Bài viết dựa trên bài “Phiêu Bình” của Lương Vị Thủy, trích từ sách Mùa Xuân Xem Tết xuất bản năm 1933.
Xa quê hương mười lăm năm trời, Lương Vị Thủy luôn mang trong mình nỗi niềm thương nhớ da diết với đất mẹ. Giữa dòng đời xuôi ngược, ông vẫn đau đáu hướng về cội nguồn dân tộc, khao khát một lần được chiêm bái đất Tổ. Ước nguyện ấy thôi thúc ông thực hiện một chuyến hành trình đặc biệt vào dịp đầu năm mới – hành hương về Đền Hùng, nơi thờ cúng các Vua Hùng, tổ tiên chung của cả dân tộc Việt.
Nỗi Lòng Người Con Xa Xứ
Là một người con xa xứ, Lương Vị Thủy thấu hiểu nỗi lòng của những người con đất Việt phải tha phương cầu thực. Dù cuộc sống mưu sinh có cuốn con người ta vào vòng xoáy cơm áo gạo tiền, thì sâu thẳm trong tim, tình yêu quê hương đất nước vẫn luôn thường trực.
Với Lương Vị Thủy, hình ảnh quê hương luôn hiện về trong những giấc mơ, trong những vần thơ ông đọc. Ông mong mỏi một ngày trở về, được tận mắt chiêm ngưỡng lại cảnh sắc quê nhà, được thắp nén tâm nhang trước bàn thờ tổ tiên. Và ước nguyện cháy bỏng nhất trong lòng ông chính là hành hương về đất Tổ, nơi khởi nguồn của dân tộc Việt.
Quyết Tâm Về Nguồn Cội
Ý định táo bạo của Lương Vị Thủy khi quyết định lên đường vào đúng ngày mồng Một Tết đã vấp phải sự phản đối của nhiều người. Giữa lúc mọi người sum vầy bên gia đình, quây quần bên mâm cơm cúng tổ tiên thì việc ông chọn lên đường đến với miền đất hoang sơ xa xôi bị xem là một quyết định “điên rồ”. Song, bất chấp những lời dị nghị, Lương Vị Thủy vẫn quyết tâm thực hiện chuyến đi của mình. Với ông, việc tri ân tổ tiên và tưởng nhớ cội nguồn dân tộc là một điều thiêng liêng và ý nghĩa hơn cả.
Dòng người tấp nập dâng lễ Đền Hùng vào dịp Giỗ Tổ mùng 10 tháng 3 Âm lịch, ảnh chụp những năm 1920. Ảnh tư liệu
Hành Trình Về Đất Tổ
Chuyến hành hương của Lương Vị Thủy bắt đầu từ ga Hàng Cỏ (Hà Nội) vào một buổi sớm tinh mơ ngày đầu năm. Khác với không khí náo nhiệt thường ngày, ga tàu hôm ấy vắng lặng đến lạ. Dường như cả đất trời đều đang chìm đắm trong không khí thiêng liêng của ngày đầu năm mới, chỉ có đoàn tàu chở Lương Vị Thủy và người bạn đồng hành lầm lũi lăn bánh trên đường ray.
Con tàu đi qua những cánh đồng xanh mướt, những xóm làng yên bình, đưa Lương Vị Thủy đến gần hơn với miền đất Tổ. Càng tiến gần đến đích đến, khung cảnh thiên nhiên càng trở nên hùng vĩ và thơ mộng. Vượt qua những dãy đồi thoai thoải, len lỏi qua những cánh rừng thông xanh ngát, Lương Vị Thủy cuối cùng cũng đặt chân đến vùng đất thiêng liêng – núi Nghĩa Lĩnh, nơi có Đền Hùng uy nghiêm, cổ kính.
Một vị quan lớn trong vùng dẫn đầu đoàn rước theo nghi lễ rước kiệu Đền Hùng, ảnh chụp những năm 1920. Ảnh tư liệu
Đứng trước Đền Hùng uy nghiêm, lòng Lương Vị Thủy trào dâng cảm xúc khó tả. Ông thắp nén tâm nhang, thành kính dâng lên tổ tiên nén tâm hương thành kính, bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc với công lao dựng nước và giữ nước của các Vua Hùng. Từ trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh, phóng tầm mắt ra xa, Lương Vị Thủy bỗng cảm thấy lòng mình như được mở rộng.
Đội rước Bát bảo – tám vật phẩm quý – trong đoàn rước kiệu Đền Hùng theo tục lệ truyền thống, ảnh chụp những năm 1920. Ảnh tư liệu
Bài Học Lịch Sử Từ Chuyến Hành Hương
Chuyến hành hương về đất Tổ của Lương Vị Thủy không chỉ đơn thuần là một chuyến đi, mà nó còn là lời khẳng định về lòng tự hào dân tộc, là lời nhắc nhở thế hệ mai sau về truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của người Việt Nam.
Các bậc cao niên làm lễ tế trong Đền, ảnh chụp những năm 1920. Ảnh tư liệu
Thông qua chuyến đi của mình, Lương Vị Thủy muốn gửi gắm thông điệp: Dù ở bất cứ nơi đâu, làm bất cứ công việc gì, mỗi người con đất Việt hãy luôn ghi nhớ về cội nguồn, về lịch sử dân tộc, bởi đó chính là nền tảng tinh thần vững chắc để chúng ta xây dựng và bảo vệ đất nước.
Hành trình của Lương Vị Thủy khép lại, nhưng dư âm về chuyến đi, về hình ảnh Đền Hùng uy nghiêm giữa đất trời linh thiêng vẫn còn đọng mãi trong tâm trí người đọc.
Một trò chơi dân gian thu hút đông đảo dân chúng tham dự trong lễ hội Đền Hùng, ảnh chụp những năm 1920. Ảnh tư liệu
Tài liệu tham khảo:
- Lương Vị Thủy. (1933). Phiêu bình. Trong Mùa xuân xem Tết. Nhật Nam Thư Xã.
Chú thích: Bài viết được viết lại dựa trên nội dung bài “Phiêu Bình” của Lương Vị Thủy, được đăng tải trên website thuviennguyenvanhuong.vn.
