Cuối thế kỷ 20, lịch sử Việt Nam ghi dấu tên tuổi một nhà lãnh đạo kiệt xuất, người đã định hình vận mệnh đất nước qua nhiều thập kỷ đầy biến động: Lê Duẩn. Không chỉ là một chính trị gia, ông còn là một chiến lược gia tài ba, một nhà tư tưởng sắc bén, người đã dẫn dắt đất nước vượt qua những thử thách cam go nhất để đi đến độc lập, thống nhất. Cuộc đời và sự nghiệp của ông là bức tranh sống động về lòng dũng cảm, trí tuệ và tinh thần kiên cường của dân tộc Việt Nam.
Từ Chiến Trường Miền Nam Đến Vị Trí Lãnh Đạo Tối Cao
Khác với hình ảnh lý tưởng hóa thường thấy, Lê Duẩn hiện lên như một con người chân thực, mang đậm dấu ấn dân tộc. Sự gan lì, ý chí sắt đá kết hợp với tấm lòng giàu cảm xúc, tinh thần khoan dung đã tạo nên một Lê Duẩn rất “Việt Nam”. Ông không ngại thể hiện cá tính, tình cảm của mình, và đáng chú ý là ông cũng là một trong số ít lãnh đạo tối cao của Việt Nam không để lại hồi ký, phó mặc cho lịch sử phán xét công, tội.
Chân dung Tổng Bí thư Lê Duẩn
Tầm ảnh hưởng của Lê Duẩn không chỉ đến từ cương vị Bí thư thứ nhất Đảng Lao động Việt Nam, sau này là Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam, mà còn bởi khả năng lãnh đạo, điều khiển cục diện chính trị. Ông là người chủ động, quyết đoán, đóng vai trò then chốt trong việc định hướng vận mệnh đất nước, đặc biệt là giai đoạn từ năm 1960 đến năm 1986.
Dấu Ấn Lê Duẩn Trên Bản Đồ Lịch Sử
Nhắc đến Lê Duẩn, lịch sử ghi nhận những dấu mốc quan trọng như Đề cương Cách mạng Miền Nam (1956), Nghị quyết 15 (1959), Chiến dịch Mậu Thân (1968), Chiến dịch Xuân Hè (1972), Chiến dịch Mùa Xuân (1975). Bên cạnh những thành công vang dội, ông cũng là tác giả của lý thuyết “Làm chủ tập thể”, một lý thuyết gây nhiều tranh cãi và không còn được nhắc đến trong bối cảnh chiến tranh biên giới (1975-1978, 1979) và khó khăn kinh tế sau thống nhất. Dù được đánh giá theo nhiều góc độ khác nhau, không thể phủ nhận Lê Duẩn là một nhân vật lịch sử tầm cỡ, chỉ đứng sau Hồ Chí Minh trong nửa sau thế kỷ 20.
Ngoại Giao: Bản Lĩnh Và Trí Tuệ
Trên trường quốc tế, Lê Duẩn thể hiện bản lĩnh của một nhà lãnh đạo tầm vóc. Tư tưởng đối ngoại của ông được tóm gọn trong ba điểm: Không sợ Mỹ, không e ngại các cường quốc (kể cả Liên Xô và Trung Quốc), và đặc biệt cảnh giác với Trung Quốc.
Sự tự tin của ông trước sức mạnh của Mỹ bắt nguồn từ niềm tin vào sức mạnh dân tộc, vào tinh thần quật cường của nhân dân Việt Nam. Ông thấu hiểu bản chất của đế quốc Mỹ, từ đó đưa ra những quyết sách đúng đắn, sáng tạo ra những khẩu hiệu, phong trào thi đua sục sôi khí thế chiến đấu như “Tìm Mỹ mà giết”, “Nắm lấy thắt lưng địch mà đánh”, “Dũng sĩ diệt Mỹ”.
Không chỉ Mỹ, Lê Duẩn cũng không e ngại các cường quốc khác, kể cả Liên Xô và Trung Quốc. Ông hiểu rõ toan tính của các “đàn anh” trong khối Xã hội chủ nghĩa, vẫn khéo léo tranh thủ sự ủng hộ của họ cho cuộc kháng chiến chống Mỹ, biết cách tận dụng mâu thuẫn giữa các cường quốc để phục vụ lợi ích dân tộc.
Mối Quan Hệ Với Trung Quốc: Cảnh Giác Và Kiên Định
Lê Duẩn luôn giữ thái độ cảnh giác và kiên quyết với Trung Quốc. Trưởng thành từ chiến trường miền Nam, ông sớm nhận thức được những toan tính của Trung Quốc thông qua Hiệp định Genève. Qua các cuộc tiếp xúc với Mao Trạch Đông và các lãnh đạo Trung Quốc khác, ông càng thấu hiểu tham vọng của Bắc Kinh đối với Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.
Hồ Chí Minh Và Sự Lựa Chọn Lịch Sử
Việc Hồ Chí Minh chọn Lê Duẩn làm Bí thư thứ nhất Đảng Lao động Việt Nam không chỉ bởi sự quyết liệt chống Mỹ của ông mà còn bởi tầm nhìn xa trông rộng của vị lãnh tụ. Hồ Chí Minh nhận thấy ở Lê Duẩn lòng tự tôn dân tộc mạnh mẽ, bản lĩnh kiên cường, những tố chất cần thiết để đối phó với Trung Quốc sau này. Đó là một sự lựa chọn mang tính lịch sử, đặt nền móng cho sự nghiệp đối ngoại của Việt Nam trong những thập kỷ tiếp theo.
Di Sản Và Bài Học Lịch Sử
Lê Duẩn là một trong những kiến trúc sư của lịch sử Việt Nam hiện đại, người đã đặt nền móng cho sự nghiệp xây dựng miền Bắc xã hội chủ nghĩa, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, và bảo vệ Tổ quốc trước sự xâm lược của Trung Quốc. Tư tưởng và hành động của ông, đặc biệt là trong lĩnh vực đối ngoại, để lại những bài học quý giá cho các thế hệ lãnh đạo và nhân dân Việt Nam.
Tuy vậy, đánh giá về Lê Duẩn vẫn là một công việc khó khăn, đòi hỏi sự nghiên cứu nghiêm túc và khách quan của các nhà sử học. Lịch sử vẫn đang tiếp tục đánh giá và nhìn nhận lại vai trò của ông trong tiến trình lịch sử dân tộc.