“Tháng Tám giỗ Cha, tháng Ba giỗ Mẹ”, câu ca dao quen thuộc ấy đã in sâu trong tâm thức bao thế hệ người Việt. Trong kho tàng tín ngưỡng dân gian, Tam Tòa Thánh Mẫu giữ một vị trí vô cùng quan trọng, là biểu tượng cho lòng hiếu thảo, đạo đức và tinh thần “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc. Vậy Tam Tòa Thánh Mẫu là ai? Lễ cúng Tam Tòa Thánh Mẫu được thực hiện như thế nào? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin chi tiết và hướng dẫn đầy đủ về văn khấn, nghi thức và ý nghĩa tâm linh của nghi lễ thờ cúng quan trọng này.
Lễ cúng Tam Tòa Thánh Mẫu
Tam Tòa Thánh Mẫu: Nguồn Gốc Và Ý Nghĩa Tín Ngưỡng
Ai là Tam Tòa Thánh Mẫu?
Tam Tòa Thánh Mẫu, hay còn được gọi là Tam Tòa Mẫu Liễu Hạnh, là ba vị nữ thần cai quản ba miền đất nước:
- Mẫu Thượng Ngàn: Thánh mẫu cai quản miền núi rừng.
- Mẫu Thoải: Thánh mẫu cai quản miền sông nước.
- Mẫu Liễu Hạnh: Thánh mẫu cai quản miền đồng bằng.
Theo quan niệm dân gian, ba vị Thánh Mẫu là hiện thân của tình mẫu tử thiêng liêng, luôn che chở và phù hộ cho muôn dân.
Tại sao người Việt thờ cúng Tam Tòa Thánh Mẫu?
Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ là một tín ngưỡng bản địa lâu đời của người Việt. Việc thờ cúng Tam Tòa Thánh Mẫu xuất phát từ lòng biết ơn của người dân đối với những ân đức của các vị thần đã che chở cho họ trong cuộc sống. Ngoài ra, việc thờ cúng Tam Tòa Thánh Mẫu còn mang ý nghĩa cầu mong sự bình an, may mắn, tài lộc và sức khỏe cho bản thân và gia đình.
Văn Khấn Tam Tòa Thánh Mẫu: Hướng Dẫn Chi Tiết
Chuẩn Bị Lễ Vật
Lễ vật dâng cúng Tam Tòa Thánh Mẫu thường bao gồm:
- Hương hoa, đèn nến
- Trầu cau, rượu, trà
- Tiền vàng
- Hoa quả tươi ngon
- Xôi chè, bánh kẹo
- Thịt luộc (thường là thịt gà, thịt lợn)
Lưu ý: Lễ vật có thể thay đổi tùy theo điều kiện và phong tục từng vùng miền.
Bài Văn Khấn Tam Tòa Thánh Mẫu
Nam mô a di đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.
Tín chủ (chúng) con là:…
Ngụ tại:…
Hôm nay là ngày… tháng… năm…, tín chủ (chúng) con thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày lên trước án toạ Tam Tòa Thánh Mẫu, kính cẩn thưa trình:
Chúng con xin kính cẩn nhớ ơn Tam Tòa Thánh Mẫu, vốn xuất thân từ dòng dõi tiên thiên, giáng hạ trần gian, hiển linh ứng hiện, cứu độ chúng sinh, linh thông quảng đại, thương người khổ nạn, ban tài tiếp lộc, phù giúp cho quốc thới dân an, mưa thuận gió hoà, muôn vật sinh sôi nảy nở.
Nay nhân ngày lành tháng tốt, tín chủ (chúng) con thành tâm sắm sửa lễ vật, hương thơm hoa tươi, dâng lên trước án toạ, cúi xin Tam Tòa Thánh Mẫu thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật phù trì tín chủ (chúng) con:
- Gia đạo hưng long, phú quý an khang.
- Sức khoẻ dồi dào, vạn sự cát tường.
- … (nêu thêm ước nguyện nếu có).
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di đà Phật! (3 lần)
Lưu Ý Khi Thực Hiện Nghi Lễ
- Trang phục trang nghiêm, lịch sự.
- Giữ gìn tâm thế thành kính, trang nghiêm trong suốt buổi lễ.
- Không nên khấn vái những điều mê tín dị đoan.
So Sánh Phong Tục Thờ Cúng Tam Tòa Thánh Mẫu Giữa Các Vùng Miền
Tín ngưỡng thờ cúng Tam Tòa Thánh Mẫu phổ biến ở khắp mọi miền đất nước. Tuy nhiên, tùy theo phong tục tập quán của từng vùng miền mà có sự khác biệt trong cách thức thực hiện nghi lễ cũng như tên gọi của các vị Thánh Mẫu.
Ví dụ, ở miền Bắc, người dân thường tổ chức lễ hội lớn vào các dịp lễ tháng Ba, tháng Tám âm lịch. Còn ở miền Nam, các nghi lễ thờ cúng Tam Tòa Thánh Mẫu thường được tổ chức đơn giản hơn, chủ yếu là trong gia đình.
Kết Luận
Tín ngưỡng thờ cúng Tam Tòa Thánh Mẫu là một nét đẹp văn hóa tâm linh đặc sắc của người Việt. Việc tìm hiểu về văn khấn, nghi thức và ý nghĩa tâm linh của nghi lễ thờ cúng này không chỉ giúp chúng ta hiểu thêm về truyền thống văn hóa dân tộc mà còn góp phần gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa tinh thần tốt đẹp của ông cha ta.
Bạn đọc có thể tìm hiểu thêm về các nghi lễ cúng bái khác như văn khấn lễ tă đất, văn khấn khai trương quán ăn,… tại website Khám Phá Lịch Sử.
Hãy để lại bình luận bên dưới nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về Văn Khấn Tam Tòa Thánh Mẫu!
Bài vị Tam Tòa Thánh Mẫu
