Xá lợi, những hạt tinh thể cứng rắn, đa màu sắc, được tìm thấy trong tro cốt của những nhà tu hành sau lễ hoả táng, đã trở thành những bảo vật linh thiêng trong giới Thiền Định. Vậy xá lợi là gì? Có những loại nào? Và những nguyên nhân nào tạo nên chúng? Hãy cùng khám phá chi tiết hơn qua bài viết này!
Xá lợi là gì? Nó có năng lượng không?
Xá lợi, còn được gọi là Xá lị hay Sarira trong tiếng Phạn, đen chỉ những hạt tinh thể cứng. Các hạt xá lị có kích thước và màu sắc đa dạng, giống như hạt ngọc trai hay pha lê hình thành sau khi hoả táng nhục cốt của các vị cao tăng Phật giáo.
Một trường hợp đáng chú ý là của bác sĩ y khoa Hoa Kỳ, bà Nisha J. Manek, khi tham quan chùa Gyuto tại Minneapolis. Bà chia sẻ cảm nhận của mình về năng lượng của những viên xá lợi tại đây, mặc dù không phải là một tín đồ của Phật giáo. Bà nói rằng khi bước vào ngôi chùa, bà cảm thấy một trạng thái nhận thức mạnh mẽ và sự hiện diện của Đức Phật. Trạng thái này không thể diễn tả bằng lời, nó rộng lớn và sâu sắc, yên bình và tràn đầy năng lượng tinh tế, như một tảng đá. Đó thật sự là một trải nghiệm đặc biệt, khác hẳn với những trải nghiệm thông thường.
Các loại xá lợi
Sarira có nhiều loại, được giải thích từ nhiều góc độ khác nhau. Dựa vào nguồn gốc hình thành, chúng có thể chia thành hai loại chính là xá lợi Phật và xá lợi của người tu hành.
2.1. Xá lợi Phật
Xá lợi Phật hình thành sau lễ hoả táng của Đức Phật, tuy nhiên không phải ai cũng có thể nhìn thấy chúng. Xá lị Phật thường có ánh sáng vô cùng mạnh mẽ, cứng rắn như kim cương và không gì có thể phá vỡ được.
Đây là loại xá lợi cực kỳ quý hiếm và tuỳ thuộc vào phúc đức và căn tánh của mỗi người mà chúng mới hiện diện. Những người có duyên sẽ thấy màu sắc của xá lợi Phật đặc biệt, khác thường với các kích thước to nhỏ. Trái lại, có những người suốt đời cũng không thấy được xá lợi Phật.
2.2. Xá lợi của người tu hành
Đây là loại xá lợi hình thành sau lễ trà tỳ của các Chư Tăng và Phật Tử. Tùy thuộc vào đạo hạnh của người tu hành mà chúng sẽ có hình dáng, màu sắc và kích thước khác nhau. Chẳng hạn, sarira của Tổ Ấn Quang có ngũ sắc, sarira của Bồ Tát Thích Quảng Đức có màu nâu như trái tim không hoại, và sarira của Tổ Huệ Năng cứng rắn, vững bền không bị hư vỡ.
Phần lớn sarira mà chúng ta thấy ngày nay đều là của người tu hành. Xá lợi Phật rất hiếm khi có thể nhìn thấy, trừ khi có đặc biệt hữu duyên. Thậm chí, ngay cả khi đặt xá lợi Phật trước mắt, nếu không có tâm từ bi, người ta cũng không thấy được.
Nguyên nhân hình thành xá lợi
Nguyên nhân hình thành xá lợi vẫn là một vấn đề gây tranh cãi. Dưới đây là một số giả thuyết cho sự hình thành của chúng.
3.1. Hạt xá lợi hình thành do thói quen ăn chay
Có giả thuyết cho rằng việc ăn chay, với nhiều chất xơ và chất khoáng, trong sinh hoạt hàng ngày của các nhà sư và tu hành, giúp quá trình tiêu hoá dễ dàng hấp thụ cacbonat và muối photphat tích luỹ trong cơ thể để tạo thành xá lợi. Tuy nhiên, giả thuyết này vẫn chưa thuyết phục hoàn toàn, vì trong đời sống cũng có người ăn thuần chay sau khi hoả táng mà cơ thể họ không tạo ra hạt sarira. Ngoài ra, tại Tây Tạng, các tăng nhân đều ăn thịt nhưng khi hoả táng, họ cũng có hạt sarira. Thậm chí, số lượng hạt sarira tìm thấy trong tro cốt của họ còn nhiều hơn so với các nhà tu hành ăn chay.
3.2. Xá lợi hình thành do năng lực tinh thần
Hàng ngàn năm trước đây, khi khoa học chưa phát triển, nhiều người tin rằng việc hình thành xá lợi có liên quan đến năng lực tinh thần. Một giả thuyết khác cho rằng việc hình thành sarira liên quan đến nhiệt độ hoả táng. Nghĩa là các tinh thể có hình dạng khác nhau sẽ được hình thành nếu quá trình hoả táng diễn ra ở nhiệt độ thích hợp.
