Lịch sử Việt Nam là bản hùng ca bi tráng, được viết nên bởi những con người quả cảm, kiên cường. Trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, hình ảnh người lính Quân đội Nhân dân Việt Nam (QĐNDVN) đã trở thành biểu tượng bất khuất, kiên trung, hy sinh vì lý tưởng cao đẹp.
Qua ống kính của các nhiếp ảnh gia chiến trường, những khoảnh khắc lịch sử ấy đã được ghi lại một cách chân thực và sống động, để lại cho thế hệ mai sau những minh chứng hùng hồn về một thời oanh liệt. Cuối thập niên 1990, hai nhiếp ảnh gia Tim Page và Doug Niven đã dày công tìm kiếm và tập hợp các bức ảnh quý giá này trong cuốn sách “Another Vietnam: Pictures of the War from the Other Side” (Một Việt Nam khác: Hình ảnh chiến tranh từ phía bên kia), góp phần khắc họa chân dung người lính Việt Nam từ góc nhìn đầy tính nhân văn.
Nhân dịp kỷ niệm 78 năm ngày thành lập QĐNDVN, hãy cùng ngược dòng thời gian, chiêm ngưỡng những bức ảnh lịch sử, để hiểu thêm về lòng dũng cảm, ý chí kiên cường và tình yêu đất nước của các chiến sĩ QĐNDVN.
Từ Kháng Chiến Chống Pháp Đến Kháng Chiến Chống Mỹ
Năm 1950, trên chiến trường Bắc Kạn, giữa Chiến dịch Biên giới lịch sử, các chiến sĩ Việt Minh hành quân qua một cây cầu phao đơn sơ làm bằng tre. Hình ảnh ấy, tuy giản dị nhưng toát lên tinh thần bất khuất, kiên cường của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
Bắc Kạn, 1950, các chiến sĩ Việt Minh hành quân qua một cây cầu phao làm bằng tre trong Chiến dịch Biên Giới (Ảnh tư liệu)
Bốn năm sau, tại Điện Biên Phủ lịch sử, giữa những trận đánh ác liệt, các chiến sĩ Việt Minh vẫn giữ được tinh thần lạc quan, yêu đời. Bức ảnh các chiến sĩ nghỉ ngơi giữa hai trận đánh tại Điện Biên Phủ năm 1954 như một minh chứng cho tinh thần “vui nhất là lúc đánh thắng trận” của quân ta.
Điện Biên Phủ, 1954, các chiến sĩ Việt Minh nghỉ giữa hai trận đánh (Ảnh tư liệu)
Bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, hình ảnh người lính QĐNDVN càng trở nên gần gũi và thiêng liêng. Từ những năm 1964, con đường mòn Hồ Chí Minh huyền thoại được hình thành, trở thành tuyến đường huyết mạch chi viện sức người, sức của cho chiến trường miền Nam. Trên con đường đầy gian khổ ấy, các chiến sĩ QĐNDVN đã vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ, hy sinh để bảo vệ tuyến đường, đảm bảo thông suốt con đường chi viện cho miền Nam.
Các chiến sĩ QĐNDVN đang xây cầu trên Đường mòn Hồ Chí Minh năm 1966 (Ảnh: Trần Phác)
Không chỉ chiến đấu dũng cảm trên chiến trường, người lính QĐNDVN còn là những người con dũng cảm, kiên cường, vượt qua mọi hiểm nguy để đưa hàng vạn tấn vũ khí, lương thực, thuốc men chi viện cho chiến trường miền Nam.
Các chiến sĩ QĐNDVN đang di chuyển qua một hẻm núi trên đường Trường Sơn năm 1966 (Ảnh: Lê Minh Trường)
Mỗi bước chân trên dãy Trường Sơn hùng vĩ, mỗi bước chân vào chiến trường miền Nam đều là hiểm nguy rình rập. Ấy vậy mà, những người lính QĐNDVN vẫn hiên ngang bước đi, với ý chí quyết tâm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Quảng Bình, 1966, các chiến sĩ QĐNDVN đang bước xuống một cầu thang bằng tre bên vách núi gần khu Phi Quân Sự, mỗi người đều phải mang hành trang nặng ít nhất 20kg (Ảnh: Lê Minh Trường)
Trong cuộc chiến đấu đầy cam go, ác liệt đó, không chỉ có những người lính nam dũng cảm, mà còn có sự tham gia của rất nhiều nữ thanh niên xung phong. Họ là những cô gái tuổi đời còn rất trẻ, rời ghế nhà trường, gác lại ước mơ hoài bão để tham gia kháng chiến. Họ làm nhiệm vụ vận chuyển lương thực, vũ khí, san lấp hố bom, sửa chữa đường cộ, cầu phà,…
Không rõ địa điểm, 1970, một nữ thanh niên xung phong đang chơi đàn trong giờ nghỉ (Ảnh: Lê Minh Trường). Là một trong những nữ thanh niên có nhiệm vụ phá bom nổ chậm do máy bay Mỹ thả xuống, chị đã hy sinh chỉ một ngày sau khi chụp bức ảnh này.
Chiến Thắng Vang Dội, Non Sông Vẹn Toàn
Năm 1972, với khí thế “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, “đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”, quân và dân ta đã giành thắng lợi vang dội trong Chiến dịch Xuân Hè 1972, giải phóng hoàn toàn tỉnh Quảng Trị.
Quảng Trị, 1972, các chiến sĩ đọc thư nhà trong một boong-ke ở Thành cổ Quảng Trị (Ảnh: Đoàn Công Tính)
Chiến thắng vang dội của Chiến dịch Xuân Hè 1972 đã tạo bước ngoặt lịch sử, buộc chính quyền Mỹ phải ký Hiệp định Paris, tạo điều kiện thuận lợi cho quân và dân ta tiến tới giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Và rồi, thời khắc lịch sử thiêng liêng mà cả dân tộc mong đợi cũng đã đến. Ngày 30/4/1975, lá cờ vẻ vang của QĐNDVN đã tung bay trên nóc Dinh Độc Lập, đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của chế độ ngụy quyền Sài Gòn, đất nước được thống nhất, non sông thu về một mối.
Sài Gòn, 30/4/1975, xe tăng QĐNDVN đánh chiếm Dinh Độc Lập (Ảnh: Đinh Quang Thành)
Bài Học Lịch Sử, Khát Vọng Hòa Bình
Những bức ảnh lịch sử về người lính QĐNDVN là minh chứng hùng hồn cho tinh thần yêu nước nồng nàn, ý chí kiên cường, bất khuất của dân tộc Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do cho Tổ quốc.
Đó là những bài học lịch sử quý báu, là động lực to lớn để thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay tiếp tục phát huy truyền thống yêu nước, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Tài Liệu Tham Khảo
- “Another Vietnam: Pictures of the War from the Other Side”, Tim Page và Doug Niven, 2002.
Hình Ảnh
- Tư liệu ảnh từ cuốn sách “Another Vietnam: Pictures of the War from the Other Side”.
