Năm 2013, sự kiện bà Park Geun-hye nhậm chức Nữ Tổng thống đầu tiên của Hàn Quốc đã làm dấy lên sự quan tâm đặc biệt về lịch sử chính trị đầy biến động của quốc gia này. Từ một đất nước bị tàn phá bởi chiến tranh, chia cắt bởi ý thức hệ, Hàn Quốc đã vươn lên mạnh mẽ để trở thành con rồng kinh tế châu Á. Hành trình ấy gắn liền với những thăng trầm, được dẫn dắt bởi 10 đời Tổng thống, mỗi người mang một dấu ấn riêng, tạo nên bức tranh đa chiều về lịch sử Hàn Quốc hiện đại.
Syngman Rhee (Lý Thừa Vãn, 1948-1960): Từ Kháng Chiến Chống Nhật Đến Độc Tài Bị Lật Đổ
Hình ảnh Tổng thống Syngman Rhee
Sinh ra trong một gia đình quý tộc, Lý Thừa Vãn sớm thể hiện tinh thần chống đối sự đô hộ của Nhật Bản. Bị bỏ tù, lưu vong sang Mỹ, ông trở thành Tiến sĩ tại Đại học Princeton, đồng thời tham gia tích cực vào các phong trào đòi độc lập cho Triều Tiên.
Năm 1945, sau khi Nhật Bản đầu hàng, Lý Thừa Vãn trở về Seoul với sự ủng hộ mạnh mẽ từ Mỹ. Ông được bầu làm Tổng thống đầu tiên của Đại Hàn Dân Quốc năm 1948, đánh dấu sự ra đời của nhà nước Hàn Quốc độc lập. Tuy nhiên, triều đại của Lý Thừa Vãn nhanh chóng bị phủ bóng bởi chính sách độc tài, đàn áp tàn bạo phe đối lập và những người bị nghi ngờ là cộng sản.
Cuộc chiến tranh Triều Tiên (1950-1953) càng đẩy mạnh sự kìm kẹp của Lý Thừa Vãn. Ông tìm mọi cách củng cố quyền lực, thậm chí tìm cách sửa đổi hiến pháp để kéo dài nhiệm kỳ. Năm 1960, sau cuộc bầu cử gian lận đầy tranh cãi, làn sóng biểu tình phản đối bùng nổ, buộc Lý Thừa Vãn phải từ chức và sống lưu vong ở Hawaii cho đến khi qua đời.
Giai Đoạn Hậu Lý Thừa Vãn: Nỗ Lực Dân Chủ Hóa Và Sự Trỗi Dậy Của Quân Đội
Sau khi Lý Thừa Vãn từ chức, Yun Bo-seon (Doãn Phổ Thiện) được bầu làm Tổng thống vào tháng 8/1960. Tuy nhiên, chính phủ của ông yếu kém và bất ổn, tạo điều kiện cho tướng Park Chung-hee, cha của nữ tổng thống Park Geun-hye, thực hiện cuộc đảo chính quân sự vào tháng 5/1961.
Park Chung-hee lãnh đạo Hàn Quốc trong 18 năm (1961-1979), thiết lập chế độ độc tài quân sự, đàn áp phe đối lập. Tuy nhiên, ông cũng là người đặt nền móng cho sự phát triển kinh tế thần kỳ của Hàn Quốc, biến quốc gia này từ một đất nước nông nghiệp lạc hậu trở thành con rồng kinh tế châu Á.
Từ Chế Độ Quân Sự Đến Thời Đại Dân Chủ: Những Nỗ Lực Cải Cách Và Thách Thức Hậu Thống Nhất
Giai đoạn từ 1980 đến 1993 chứng kiến sự tiếp nối của chế độ quân sự với hai đời Tổng thống Chun Doo-hwan (1980-1988) và Roh Tae-woo (1988-1993), cả hai đều là tướng lĩnh quân đội. Dù đạt được những thành tựu kinh tế nhất định, chế độ của họ bị chỉ trích nặng nề về tham nhũng và đàn áp nhân quyền.
Năm 1993, Kim Young-sam trở thành Tổng thống dân sự đầu tiên của Hàn Quốc sau 32 năm. Ông khởi xướng các chiến dịch chống tham nhũng, thúc đẩy dân chủ hóa. Kim Dae-jung, Tổng thống từ năm 1998 đến 2003, được biết đến với Chính sách Ánh Dương nhằm cải thiện quan hệ với Triều Tiên, nỗ lực mang lại hòa bình cho bán đảo Triều Tiên.
Roh Moo-hyun, Tổng thống từ năm 2003 đến 2008, tiếp tục theo đuổi chính sách hòa giải với Triều Tiên, thúc đẩy đối thoại và hợp tác liên Triều. Tuy nhiên, ông cũng phải đối mặt với nhiều chỉ trích về tham nhũng và đã tự sát sau khi mãn nhiệm.
Lee Myung-bak, Tổng thống từ năm 2008 đến 2013, tập trung vào phát triển kinh tế, củng cố quan hệ với các cường quốc, đồng thời có lập trường cứng rắn hơn với Triều Tiên.
Kết Luận
Hành trình từ năm 1945 đến 2012 đã chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ của Hàn Quốc, từ một quốc gia bị tàn phá bởi chiến tranh trở thành một cường quốc kinh tế, một nền dân chủ năng động. Hành trình ấy gắn liền với những hy sinh, mất mát, với những nỗ lực không ngừng của các thế hệ lãnh đạo và người dân Hàn Quốc. Bài học lịch sử về sự kiên cường, ý chí vươn lên của Hàn Quốc vẫn còn nguyên giá trị, là nguồn cảm hứng cho các quốc gia đang phát triển trên thế giới.
