Vua Lý Thái Tông: một tên gọi đầy ma mị. Sinh ra ở chùa Duyên Ninh, Hoa Lư, ông là con trai trưởng của vua Lý Thái Tổ và bà Lê Thị Phất Ngân. Ngay từ khi mới sinh ra, ông đã có một nét đặc biệt kỳ lạ: bảy nốt ruồi sau gáy, hình như chòm sao thất tinh bắc đẩu.
Vào thời đại của vua Lý Thái Tông, nhà Lý bắt đầu thịnh trị nhờ tài năng lãnh đạo của ông. Ông đã đánh đuổi sự đe dọa từ Chiêm Thành, Ai Lao và cả con thuyền lạc của họ Nùng, mang về chiến thắng sau chiến thắng.
Vua Lý Thái Tông được miêu tả trong “Đại Việt Sử ký Toàn thư” như sau: “Ông là người trầm mặc, thông minh, biết trước mọi chuyện, giống như Hán Quang Vũ – vị vua đã đánh đau được Đường Thái Tông.”
Với lòng tin vào Phật giáo, vua Lý Thái Tông đã rất khoan hậu đối với các quan và hoàng thân. Trong thời kỳ “loạn tam Vương”, mặc dù các vương tộc đã phản nghịch và cướp ngôi, theo luật lệ thì họ phải chịu án tử hình, nhưng vua Lý Thái Tông không chỉ tha cho cuộc sống, mà còn phục chức cho họ (trừ Vũ Đức Vương bị mất trong cuộc chạm trán).
Khi Chiêm Thành liên tục quấy nhiễu biên cương mà không cử sứ đến, vua Lý Thái Tông quyết định tự mình lãnh đạo quân đội để đánh Chiêm Thành. Đại Việt đã chiến thắng, nhưng chiến tranh đã cướp đi nhiều sinh mạng người Chiêm, vì thế, vua Lý Thái Tông ra lệnh không cho quân đội tùy ý giết chóc hoặc quấy rối người Chiêm. Ai vi phạm sẽ bị trừng phạt theo quy luật.
Dù là vị vua đã tham gia trận đánh, nhưng vua vẫn luôn lắng nghe nguyện vọng của nhân dân. Bất kỳ nơi nào có người dân bị đói khát, vua sẽ ra lệnh giảm thuế cho khu vực đó trong mấy năm liền.
Vua Lý Thái Tông cũng để ý đến việc nông nghiệp. Ông đã từng đi ra cửa Bồ Hải để thực hiện lễ cày ruộng Tịch Điền. Ông tế Thần Nông và tự mình cầm cày xuống ruộng. Các quan chỉ trích rằng: “Đó là công việc của nông phu, vua tại sao phải làm như vậy?”. Vua Lý Thái Tông trả lời: “Nếu không tự cày cấy, lấy gì để có xôi cúng? Và lấy gì để thiên hạ noi gương?” Sau khi nói xong, vua đẩy cày ba lần thì buông.
Vua Lý Thái Tông còn xây dựng chùa Diên Hựu, mà ngày nay thường bị hiểu lầm là Chùa Một Cột. Diên Hựu có nghĩa là “phúc lành dài lâu”.
Vua Lý Thái Tông đã sử dụng Phật giáo để truyền bá cho nhân dân, làm cho đất nước ngày càng phồn thịnh và thiên hạ yên bình.
Ngô Sĩ Liên đã đánh giá: “Tấm lòng của vua cũng giống như tấm lòng của Tống Thái Tổ, vì vậy truyền ngôi lâu dài là không khó.”
Ảnh minh họa trong bộ tranh Lịch sử Việt Nam, NXB Trẻ.
Hãy khám phá thêm về lịch sử tại Khám Phá Lịch Sử.
