Những năm 1970, Campuchia chìm trong bóng tối của chế độ Khmer Đỏ, một thảm kịch diệt chủng kinh hoàng. Ai là những kẻ đứng sau tội ác chống lại loài người này? Bài viết sẽ đi sâu vào nguồn gốc, tư tưởng và hành động của những kẻ cầm đầu, vén màn bí ẩn về một trong những chương đen tối nhất của lịch sử thế giới.
Lính Khmer Đỏ tại Sân bay Quốc tế Pochentong
Sự hình thành của Khmer Đỏ
Khmer Đỏ không phải một khối thống nhất, mà là tập hợp những cá nhân với tư tưởng cực đoan, được gọi chung bằng cái tên do Norodom Sihanouk đặt ra. Nhóm cầm đầu khét tiếng gồm Pol Pot (Saloth Sar), Ieng Sary và Khieu Samphan, những trí thức từng du học Pháp, mang trong mình tham vọng “cải tạo” xã hội Campuchia theo lý tưởng riêng.
Sự chia rẽ nội bộ đã tồn tại ngay từ đầu giữa các thành viên Khmer Đỏ. Nhóm “Paris” – gồm những trí thức du học trở về như Pol Pot, Ieng Sary, Khieu Samphan – xung đột với những đảng viên kỳ cựu của Đảng Cộng sản Đông Dương. Bất đồng về mục tiêu và chiến lược đã dẫn đến những cuộc thanh trừng nội bộ đẫm máu, Pol Pot dần loại bỏ những người chống đối để nắm quyền kiểm soát tuyệt đối.
Những bộ óc cực đoan
Pol Pot, kẻ chủ mưu tàn bạo, xuất thân từ một gia đình trung nông. Hắn ta du học Pháp, tham gia hoạt động chính trị bí mật và trở về Campuchia với bí danh Pol Pot. Ieng Sary, sinh ra tại Việt Nam, là cánh tay phải đắc lực của Pol Pot, giữ chức Phó Thủ tướng và Bộ trưởng Ngoại giao. Khieu Samphan, tiến sĩ kinh tế, được coi là nhà tư tưởng của Khmer Đỏ, người đặt nền móng cho chế độ diệt chủng.
Các luận án của Khieu Samphan và Hou Youn tại Pháp đã cho thấy mầm mống của tư tưởng cực đoan sau này. Họ lên án sự bóc lột của thành thị đối với nông thôn, đề cao sự tự trị kinh tế, đặt nền móng cho chính sách tự cô lập của Khmer Đỏ.
Từ lý tưởng đến diệt chủng
Con đường từ lý tưởng đến diệt chủng của Khmer Đỏ là một quá trình phức tạp, chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố. Bối cảnh chiến tranh loạn lạc, sự can thiệp của Mỹ và ảnh hưởng của Cách mạng Văn hóa Trung Quốc đã thúc đẩy tư tưởng cực đoan của Pol Pot phát triển.
Khieu Samphan, với niềm tin vào sự “trong sạch” của nông dân và sự tha hóa của văn minh, đã xây dựng một hệ thống tư tưởng biện minh cho sự chuyên chính của một nhóm trí thức ưu tú, coi lao động chân tay là con đường duy nhất đến sự “lành mạnh”.
Năm 1970, cuộc đảo chính Lon Nol lật đổ Sihanouk, Khmer Đỏ gia nhập Mặt trận Thống nhất Dân tộc Campuchia. Pol Pot bí mật nắm quyền kiểm soát quân sự, trong khi Khieu Samphan trở thành Bộ trưởng Quốc phòng của GRUNK (Chính phủ Vương quốc Đoàn kết Dân tộc Campuchia).
Ba phe phái, một thảm kịch
Nội bộ Khmer Đỏ chia rẽ thành ba phe: nhóm sô vanh của Pol Pot, nhóm theo mô hình Cách mạng Văn hóa của Hu Nim và nhóm theo mô hình Việt Nam của So Phim. Sự tranh giành quyền lực và thanh trừng lẫn nhau giữa các phe phái đã dẫn đến một thảm kịch diệt chủng kinh hoàng.
Pol Pot, với tư tưởng dân tộc cực đoan và phân biệt chủng tộc, đã tiến hành thanh trừng đẫm máu, loại bỏ những người bất đồng chính kiến, kể cả những đồng chí cũ. Những người như Hou Youn, Hu Nim, So Phim và hàng loạt cán bộ cấp cao khác đều bị sát hại.
Nguồn gốc của tội ác
Tội ác diệt chủng của Khmer Đỏ bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, cả bên trong lẫn bên ngoài. Chủ nghĩa vị chủng dân tộc cực đoan, sự yếu kém của phong trào cách mạng Campuchia và tâm lý bi quan, bất mãn của người dân đã tạo điều kiện cho Pol Pot và bè lũ thực hiện mưu đồ tàn bạo.
Sự hậu thuẫn của Trung Quốc là một yếu tố quan trọng khác. Bắc Kinh coi Khmer Đỏ là công cụ để chống lại Việt Nam và mở rộng ảnh hưởng trong khu vực Đông Nam Á. Viện trợ quân sự và kinh tế của Trung Quốc đã tiếp sức cho chế độ diệt chủng của Pol Pot.
Tội ác chống lại nhân dân Việt Nam
Chủ nghĩa vị chủng cực đoan của Khmer Đỏ, được Trung Quốc hậu thuẫn, đã biến Việt Nam thành “kẻ thù số một”. Chúng tiến hành tàn sát Việt kiều, xâm phạm biên giới và gây ra những tội ác dã man đối với nhân dân Việt Nam. Hành động này cấu thành tội ác diệt chủng theo Công ước của Liên Hợp Quốc.
Kết luận
Chế độ Khmer Đỏ là một trong những chương đen tối nhất của lịch sử thế giới. Tội ác diệt chủng của Pol Pot và bè lũ, được Trung Quốc hậu thuẫn, đã cướp đi sinh mạng của hàng triệu người dân vô tội. Bài học lịch sử này nhắc nhở chúng ta về sự nguy hiểm của chủ nghĩa cực đoan, sự cần thiết của đoàn kết và cảnh giác trước những âm mưu chia rẽ, gây hấn.
Tài liệu tham khảo
- Uyn-phrết Bớc-sét. Tam giác Trung Quốc-Campuchia-Việt Nam. NXB Thông tin Lý luận, Hà Nội, 1986.
- Về lịch sử – văn hóa ba nước Đông Dương. Viện Đông Nam Á, Hà Nội, 1983.
- Tội ác diệt chủng của bọn Pôn Pốt – Iêng Xa-ry. NXB Sự thật, Hà Nội, 1980.
- Sách trắng Bộ Ngoại giao nước CHXHCN Việt Nam. Sự Thật về quan hệ Việt Nam – Trung Quốc trong 30 năm qua. NXB Sự Thật, Hà Nội, 1979.
- Norodom Sihanouk. Người tù của Khmer đỏ. NXB Thông tin lý luận, Hà Nội, 1988.
- Lê Hương. Việt kiều ở Kampuchéa. Trí Đăng, Sài Gòn, 1971.
