Trùng tang – một hiện tượng gợi lên sự huyền bí, mang đầy tâm linh và tưởng chừng như “quyền lực” siêu nhiên không định giới của con người ngay cả khi đã… chết. Vậy trùng tang có thực sự tồn tại và chúng ta nên hiểu nó như thế nào từ hai phương diện khoa học và linh hồn?
Những Cái Chết “Liên Trận Kỳ Hồi”
Hơn một năm trước, có nhiều tin tức đưa về trường hợp trùng tang ở quận Tây Hồ, Hà Nội, đáng sợ đến mức khủng khiếp. Một gia đình đã bị mất cả bố chồng và nàng dâu chỉ trong vòng chưa đến 5 tiếng. Đáng chú ý, nàng dâu vẫn khỏe mạnh và bình thường, đang chuẩn bị cho việc chôn cất bố chồng khi bất ngờ gục ngã vì cảm cúm. Để tránh chôn cất cùng một lúc, thậm chí không vào “giờ đẹp”, người bố đã được chôn trước, sau đó mới đến lượt nàng dâu được khâm liệm và chôn cất.
Gia tộc này hoảng sợ tột cùng, đặc biệt là người con trai cả, cũng là chồng của nàng dâu. Anh lo lắng cho đứa con trai duy nhất 15 tuổi và cho chính bản thân mình. Vì mọi người trong làng nói rằng gia đình anh bị “trùng tang”. Trước đó, anh chưa biết gì về trùng tang, và chẳng bao giờ quan tâm đến những câu chuyện đó vì không biết sự thật như thế nào. Nhưng khi có đến 2 cái chết trong gia đình cùng một lúc, bố và vợ, anh đã thực sự hoảng hồn, đến nỗi anh làm mọi việc để tránh những sự cố tương tự xảy ra.
Như gia đình trên, một gia đình ở phố Ngọc Hà, quận Ba Đình cũng trải qua những cái chết tương tự. Chỉ khác là gia đình này, trong vòng 3 năm, cả hai người con trai duy nhất trong gia đình đã mất theo cách “bất đắc kỳ tử”. Người bố sau một thời gian bị bệnh nan y, qua đời khi đã “quá tuổi”. Nỗi đau của gia đình chưa qua đi khi chỉ sau lễ 100 ngày của ông, con trai trưởng của ông cũng mất. Cái chết của anh ấy ở tuổi trẻ không chỉ khiến mọi người tiếc nuối mà còn làm cho câu chuyện về trùng tang được biết đến nhiều hơn và lan truyền rộng hơn.
Đêm trước cái chết, anh ấy vẫn nhâm nhi cùng bạn bè và nói chuyện vui vẻ về cuộc sống, không có bất kỳ dấu hiệu gì cho thấy anh đang đau ốm. Nhưng sáng hôm sau, khi vợ gọi anh dậy để giúp chị chuẩn bị hàng bánh mì như thường lệ, anh không bao giờ thức dậy. Hai cái chết xảy ra liên tiếp trong vòng hơn 3 tháng, khiến gia đình suy sụp không thể nào hồi phục được.
Vậy trùng tang là gì?
Trùng Tang và Quan Niệm Dân Gian
Thực tế, từ trước đến nay, chưa bao giờ có một định nghĩa chính thống về trùng tang, mà chỉ dựa trên hiện tượng và rút ra kết luận. Thậm chí, trong Phật giáo cũng không có định nghĩa về hiện tượng này, mặc dù đó là một khái niệm quan trọng trong thế giới tâm linh. Theo cách hiểu của người dân, trùng tang là trường hợp người chết “phạm” vào ngày, tháng, hoặc giờ xấu, do đó linh hồn không thể thoát khỏi và vẫn quanh quẩn trong nhà trở thành “trùng” (có người cho rằng là “âm binh”), sau đó kẻ “trùng” sẽ “bắt” theo từng người thân trong gia đình.
Tuy nhiên, chỉ khi có sự liên tục trong vòng 3 năm với nhiều cái chết liên tiếp trong gia đình, mới được coi là trùng tang. Còn nếu không, thì không phải. Điều này khiến nhiều người lầm tưởng và cho rằng khi có nhiều người chết trong gia tộc mà không liên tiếp trong 3 năm, thì không phải là trùng tang.
Theo “Phật pháp bách vấn”, cách tính trùng tang như sau: Đối với những người tuổi thân, tý, thìn, nếu mất vào bất kỳ ngày hoặc tháng, năm, giờ tỵ, thì coi như là mất vào ngày trùng tang, hay còn gọi là ngày “kiếp sát”. Điều này có nghĩa là những người tuổi này “kỵ tỵ”. Vì thế, những người tuổi thân, tý, thìn không nên an táng vào ngày tỵ. Tương tự, tuổi dần, tuất, ngọ kỵ hợi; tuổi tỵ, dậu, sửu kỵ dần; hợi, mão, mùi kỵ thân.
