1. Bồ Tát Địa Tạng là ai?
Địa Tạng Bồ Tát là một vị Phật với lời phát độ nguyện sẽ cứu độ cho tất cả chúng sanh trong lục đạo luân hồi từ thời điểm sau khi Thích Ca Mâu Ni Phật nhập Niết Bàn cho đến khi Bồ Tát Di Lặc chào đời. Địa Tạng có nghĩa là sâu dày, đủ chứa muôn vàn khổ đau của chúng sinh linh chốn Địa Ngục. Địa Tạng Bồ Tát được coi là vị Bồ Tát của chúng sinh dưới địa ngục và giáo chủ của cõi U Minh, nơi đầy những chúng sinh tạo ác nghiệp chưa được giải thoát đến cảnh giới an lành.
Bồ Tát Địa Tạng là một trong những vị Bồ Tát được tôn sùng và mô tả như một tỳ kheo của phương Đông trong Phật giáo Đông Á. Ngài là một trong sáu vị Bồ Tát của Phật giáo Đại thừa, bao gồm Quan Thế Âm Bồ Tát, Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát, Đại Thế Chí Bồ Tát, Phổ Hiền Bồ Tát, Di Lặc Bồ Tát và Ngài.
2. Hình tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát:
Bồ Tát Địa Tạng thường được miêu tả với hình tượng từ bi, đầu đội mão tỳ lư, và có vầng sáng hào quang trên đầu. Ngài đứng trên tòa sen hoặc ngồi trên tòa sen do Đề Thính đỡ lấy. Thường thì Ngài cầm viên ngọc Như Ý trên tay trái, tượng trưng cho ánh sáng xua tan bóng tối, và cầm tích trượng trên tay phải để mở cửa địa ngục.
Ở Việt Nam và Trung Quốc, hình tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát thường mặc áo cà sa màu đỏ và đội mũ thất phật (hình ảnh của tu sĩ Phật giáo Bắc truyền). Hình tượng của Đường Tam Tạng trong Tây Du Ký rất giống với hình tượng của Địa Tạng Vương Bồ Tát.
Ở Nhật Bản, Địa Tạng Bồ Tát được tôn thờ là vị Bồ Tát bảo hộ cho trẻ em và bảo vệ thai nhi, nên hình tượng của Ngài thường rất ngây thơ, hồn nhiên, thậm chí có tranh tượng miêu tả Ngài tay bồng một em bé và dưới chân có vài ba em bé khác đang níu thiền trượng và Tăng bào của Ngài.
3. Sự tích và ý nghĩa của Bồ Tát Địa Tạng:
3.1. Sự tích gắn với tiền thân của Bồ Tát Địa Tạng:
Theo Kinh Địa Tạng Bồ Tát, Địa Tạng Bồ Tát có bốn tiền thân ứng với bốn đại nguyện của Ngài như sau:
- Trong vô lượng kiếp trước, Ngài là một vị Trưởng giả và đã nhận được sự chỉ dạy từ Đức Phật Sư Tử Phấn Tấn Cụ Túc Vạn Hạnh Như Lai. Ngài phát nguyện sẽ giảng dạy cho sáu đường chúng sinh tội khổ và giúp họ giải thoát trước khi chứng thành Phật quả.
- Trong vô lượng kiếp trước, Ngài là người nữ của dòng dõi Bà la môn. Mẹ của Ngài đã tạo nhiều ác nghiệp và bị đọa vào địa ngục khi chết. Ngài đã làm nhiều điều lành để giải thoát cho mẹ và cầu nguyện Đức Phật cứu giúp. Cô phát nguyện rằng sẽ giải thoát cho những chúng anh chịu tội khổ.
- Trong hằng hà sa số kiếp trước, Ngài là một vị vua yêu thương dân chúng của mình. Tuy nhiên, chúng sanh đã tạo nhiều ác nghiệp. Ngài phát nguyện với Đức Phật rằng sẽ không thành Phật nếu không độ hết những kẻ tội khổ.
- Trong vô lượng kiếp trước, Ngài là một hiếu nữ tên gọi Quang Mục. Mẹ của Quang Mục đã tạo nhiều ác nghiệp, và khi chết đã bị đọa vào địa ngục. Quang Mục đã đắp vẽ hình ảnh Đức Phật và cầu nguyện để cứu mẹ. Sau đó, mẹ của Quang Mục đã thoát khỏi địa ngục và vãng sanh về cõi trời. Quang Mục phát nguyện cứu vớt những chúng sinh chịu tội khổ ở địa ngục cho đến khi tất cả đều trở thành Phật.
