Tết Cơm Mới hay còn được gọi là Tết Hạ Nguyên là một trong những ngày lễ quan trọng của người Việt. Giống như nhiều ngày lễ lớn khác, vào ngày Tết Cơm Mới, người dân thường chuẩn bị mâm cơm để cúng dâng lên gia tiên và các vị thần. Nhưng văn khấn ngày Tết Cơm Mới mùng 10 tháng 10 là gì? Hãy tìm hiểu chi tiết về bài cúng này qua bài viết dưới đây của Khám Phá Lịch Sử.
Tết Cơm Mới là ngày gì? Tại sao lại có ngày Tết Cơm Mới?
Tết Cơm Mới thường được tổ chức vào ngày mùng 10 tháng 10 âm lịch. Tùy theo phong tục của từng địa phương mà Tết Cơm Mới được tổ chức từ mùng 10 đến 15 tháng 10 âm lịch. Ngoài ra, Tết Cơm Mới còn có nhiều tên gọi khác như Tết Hạ Nguyên, Tết Trùng Thập.
Theo phong tục Việt Nam, người dân thường làm bánh nếp, nấu chè kho… để cúng gia tiên hoặc mang biếu những người thân. Điều này nhằm tưởng nhớ đến công lao của Tiên Nông đã mang đến một mùa bội thu. Đồng thời, đây cũng là thời gian để người dân nghỉ ngơi và ăn mừng thành quả vụ mùa đã qua. Ở nhiều địa phương, người dân có tục biếu gạo đầu mùa và hồng chín vào ngày này.
Tết Hạ Nguyên hay Cơm Mới còn được gọi là Tết của các thầy thuốc. Theo quan điểm này, vào khoảng tháng 10, cây thuốc mới có được khí âm dương và trở nên tươi tốt khi kết hợp các sắc tứ thời (Xuân, Hạ, Thu, Đông). Do đó, người dân cúng tạ ơn đã mang lại những sự tươi tốt cho dược liệu chữa bệnh. Tuy nhiên, cũng có nhiều ý kiến cho rằng quan điểm này có nguồn gốc từ Trung Quốc và chưa có tài liệu minh chứng rõ ràng về điều này.
Một quan điểm khác cho rằng vào ngày Tết Cơm Mới, những ngày Thiên Đình cử thần Tam Thanh xuống trần để giám sát mọi việc tốt xấu. Vì vậy, người dân tiến hành lễ cúng để mong được ban phước lành và tránh tai họa. Vào ngày này, mọi người thường mua quà và gạo nếp để biếu ông bà, cha mẹ cùng các vị cao cấp để tỏ lòng hiếu thảo.
Văn khấn ngày Tết Cơm Mới mùng 10 tháng 10
Khi thực hiện lễ cúng Tết Cơm Mới, gia chủ cần chú ý bài văn khấn ngày Tết Cơm Mới mùng 10 tháng 10 âm lịch. Bài văn khấn chính xác theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam như sau:
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy Cao Tằng Tổ khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá, Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại.
Tín chủ (chúng) con là…………………………………………
Ngụ tại:…………………………………………………………….
Hôm nay là ngày mồng Một (mồng Mười Rằm) tháng Mười là ngày Tết Cơm Mới, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, nấu cơm gạo mới, thắp nén tâm hương dâng lên trước án.
Trộm nghĩ rằng:
Cây cao bóng mát Quả tốt hương bay.
Công tài bồi xưa những ai gây Của quý hoá nay con cháu hưởng Ơn Trời Đất Phật Tiên, Chư vị Tôn thần.
Sau nhờ ơn Tổ tiên gây dựng, kể công tân khổ biết là bao Đến nay con cháu dồi dào, hưởng miếng trân cam.
Nay nhân mùa gặt hái Gánh nếp tẻ đầu mùa Nghĩ đến ơn xưa.
Cày bừa vun xới, Sửa nồi cơm mới Kính cẩn dâng lên.
Thường tiên nếm trước Mong nhờ Tổ phước.
Hòa cốc phong đăng Thóc lúa thêm tăng Hoa màu tươi mới Làm ăn tiến tới.
Con cháu được nhờ Lễ tuy đơn sơ.
Tỏ lòng thành kính.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài thần. Cúi xin các Ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ……………, cúi xin thương xót con cháu linh thiêng hiện về chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!Sắm lễ ngày Tết Cơm Mới mùng 10 tháng 10
Theo phong tục xưa, vào ngày Tết Cơm Mới (Tết Hạ Nguyên), mọi nhà sẽ chuẩn bị mâm cơm để cúng gia tiên và các vị thần. Đối với các đồ lễ và mâm cỗ cúng, có thể chuẩn bị như sau:
3.1. Lễ vật
Như nhiều nghi lễ cúng khác, gia chủ cần chuẩn bị các lễ vật như đèn nến, hương nhang, chén nước và chén rượu.
3.2. Mâm cỗ
Mâm cỗ trong ngày Tết Hạ Nguyên có thể chuẩn bị tùy theo điều kiện của gia đình. Trong đó, một món không thể thiếu trong mâm cơm cúng ngày này là món từ gạo nếp, như xôi làm từ gạo nếp mới thu hoạch là một trong những món không thể thiếu.
Ngoài ra, mỗi dân tộc, vùng miền còn có những cách sắm lễ và nghi thức khác nhau. Ví dụ, người M’Nông trang trí kho lúc bằng cây hoa làm từ tre, người Tày dâng xôi và bánh giày lên gia tiên và các vị thần để mời các vị thần thưởng thức gạo mới. Cũng có nghi lễ Then của người Tày thể hiện bản sắc văn hóa dân tộc từ phong tục đến âm nhạc và múa. Qua đó, mỗi dân tộc, vùng miền sẽ có những nét đẹp riêng trong ngày Tết Cơm Mới.
Tết Cơm Mới là một trong những ngày lễ quan trọng của người Việt. Đây là dịp để tưởng nhớ công lao của Tiên Nông và cúng dâng lên gia tiên và các vị thần. Hy vọng với bài viết này, bạn đã hiểu thêm về ngày Tết Cơm Mới và cách thực hiện lễ cúng đúng chuẩn.
Đừng quên ghé thăm Khám Phá Lịch Sử – một nguồn thông tin đáng tin cậy về lịch sử để cập nhật nhiều thông tin hơn về các ngày lễ lớn của Việt Nam. Tải ngay ứng dụng Thăng Long Đạo Quán để nhận bản tin phong thủy hàng ngày và không bỏ lỡ bất kỳ tin tức hay sự kiện quan trọng nào.
