Vào mỗi dịp đầu năm hay cuối năm là lúc chúng ta dùng thời gian để tỏ lòng biết ơn đến những vị thần linh bản gia trên mảnh đất chúng ta sinh sống (cúng tạ đất). Lễ cúng đất đai là một nghi lễ quan trọng đối với tất cả gia chủ sở hữu mảnh đất và ngôi nhà của mình.
Với mong muốn nhận được sự phù hộ và may mắn hơn trong cuộc sống cũng như sự nghiệp phía trước, chúng ta sẽ tìm hiểu về mâm cúng đất đai, bao gồm những gì và cách cúng ra sao qua bài viết này nhé!
Cúng Tạ Đất Vào Ngày Nào
Lễ cúng đất đai thường được tiến hành vào ngày đầu năm và cuối năm, còn được gọi là lễ tạ đất trong văn hóa Việt Nam.
Mâm Cúng Đất Đai Cuối Năm Ngày 30 Tết
Mâm cúng đất đai cuối năm ngày 30 Tết là một nghi thức đánh dấu kết thúc một năm và chuẩn bị bước sang năm mới. Nghi thức này mang đậm nét đẹp văn hóa dân tộc Việt Nam và có ý nghĩa sau:
- Báo cáo với vị thần cai quản đất đai những công việc đã làm được trong năm qua của gia chủ.
- Gửi lời cảm ơn tới thổ công đã cai quản đất đai cho gia đình trong suốt năm qua.
Mâm Cúng Đất Đai Đầu Năm, Tháng 2 Âm Lịch
Cúng đất đầu năm là một nghi thức nhằm:
- Nói lên mong muốn của gia chủ.
- Thể hiện lòng thành kính đối với vị thần cai quản đất đai.
- Cầu xin thổ công đất đai phù hộ cho cả gia đình có một năm mới thành công, phát tài và phát lộc.
Lễ cúng thổ công vào cuối và đầu năm đều rất quan trọng và cần sự tươm tất, chỉnh chu của mỗi gia đình. Điều này không chỉ để tạ ơn thần đất đai, mà còn để cầu an lành cho gia đạo, xua rủi những điều xấu xa, ma quỷ.
Cách Sắm Lễ Vật Khấn Tạ Đất
Dưới đây là danh sách lễ vật dành cho gia đình có ban thờ gồm 3 lư hương thờ: Quan Đương Xứ Thổ Địa Chính Thần, Hội đồng gia tiên và Bà Cô Tổ dòng họ.
Phần Cổ
- Hương thơm.
- Hoa tươi (hoa hồng đỏ) 10 bông chia ra hai lọ hai bên.
- Trầu 3 lá, Cau 3 quả cành dài đẹp.
- Trái cây 2 đĩa bày ở hai bên.
- Xôi trắng 2 đĩa to cũng bày hai bên.
- Gà luộc nguyên con bày vào 1 đĩa (Gà giò hoặc là trống thiến) hoặc là một cái chân giò lợn (chân trước) luộc, chân trái hay phải đều được.
- Rượu trắng 0,5 lít + Chén đựng rượu 3 cái.
- 10 lon bia + 6 lon nước ngọt bày ở hai bên ban thờ.
- 1 bao thuốc lá + 1 gói chè (1 lạng/gói).
- Một số bánh kẹo bày vào một đĩa to.
Ở một số gia đình có ban đèn thờ, không cần sử dụng nến cốc. Tuy nhiên, nếu không có đèn thờ, chúng ta cần sử dụng đôi nến khi thắp hương làm lễ.
Phần Mã
- 6 con ngựa, trong đó: 5 con ngựa 5 màu (đỏ, xanh, trắng, vàng, chàm tím) cùng với 5 bộ mũ, áo, hia (loại nhỏ) kèm theo ngựa là cờ lệnh, kiếm, roi. Mỗi ngựa trên lưng đặt 10 lễ tiền vàng.
- 1 con ngựa đỏ to hơn 5 con ngựa trên, cũng kèm theo mũ, áo, hia nhưng to hơn và cờ, roi, kiếm.
- 1 cây vàng hoa đỏ (1000 vàng).
- 1 đĩa đựng 50 lễ vàng tiền (dâng gia tiên).
Ý Nghĩa Của Việc Khấn Tạ Đất
Thổ Công là một dạng của Mẹ Đất, là vị thần trông coi nhà cửa và định đoạt họa phúc cho một gia đình. Có câu nói “Đất có Thổ Công, sông có Hà Bá” để chỉ rằng Thổ Công luôn ở bên cạnh chúng ta. Một số giả thuyết cho rằng Thổ Công là một trong ba vị Táo Quân trong truyền thuyết.
Người chồng thứ hai là Thổ Công (vua Bếp, trông coi việc bếp núc), người chồng thứ nhất là Thổ Địa (trông coi việc nhà cửa), người vợ là Thổ Kỳ (trông coi việc mua bán, chợ búa cho phụ nữ trong nhà và sản sinh vật ngoài vườn).
Một số quan điểm cho rằng Thổ Công là vị thần cai quản vùng đất, còn Táo Quân chỉ coi việc bếp núc trong nhà. Vì vậy, từ xưa đến nay, mỗi khi động thổ, khởi công, xây nhà, làm lễ hoặc cúng bái, chúng ta luôn xin phép vị thần Thổ Công trong vùng vì Thổ Công có nhiệm vụ trông giữ vùng đất đó.
Thường thì khi làm một công việc liên quan đến đất đai, chúng ta tổ chức lễ cúng để đảm bảo công việc thuận lợi và thành công.
Những Lưu Ý Khi Cúng Tạ Đất
- Đọc Kinh Địa Tạng: Đọc từng phần để không mất quá nhiều thời gian.
- Đọc ra tiếng, vừa phải không quá to không quá nhỏ.
- Sau khi cúng, bọc kỹ các bản kinh đã sử dụng và để ở nơi trang trọng, sạch sẽ, không vứt bừa bãi.
Cúng tạ đất bằng kinh Địa Tạng dù tốn nhiều thời gian hơn so với cách thông thường, nhưng mang lại nhiều lợi ích cho gia chủ. Điều này giúp kêu gọi sự hỗ trợ của thần Thổ Địa và các vị thần bảo hộ, giúp nơi bạn sống được bình an, may mắn, loại bỏ những điều xấu và quỷ quái. Đặc biệt, cách cúng này sử dụng lễ vật là đồ chay, hạn chế sát sinh, phù hợp với triết lý nhà Phật.
Hãy truy cập Khám Phá Lịch Sử để tìm hiểu thêm về lịch sử và văn hóa đa dạng của Việt Nam!