3.3. Xá lợi hình thành do bệnh lý?
Một giả thuyết khác đưa ra là xá lợi là dấu hiệu của các bệnh lý như sỏi thận, sỏi mật,… Tuy nhiên, cũng không phải ai cũng có hạt sarira, thậm chí ít người có. Đồng thời, các vị cao tăng có hạt xá lị thường là những người già có thân hình khoẻ mạnh và không mắc các bệnh trên.
Tóm lại, nguyên nhân chính xác dẫn đến việc hình thành xá lợi và tại sao chúng có nhiều màu sắc khác nhau vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải đáp.
Khoa học lý giải về sự hình thành của Xá Lợi
Max Planck, cha đẻ của thuyết lượng tử, đã đưa ra một lý giải cho sự hình thành của xá lợi. Ông nói rằng “Không có bất kỳ một vật chất nào có thể tồn tại được trên thế giới và những vật chất được cấu tạo bởi các lượng tử sẽ có sự rung động liên tục”. Theo ông, năng lượng và vật chất có mối liên hệ và có khả năng hoán đổi cho nhau.
Ông Barbara Ann Brenna, trong cuốn sách “Những bàn tay ánh sáng”, cũng cho rằng vật chất chỉ đơn giản là nguồn năng lượng đang chuyển động hoặc kết tinh lại. Khi đó, cơ thể con người cũng sẽ trở thành nguồn năng lượng. Với lý giải này, ta có thể hiểu rằng con người có thể hấp thụ nguồn năng lượng đến từ vũ trụ, và người làm được việc này chính là những vị cao tăng hay người tu hành chân chính. Tu luyện thực sự đòi hỏi trở về chân tâm, đồng hoá với đặc tính của vũ trụ. Khi đạt đến một cảnh giới nhất định, năng lượng sẽ làm thay đổi tế bào cơ thể và biến chúng thành vật chất cao năng lượng, đó chính là những hạt xá lợi.
Những trường hợp có thật về xá lợi
Có nhiều trường hợp thực tế về hạt xá lợi:
-
Trong kinh sách của đạo Phật, khi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni hoả táng, sau lửa tàn thu được 84.000 viên xá lợi có hình dạng và kích thước khác nhau, toả ra nhiều tia sáng đầy màu sắc. Những tinh thể này trở thành bảo vật quý báu của hội Phật giáo.
-
Tại Singapore vào năm 1990, vị cao tăng đắc đạo Hoằng Huyền pháp sư sau khi viên tịch đã tìm được 480 viên xá lị. Chúng có kích thước như hạt đỗ, trong suốt và lấp lánh.
-
Tại Trung Quốc vào năm 1991, phó Hội trưởng hội Phật giáo Ngũ Đài Sơn viên tịch lập kỷ lục thế giới với 11.000 hạt sarira.
-
Theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, vào thời đại vua Lý Thái Tông năm 1034, có hai nhà sư là Nghiêm Bảo Tính và Phạm Minh Tâm viên tịch đã để lại hạt xá lợi, và những hạt này đã được nhà vua đem thờ tại chùa Trường Thánh.
-
Năm 1963, hoà thượng Thích Quảng Đức đã tự thiêu để chống lại sự đàn áp của Mỹ – Diệm. Mặc dù cơ thể ông đã bị hoả táng, trái tim của ông không bị thiêu cháy mà vẫn còn mềm, nóng rồi nguội dần và cứng lại, biến thành một viên xá lợi màu nâu thẫm. Hiện trái tim xá lợi này được thỉnh về chùa Việt Nam Quốc Tự để bảo vệ và vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay.
-
Mới đây, năm 2023, cố Đại sư Tinh Vân ở Trung Quốc đã để lại vô số viên xá lị màu trắng, đen, vàng,… nhãn bóng như ngọc.
Thờ xá lợi tại nhà như thế nào là chuẩn nhất?
Tùy thuộc vào tín ngưỡng của mỗi người mà xem xét có nên thờ xá lợi tại nhà hay không. Những Phật tử tin vào sự xuất hiện của chúng, tôn thờ và cầu nguyện sẽ nhận linh ứng. Những Phật tử có niềm tin và tôn thờ xá lợi Phật sẽ có cơ hội thăng quan tiến chức trong con đường tu hành chánh quả. Tôn thờ xá lợi cũng giúp xoay chuyển tâm hồn của con người.
Tuy nhiên, tuỳ thuộc vào nghiệp nặng hay nhẹ mà mỗi người có cách thờ khác nhau. Xá lợi Phật có khả năng biến hoá vô cùng đa dạng, từ to thành nhỏ, từ ít thành nhiều, từ đục thành trong. Một điểm quan trọng là sự thành tâm và lễ bái của mỗi người.
Tổng kết
Chi tiết về xá lợi, những hạt tinh thể linh thiêng, được chúng ta cung cấp trong bài viết này. Hi vọng rằng thông tin sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về xá lợi và tôn thờ chúng để nhận được phước đức cao nhất cho mình. Hãy luôn theo dõi Khám Phá Lịch Sử để cập nhật thêm nhiều bài viết hấp dẫn từ các lĩnh vực khác nhau. Và đừng quên truy cập Khám Phá Lịch Sử để tìm hiểu thêm nhiều thông tin thú vị.
