Từ năm 1760 đến 1840, nước Pháp giữ vai trò then chốt trên trường quốc tế. Không chỉ ảnh hưởng đến tiến trình lịch sử Hoa Kỳ thông qua sự hỗ trợ quân sự trong cuộc chiến giành độc lập, nước Pháp còn là trung tâm của các phong trào trí thức thế kỷ 18. Tuy nhiên, trong bối cảnh phồn vinh và ảnh hưởng rộng lớn đó, cuộc Cách mạng Pháp năm 1789 đã bùng nổ, làm rung chuyển châu Âu và đặt nền móng cho một kỷ nguyên mới.
Chế Độ Chuyên Chế Sáng Suốt Và Những Bất Ổng Chết Người
Khác với các quốc gia theo đuổi thành công chế độ chuyên chế sáng suốt như Phổ hay Nga, nước Pháp dưới thời Louis XV và Louis XVI lại chứng kiến sự thất bại của mô hình này. Các vị vua Pháp sa đà vào cuộc sống xa hoa, phung phí ngân khố quốc gia trong khi bộ máy thuế khóa lạc hậu và bất cập khiến ngân sách quốc gia luôn trong tình trạng cạn kiệt. Giới quý tộc và tăng lữ được hưởng mọi đặc quyền đặc lợi trong khi gánh nặng thuế má đè nặng lên vai tầng lớp nông dân và thị dân nghèo khổ.
Vua Louis XIV trên lưng ngựa: Biểu tượng cho sự xa hoa của chế độ quân chủ Pháp
Sự bất công trong xã hội Pháp được thể hiện rõ nét qua hệ thống ba đẳng cấp: Tăng lữ, Quý tộc và Bình dân. Giới tăng lữ nắm giữ khối tài sản khổng lồ trong khi giới quý tộc độc chiếm các vị trí quan trọng trong triều đình và quân đội. Tầng lớp bình dân, bao gồm thương nhân, thợ thủ công, nông dân, gánh chịu mọi loại thuế má và không có tiếng nói trong xã hội.
Tư Tưởng Khai Sáng Và Khát Vọng Thay Đổi
Sự lan tỏa của tư tưởng Khai sáng, đặc biệt là các học thuyết của Montesquieu và Rousseau, đã khơi dậy trong lòng người dân Pháp khát vọng về tự do, bình đẳng và dân chủ. Cuộc Cách mạng Mỹ thành công vang dội cùng hình ảnh vị lãnh tụ giản dị, tài ba Benjamin Franklin đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho các tầng lớp nhân dân Pháp.
Hầu tước De Lafayette: Vị anh hùng của hai lục địa, người mang tinh thần Cách mạng Mỹ về Pháp
Sự bất mãn lên đến đỉnh điểm khi nạn mất mùa và lạm phát hoành hành khiến đời sống người dân lâm vào cảnh khốn cùng. Các cuộc biểu tình nổ ra khắp nơi, đặc biệt là tại Paris. Ngày 14/7/1789, sự kiện người dân Paris tấn công và chiếm ngục Bastille, biểu tượng cho sự tàn bạo của chế độ phong kiến, đã mở đầu cho cuộc Cách mạng Pháp.
Sự kiện chiếm ngục Bastille: Khởi đầu cho cuộc Cách mạng Pháp
Từ Quốc Hội Lập Hiến Tới Thời Kỳ Khủng Bố
Quốc Hội Lập Hiến được thành lập, ban hành Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền, xóa bỏ chế độ phong kiến và đặt nền móng cho một nước Pháp cộng hòa. Tuy nhiên, những bất đồng trong nội bộ giới cách mạng, sự can thiệp của nước ngoài và những khó khăn trong nước đã đẩy nước Pháp vào thời kỳ khủng bố đẫm máu.
Dưới sự lãnh đạo của Robespierre, Ủy ban An toàn Công cộng thi hành nhiều chính sách cứng rắn nhằm dập tắt mọi sự chống đối. Hàng ngàn người bị coi là kẻ thù của Cách mạng đã bị đưa lên máy chém.
Bài Học Lịch Sử Vẫn Còn Nguyên Giá Trị
Cuộc Cách mạng Pháp 1789, dù thành công hay thất bại, đã để lại những bài học lịch sử quý báu cho nhân loại. Tinh thần tự do, bình đẳng, bác ái của Cách mạng Pháp đã truyền cảm hứng cho các phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng xã hội công bằng trên toàn thế giới.