3.2. Ý nghĩa của việc thờ tôn tượng Địa Tạng Bồ Tát:
Người thờ tôn tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát sẽ được tiêu trừ bệnh tật, các tội chướng, và tránh khỏi tai họa. Việc này cũng giúp chúng ta có thể thoát khỏi hiểm nguy và được quỷ thần hộ về. Người thành tâm tụng niệm danh hiệu của Địa Tạng Bồ Tát cũng được trí huệ to lớn, nhanh chóng hoàn thành ước nguyện.
Những người không thể siêu thoát vì bất kể lý do gì sẽ được ngài hóa kiếp bằng những hành động có ích cho xã hội và cho người khác.
Thờ tôn tượng Địa Tạng Bồ Tát cũng khiến chúng ta biết ơn và thành kính với cha mẹ. Thờ tượng của Ngài trở thành biểu trưng cho tinh thần hiếu đạo và công đức sâu như biển cả, rộng như hư không.
Người thờ tượng Địa Tạng và tụng kinh Địa Tạng sẽ giúp họ tiếp cận thiện tri thức, gieo nhân thiện, hiểu rõ nhân quả, và biết hối hận khi có tội lỗi. Dựa vào sự giúp đỡ của Địa Tạng Bồ Tát và công đức bản thân, chúng ta có thể thoát khỏi nỗi khổ nơi địa ngục, không bị lưu lạc vào ác đạo, và sớm sanh lại ở cõi Trời, cõi người.
4. Ngày xin vía Địa Tạng Bồ Tát
Ngày vía Bồ Tát Địa Tạng hàng năm là ngày 30/7 âm lịch. Trong ngày này, các Phật tử thường cùng nhau niệm kinh Địa Tạng, bày tỏ lòng kính trọng đối với Địa Tạng Vương Bồ Tát, và thực hiện các hoạt động thiện như phóng sinh, ăn chay, tổ chức các buổi thuyết giảng Phật pháp, và ăn ở công việc thiện. Việc này giúp các Phật tử tránh xa khổ đau, làm thiện tích đức, và nhận được sự hộ trì của quỷ thần.
5. Một số lưu ý khi thờ tôn tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát
Việc thờ tôn tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát và cúng dường Ngài có thể mang lại phước báu lớn và lâu dài. Khi thờ tượng Ngài tại nhà, chúng ta cần chú ý một số vấn đề sau:
- Tượng Bồ Tát Địa Tạng có thể được thờ độc tôn hoặc thờ trong bộ Ta Bà Tam Thánh. Khi chọn tượng Ngài, chúng ta nên quan sát kỹ và chọn những tượng có bố cục hợp lý và tính thẩm mỹ cao, tránh những tượng không đẹp và không có tinh thần từ bi hỷ xả.
- Nếu thờ cả tượng Phật và Địa Tạng, tượng Phật nên đặt ở vị trí cao hơn và tượng Địa Tạng Bồ Tát sau. Bàn thờ Phật nên đặt ở vị trí trung tâm của ngôi nhà, đối diện với hướng đi chính để tạo cảm giác an lành. Bàn thờ Phật cũng nên cao hơn đầu gia chủ.
- Đối với các nhà phố, tượng Phật nên đặt ở phòng cao nhất, đối diện ban công và không bị che khuất bởi không gian khác. Tránh đặt bàn thờ ở nơi đông người, nơi ăn uống, thường xuyên tiếp khách, và không đặt bàn thờ hướng về nhà vệ sinh, nhà bếp, phòng ngủ hay chân cầu thang.
- Trước khi cúng dường, nên chuẩn bị bàn thờ Phật một cách trang nghiêm, có đầy đủ các đồ dùng như bình hoa, đĩa quả, lư hương, đèn thờ, chén nước sạch.
- Những vật phẩm như hoa và hoa quả nên thay thường xuyên. Nếu trái cây còn ăn được, hãy sử dụng hoặc đem biếu, không vứt đi trừ khi trái cây đã hỏng.
- Nên dâng mâm cỗ vào những ngày như mùng 1, 15, các ngày lễ lớn của nhà Phật và ngày 30/7 âm lịch (ngày vía của Địa Tạng Bồ Tát).
Hãy ghé thăm trang web Khám Phá Lịch Sử để tìm hiểu thêm về Bồ Tát Địa Tạng và các vị Phật khác.