Bạn cũng có thể tính ngày trùng dựa trên ngày dần, tháng dần, năm dần hoặc ngày thân, tháng thân, năm thân… Điều này không chỉ áp dụng cho một tuổi cụ thể mà bất kỳ người nào mất vào ngày “trùng” đều bị kỵ.
Theo sách “Tam giáo chính hội”, còn một cách tính “trùng tang” xưa kia là tính theo niên, nguyệt, nhật, thời (năm, tháng, ngày, giờ) để biết người đã mất có bị trùng tang hay không. Theo cách tính đó, những người mất ở tuổi (âm lịch) 10, 13, 16, 19, 22 (và những tuổi cộng thêm 3) sẽ bị trùng tang. Hoặc những người tuổi tý, ngọ, mão, dậu nếu mất vào các năm tuổi đó cũng được coi là trùng tang…
Lực Siêu Nhiên Hay Sự Ngẫu Nhiên?
Nhưng liệu trùng tang có thực sự tồn tại hay chỉ là sự ngẫu nhiên?
Mặc dù thế giới tâm linh đầy bí ẩn và có những cách tính ngày “trùng tang”, Phật giáo lại có quan điểm về trùng tang như sau: Sống và chết là chuyện thường niên, do nghiệp lực cá nhân chi phối. Sống và chết chỉ là hai hiện tượng trong quá trình luân hồi vô tận. Dù có những nghiệp chung và riêng, nhưng nghiệp riêng vẫn đóng vai trò quan trọng, quyết định và có tính riêng biệt, không ai có thể thay thế. Vì vậy, Phật giáo không coi trọng ngày trùng tang và hoàn toàn phủ nhận rằng ngày giờ mất và chôn cất của ai đó có thể ảnh hưởng đến sự sống chết của người khác…
Dựa trên khoa học, GS.VS Đào Vọng Đức, PGS.TS Hà Vĩnh Tân, những nhà vật lý thuộc Hội Vật lý Việt Nam đã dành nhiều thời gian nghiên cứu về vấn đề này và đưa ra giải thích của riêng mình.
Cách giải thích này có nhiều điểm tương đồng với các ý kiến của cố GS Nguyễn Hoàng Phương, một nhà vật lý học nổi tiếng, đã giải thích hiện tượng trùng tang dựa trên lý thuyết sóng điện từ và trường năng lượng. “Trùng tang” không có sự tiếp xúc vật chất trực tiếp giữa người chết và người bị “trùng bắt”, mà có sự phối hợp giữa sóng vô hình của cả hai. Điều này có thể hiểu là hiện tượng cộng hưởng sóng có tính chất huyết thống, theo cách hiểu âm tần. Với các tần số khác nhau, theo lý thuyết nhạc, loại cộng hưởng này được gọi là cộng hưởng Harmonic (tần số này là bội số của tần số kia). Đó là cơ chế cộng hưởng Harmonic mang tính huyết thống.
TS Đỗ Kiên Cường, một chuyên gia về khả năng tiềm ẩn của con người, về những yếu tố “siêu nhiên”… cũng đã đưa ra quan điểm riêng: “Trùng tang” đơn giản chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên. Trong đó, sự trùng hợp là một đặc điểm của lý thuyết xác suất và thống kê. Định luật này đơn giản có thể hiểu là: “Với một mẫu xét đủ lớn, bất kỳ hiện tượng kỳ lạ nào cũng có thể xảy ra”.
Với các giải thích trên, mặc dù không có bằng chứng cụ thể nhưng rõ ràng “trùng tang” chỉ là một quan niệm “siêu thực”, tồn tại trong tín ngưỡng và thế giới tâm linh của con người. Và vì đã tồn tại trong tín ngưỡng và thế giới tâm linh, chúng ta cần làm như văn hóa gia Trần Lâm Biền nói: “Không cần biết đúng sai, thực hư hay không, chỉ cần để nó tồn tại như vậy. Chỉ cần không làm lẫn vào màu sắc mê tín và tà đoan xung quanh nó.”
Để an ủi tinh thần những người còn sống, dân gian còn cách “giải quyết” trùng tang, như dùng các vị thần, chu sa, sương luật, địa liền… đặt trong quan tài của người đã mất. Hoặc dùng bộ linh phù để đặt dưới đầu người đã khuất, dán lên ngực hay đặt dưới quan tài… Với bộ linh phù ở chùa Hàm Long, Bắc Ninh, đã tồn tại hàng trăm năm. Người dân có thể đến đây để nhờ sư thầy tư vấn mà không cần phải tổ chức lễ tế lớn gây bất an cho những người còn sống…
Theo Nguyễn Anh Petrotimes
