ sung để tăng tính trực quan và sinh động cho bài viết.
