“Mùng một Tết cha, mùng hai Tết mẹ, mùng ba Tết thầy”. Câu ca dao quen thuộc ấy đã ăn sâu vào tiềm thức của mỗi người con đất Việt. Nếu như mùng 1 Tết, mọi người tấp nập du xuân, chúc Tết họ hàng thì mùng 2 Tết là ngày dành riêng cho mẹ, cho ngoại. Và tất nhiên, việc chuẩn bị mâm cơm tươm tất cùng bài Văn Khấn Mùng 2 Tết để dâng cúng tổ tiên là điều không thể thiếu, thể hiện lòng thành kính, biết ơn đối với công lao sinh thành, dưỡng dục.
Ý nghĩa văn hóa và tâm linh của việc cúng mùng 2 Tết
Theo quan niệm dân gian, mùng 2 Tết là ngày Vía Rằm tháng Giêng, ngày mà con cháu hướng về tổ tiên, đặc biệt là cha mẹ, ông bà đã khuất. Dù bận rộn đến đâu, ai cũng mong muốn trở về sum họp gia đình, cùng nhau thắp nén hương thơm, dâng mâm cơm cúng thể hiện lòng thành kính, biết ơn đối với cội nguồn.
Ông Nguyễn Văn An, một nhà nghiên cứu văn hóa dân gian chia sẻ: “Việc thực hiện nghi lễ cúng bái trong ngày mùng 2 Tết không chỉ đơn thuần là tín ngưỡng mà còn là nét đẹp văn hóa, là sợi dây kết nối thế hệ, gìn giữ những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc.”
Mâm cỗ cúng mùng 2 Tết
Hướng dẫn thực hiện lễ cúng mùng 2 Tết
Chuẩn bị lễ vật
Tùy theo phong tục từng vùng miền, điều kiện kinh tế của mỗi gia đình mà mâm cúng mùng 2 Tết có sự khác biệt. Tuy nhiên, nhìn chung, mâm cỗ ngày này thường được chuẩn bị chu đáo, đầy đủ hơn so với ngày mùng 1.
Mâm cỗ mặn:
- Gà luộc nguyên con: Thể hiện sự no đủ, sung túc.
- Thịt heo luộc hoặc kho: Tượng trưng cho tài lộc.
- Giò chả: Mong muốn một năm mới đủ đầy, viên mãn.
- Nem rán: Biểu tượng cho sự gắn kết, sum vầy.
- Canh măng, canh bóng: Thể hiện sự thanh tao, nhẹ nhàng.
- Bánh chưng, bánh tét: Hương vị Tết cổ truyền không thể thiếu.
Mâm cỗ chay:
Bên cạnh mâm cỗ mặn, nhiều gia đình còn chuẩn bị thêm mâm cỗ chay để dâng cúng. Mâm cỗ chay thường có các món như: xôi gấc, chè kho, nem chay, rau củ quả luộc…
Lễ vật khác:
Ngoài mâm cỗ mặn, chay, lễ cúng mùng 2 Tết còn có: hương, hoa tươi, trầu cau, rượu, nước, vàng mã, đèn nến, bộ tam sên (thường là 1 miếng thịt luộc, 1 con tôm luộc và 1 quả trứng luộc)…
Bài Văn Khấn Mùng 2 Tết
Sau khi chuẩn bị xong mâm cỗ, gia chủ thắp hương trên bàn thờ gia tiên và đọc bài văn khấn. Dưới đây là bài văn khấn mùng 2 Tết đầy đủ:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con lạy Hoàng thiên Hậu thổ, chư vị Tôn thần.
Con lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Con lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.
Con lạy tổ tiên nội ngoại họ……………………………………….
Hôm nay là ngày mùng 2 tháng Giêng năm……….
Tín chủ (chúng) con là:…………………………… tuổi:…………..,
Ngụ tại:…………………………………………………………………….
Thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày lên trước án kính mời:.
Ngài Kim Niên Đương Canh, Ngài Kim Niên Đương Vị, Ngài Bản xứ Thành hoàng Chư Tôn thần.
Cùng liệt vị Tổ tiên, nội ngoại, họ…………….
Cúi xin các Ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con xin phép được rước vong linh ông bà, cha mẹ, cô dì chú bác, anh chị em, nội ngoại, dâu rể, cháu chắt trong nhà (nếu là gia đình có tang trong năm) về đây sum họp, vui Tết cùng con cháu.
Nguyện xin cho năm mới an khang thịnh vượng, vạn sự như ý, gia đạo bình an.
Tín chủ con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Lưu ý khi cúng mùng 2 Tết
- Trang phục khi thực hiện nghi lễ cúng bái cần gọn gàng, lịch sự.
- Giữ gìn thái độ tôn kính, thành tâm trong khi khấn vái.
- Không nên sát sinh, cúng đồ giả trong ngày này.
- Sau khi cúng xong, gia chủ nên hóa vàng và thụ lộc để cầu mong một năm mới may mắn, bình an.
Gia đình thắp hương cúng tổ tiên
Phong tục cúng mùng 2 Tết ở một số vùng miền
Tùy theo phong tục tập quán của từng vùng miền mà lễ cúng mùng 2 Tết có thể có những điểm khác biệt.
- Miền Bắc: Người dân thường làm cỗ mặn thịnh soạn để dâng cúng tổ tiên, sau đó cả gia đình quây quần bên mâm cơm ngày Tết.
- Miền Trung: Bên cạnh mâm cỗ mặn, người miền Trung còn có tục lệ làm bánh tét, bánh ít lá gai để dâng cúng ông bà.
- Miền Nam: Người miền Nam thường cúng mùng 2 Tết đơn giản hơn so với miền Bắc và miền Trung. Mâm cỗ thường là những món ăn đã nấu từ hôm trước, sau đó cả nhà cùng đi chùa lễ Phật cầu may.
Lời kết
Văn khấn mùng 2 Tết là nghi lễ truyền thống mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Bằng việc chuẩn bị chu đáo lễ vật và thành tâm khấn vái, con cháu thể hiện lòng biết ơn, tưởng nhớ đến ông bà, tổ tiên. Hy vọng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích giúp bạn đọc thực hiện nghi lễ cúng bái mùng 2 Tết trọn vẹn và ý nghĩa.
Để tìm hiểu thêm về các nghi lễ, phong tục thờ cúng khác trong văn hóa Việt, bạn đọc có thể tham khảo thêm các bài viết khác trên website Khám Phá Lịch Sử.
