Bài viết này dựa trên hồi ký “Những bí ẩn lịch sử dưới chế độ Ngô Đình Diệm” của Cửu Long – Lê Trọng Văn, xuất bản tại Mỹ năm 1989. Tác giả từng là người thân cận với Ngô Đình Nhu, nắm giữ vị trí quan trọng trong Sở Mật vụ. Qua lời kể của ông, bức màn bí mật về hoạt động của cơ quan tình báo đầy tranh cãi này dần được hé lộ.
Từ Sở Nghiên cứu đến “Bàn Tay Đẫm Máu”
Sở Mật vụ, ban đầu mang tên Sở An ninh Đặc biệt, sau đổi thành Sở Nghiên cứu Chính trị và Xã hội Phủ Tổng thống (NCCTXH) dưới thời Ngô Đình Diệm. Tuy nhiên, vỏ bọc “nghiên cứu” nhanh chóng bị lột bỏ, để lộ bản chất tàn bạo của một cơ quan tình báo giết người không ghê tay. Dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Ngô Đình Nhu, Sở NCCTXH gieo rắc nỗi kinh hoàng, khiến người ta phải rùng mình gọi bằng cái tên ám ảnh: “Sở Mật vụ”.
Bác sĩ Trần Kim Tuyến năm 1964. Ảnh: APWirephoto
Đứng đầu Sở là Trần Kim Tuyến, người sau này sang Anh sinh sống. Hai cánh tay đắc lực của ông là Thái (hiện tại ở San Diego, Mỹ) và Lưu, tự Đại tá Điệp. Đáng chú ý, phần lớn nhân viên Sở là người Công giáo, xuất thân từ các giáo phận Bùi Chu, Phát Diệm, Tam Tổng và Huế. Họ được Mỹ bí mật đào tạo về tình báo tại Thái Lan năm 1955, sau đó được phong hàm sĩ quan từ Thiếu úy trở lên, bất chấp trình độ và kinh nghiệm quân sự.
Bắt Cóc, Tống Tiền và Bóng Tối Của Quyền Lực
Ngoài nguồn nhân lực Công giáo, Trần Kim Tuyến còn chiêu mộ một số người miền Nam, trong đó có La Thành Hữu, một sĩ quan đào ngũ gốc Hoa. Hắn ta được giao phụ trách nhóm người miền Nam và nhanh chóng bộc lộ bản chất tàn độc. Do ngân sách Sở eo hẹp, Hữu đã bày mưu bắt cóc các thương gia giàu có ở Chợ Lớn, ép họ viết thư về nhà đòi tiền chuộc. Những ai bất tuân đều bị tra tấn dã man, thậm chí bị chặt ngón tay gửi về nhà để thị uy.
Marcel Francisci, một trong những trùm buôn heroin của Pháp. Ảnh: Le Provençal, Marseille
Sở Mật vụ dưới thời Ngô Đình Diệm không chỉ là công cụ chính trị, mà còn là một mạng lưới tội ác, nhúng chàm vào đủ loại hoạt động phi pháp. Từ bắt cóc tống tiền đến buôn lậu ma túy, Sở Mật vụ trở thành nỗi ám ảnh của người dân, gieo rắc nỗi sợ hãi và bất an trong xã hội.
Ngô Đình Nhu và Đường Dây Buôn Lậu Ma Túy
Mặc dù Ngô Đình Diệm ra sức tuyên truyền bài trừ tệ nạn xã hội, nhưng chính em trai ông, Ngô Đình Nhu, lại bí mật thiết lập đường dây buôn lậu ma túy tinh vi. Ban đầu, Nhu hợp tác với Francisci, một tay trùm người Pháp gốc Corse, vận chuyển thuốc phiện bằng máy bay nhỏ từ Lào về Việt Nam. Sau đó, Nhu chuyển sang sử dụng máy bay quân sự do Trung tá Nguyễn Cao Kỳ, Chỉ huy Đệ Nhất Không Đoàn, điều khiển.
Bản đồ các tuyến buôn lậu heroin và thuốc phiện vào miền Nam Việt Nam. Bảng chú giải (từ trên xuống dưới, từ trái qua phải): Đường hàng không, đường bộ, đường thủy; Căn cứ Hải quân VNCH, Căn cứ Không quân VNCH; Biên giới quốc gia, Ranh giới các quân đoàn. Nguồn: Sách “The Politics of Heroin in Southeast Asia” của Alfred W. McCoy, Cathleen B. Read và Leonard P. Adams II, Harper & Row xuất bản năm 1972.
Khi bị tình báo Mỹ phát hiện, Nhu chuyển sang vận chuyển bằng đường bộ, lợi dụng xe tải quân sự chở hàng từ Savannakhet (Lào) về Đông Hà (Quảng Trị). Mỗi chuyến hàng đều có mật vụ giám sát, bảo kê bởi sự vụ lệnh đặc biệt của Tổng thống Phủ. Bên cạnh đó, Nhu còn thiết lập đường dây vận chuyển bằng đường hàng không do Ngọc, một nhân viên Hàng Không Việt Nam, phụ trách.
Trần Kim Tuyến: Từ “Công Thần” Trở Thành “Con Tốt Thí”?
Trần Kim Tuyến từng là người có công lớn trong việc đưa Ngô Đình Diệm lên nắm quyền. Tuy nhiên, sau vụ đảo chính hụt 11-11-1960, ông ta bị Ngô Đình Nhu nghi ngờ. Những báo cáo từ Ngô Đình Cẩn, em trai Ngô Đình Diệm, càng khiến Nhu thêm phần cảnh giác. Dần dần, Tuyến bị giám sát, theo dõi mọi hoạt động.
Tuy không trực tiếp ra tay tàn độc như Lưu, nhưng Trần Kim Tuyến vẫn là nhân vật chủ chốt trong Sở Mật vụ, góp phần đàn áp, khủng bố những người bất đồng chính kiến. Nhận thấy vị trí lung lay, Tuyến tìm cách thoát khỏi nhà Ngô bằng cách vận động đi làm ngoại giao.
Kết Luận
Sở Mật vụ dưới thời Ngô Đình Diệm là một chương đen tối trong lịch sử Việt Nam. Qua hồi ức của Cửu Long – Lê Trọng Văn, ta thấy được bộ mặt thật tàn bạo của cơ quan tình báo này, cũng như những góc khuất trong nội bộ chính quyền Ngô Đình Diệm. Bài học về lạm quyền, tham nhũng và sự tha hóa của một chế độ độc tài vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay.
