Không phải là Dấu Hiệu Bất Thường
Theo Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Khí tượng – Khí hậu, TS Nguyễn Văn Thắng, hai trận mưa đá gần đây không phải là dấu hiệu cho những sự thay đổi thời tiết lớn ở Hà Nội và cả nước. Mặc dù không xảy ra thường xuyên, hai trận mưa đá này được coi là bình thường.
Sự Bất Thường trong Khí Hậu Toàn Cầu
Tuy nhiên, theo TS Hoàng Đức Cường, Trưởng phòng Nghiên cứu Khí hậu, các hiện tượng này có phần bất thường. Điều này là do sự không ổn định của khí hậu toàn cầu, với xu hướng tăng nhiệt độ đang ngày càng gia tăng. Hiện tượng này dẫn đến sự thay đổi nhiệt độ ở các độ cao và vị trí khác nhau, từ đó tạo ra những cơn mưa đá.
Bất ổn Định trong Khí Quyển
Sự thay đổi không thường xuyên nhiệt độ ở các độ cao và vị trí khác nhau trong khí quyển dẫn đến sự hình thành dông lốc. Các dòng thăng và giáng do lốc gây ra tạo ra sự bất ổn định trong tầng đối lưu. Những cục băng vỡ rơi xuống mặt đất tạo thành hiện tượng mưa đá. Mưa đá là hiện tượng tan vỡ nhanh của đám mây băng ở độ cao 4-5km.
Những Thay Đổi Chưa Lường Trước
“Đây là hiện tượng đặc biệt chỉ xảy ra một lần trong khoảng 15 năm”, TS Cường chia sẻ. “Sự tăng nhiệt độ đột ngột và không ổn định ở mặt đất dẫn đến sự phá vỡ các đám mây băng”. Theo ông, trong tương lai có thể xảy ra những hiện tượng không thường như vừa rồi.
Sự Ảnh Hưởng của Tăng Nhiệt Độ
Theo KS Đào Thị Thúy, Trưởng phòng Dự báo Khí hậu, giai đoạn từ 1995 đến 2004 được xem là thời kỳ nóng nhất trong 100 năm qua. Sự tăng nhiệt độ có thể gây ra những biến đổi khác về thời tiết và khí hậu, như tăng tổng nhiệt độ trung bình, biên độ nhiệt độ, và biên độ mưa. Những thay đổi này có thể dẫn đến những hiện tượng thời tiết không bình thường khác cùng với mức độ không thể dự đoán trước.
Mưa Đá không Phân Bố Đồng Đều
Theo TS Cường, mưa đá không phân bố theo vĩ độ hay kinh độ, mà tuỳ thuộc vào địa hình và thường xảy ra vào lúc giao mùa.
Những Nguyên Nhân Khác Nhau
Tuy nhiên, vẫn chưa có câu trả lời cụ thể về việc tại sao lần này mưa đá không xảy ra ở vùng núi cao hay vùng chuyển tiếp giữa đồng bằng và trung du. Thay vào đó, nó lại xảy ra ở trung tâm Hà Nội và một số vùng lân cận. Các nhà khoa học đưa ra những nguyên nhân như giảm mạnh diện tích cây xanh trong và quanh Hà Nội, quy hoạch nhà cửa không hợp lý về mật độ và hướng gió, và sử dụng quá mức các vật liệu phản xạ và hấp thụ nhiệt. Những nguyên nhân này góp phần vào việc thay đổi môi trường khí hậu và làm tăng chênh lệch nhiệt độ giữa các vùng khác nhau ở Hà Nội và các khu vực lân cận.
Hiện Tượng Sấm Sét không Bất Thường
Đối với hiện tượng sấm sét xuất hiện sớm trong năm nay, các nhà khoa học cho rằng đó không phải là bất thường. “Thời tiết dông thường có sấm sét. Có sấm sét sớm đơn giản là do có dông sớm. Thông thường, mùa mưa mới là mùa có nhiều cơn dông”, TS Thắng cho biết.
Những Cơn Dông không được Ghi Nhận
Tuy nhiên, TS Thắng cũng nhận thấy rằng 150 trạm quan trắc khí tượng toàn quốc không thể ghi nhận tất cả các cơn dông hình thành trên lãnh thổ Việt Nam. Họ chỉ ghi nhận những cơn dông lớn và gây thiệt hại cụ thể. Điều này có nghĩa là những cơn dông “trái mùa” có thể không được các nhà chuyên môn quan tâm và theo dõi.
Những Thiệt Hại do Dòng Dông
Theo TS Thắng, từ đầu năm đến nay, cả nước đã ghi nhận 14 cơn dông gây thiệt hại ước tính hơn 45,2 tỷ đồng. Một trong số đó là cơn dông kèm theo mưa đá ở Hà Tây ngày 25/4, gây thiệt hại ước tính trên 30 tỷ đồng cho ba xã gần núi. Vậy, năm nay thiệt hại do dông gây ra đã vượt qua năm ngoái, khi chỉ có 65 cơn dông gây thiệt hại 20 tỷ đồng.