Trong khoảng thời gian từ 1919 đến 1955, một cuộc đấu trí âm thầm nhưng không kém phần quyết liệt đã diễn ra trên đất Pháp. Các cơ quan an ninh Pháp, như những bóng ma vô hình, đã theo sát từng bước chân của Nguyễn Ái Quốc, người con đất Việt với khát vọng giải phóng dân tộc đang dần hình thành rõ nét.
Những báo cáo chi tiết, ghi chú mật, thư từ trao đổi được gửi đi giữa các cơ quan cảnh sát, lãnh sự quán Pháp ở châu Á, Bộ Thuộc địa và Phủ Toàn quyền, tất cả đều nhằm mục đích duy nhất: kiểm soát hoạt động của Nguyễn Ái Quốc và bóp nghẹ mầm mống của Đảng Cộng sản Việt Nam ngay từ trong trứng nước. Hơn 9000 trang tài liệu, hiện được lưu giữ tại Kho Lưu trữ Quốc gia Hải ngoại của Pháp, đã hé lộ phần nào bức tranh về giai đoạn lịch sử đầy sóng gió này.
Chân Dung Nguyễn Ái Quốc Qua Lăng Kính An Ninh Pháp
Một báo cáo mật ngày 8/1/1920, do mật vụ Jean ký tên, đã phác họa chân dung Nguyễn Ái Quốc: một thanh niên 27 tuổi, đến từ miền Trung Việt Nam, thông thạo tiếng Pháp, tiếng Anh, và có thể đọc được tiếng Ý và Tây Ban Nha. Ông được mô tả là người có học thức, từng sống nhiều năm ở Anh, có mối quan hệ mật thiết với Phan Chu Trinh và Khánh Ký – những nhân vật có tư tưởng cấp tiến.
Điều khiến nhà cầm quyền Pháp lo ngại nhất chính là tinh thần dân tộc sục sôi trong con người Nguyễn Ái Quốc. Ông kiên quyết không trở về “quê hương cho đến khi An Nam có một chính sách khác”, thay vào đó, ông chọn cách ở lại Pháp hoặc đến những quốc gia khác để tiếp tục hoạt động vì lợi ích của Đông Dương. Bằng ngòi bút sắc bén, ông công khai phê phán chính sách hà khắc của Pháp trên các tờ báo Pháp, đồng thời âm thầm vận động, tập hợp lực lượng người yêu nước.
Mạng Lưới Đồng Minh Và Hoạt Động Bí Mật
Trong các báo cáo mật, hoạt động của Nguyễn Ái Quốc được theo dõi sát sao. Mật vụ Jean ghi chép tỉ mỉ những lần gặp gỡ, trao đổi thư từ, thậm chí cả những chi tiết nhỏ như việc ông tham dự Triển lãm Hàng không hay gửi một lá thư cho người có tên tiếng Nga.
Các mật vụ Pháp đặc biệt chú ý đến mối quan hệ của Nguyễn Ái Quốc với những người Triều Tiên yêu nước. Họ lo ngại ông sẽ học theo “kế hoạch nổi dậy của Triều Tiên” để áp dụng vào Việt Nam.
Việc Nguyễn Ái Quốc cùng những người bạn đồng chí phát tán “Bản Yêu sách của Nhân dân An Nam” trong buổi họp của Hiệp hội Địa lý đã gióng lên hồi chuông báo động trong hàng ngũ chính quyền Pháp.
Áp Lực Và Thách Thức Từ An Ninh Pháp
Nguyễn Ái Quốc và những người bạn đồng hành luôn phải sống trong vòng giám sát ngặt nghèo của mật vụ Pháp. Mật vụ Jean, trong một báo cáo, đã thừa nhận rằng ông ta và đồng bọn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn do “Quốc biết anh ta bị theo dõi”.
Dù phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, nhưng với bản lĩnh kiên cường, Nguyễn Ái Quốc và các đồng chí vẫn ngày đêm miệt mài hoạt động, gieo mầm cho cách mạng Việt Nam.
Những trang tài liệu mật của Pháp, vô tình đã trở thành minh chứng hùng hồn cho tinh thần bất khuất, ý chí kiên định và tầm nhìn chiến lược của Nguyễn Ái Quốc – vị cha già kính yêu của dân tộc Việt Nam. Hành trình đi tìm đường cứu nước gian nan nhưng đầy oai hùng của Người chính là bài học quý giá cho thế hệ mai sau về lòng yêu nước, tự cường dân tộc.
