Cuối thế kỷ 20, giữa cộng đồng người Việt tị nạn tại quận Cam, California, lặng lẽ sống một người mang dòng dõi hoàng tộc, con trai của Cựu Hoàng Bảo Đại – ông Nguyễn Phước Bảo Ân. Cuộc đời ông, từ những ngày thơ ấu ở Đà Lạt đến khi định cư nơi đất khách quê người, là một hành trình đầy biến động, gắn liền với những thăng trầm của lịch sử dân tộc.
Tuổi Thơ Dưới Bóng Hoàng Tộc
Sinh năm 1951 tại Đà Lạt, Mệ Bảo Ân là con trai của bà Lê Phi Ánh, người vợ không hôn thú của Cựu Hoàng Bảo Đại. Năm 1953, khi Cựu Hoàng sang Pháp, bà Phi Ánh đưa hai con về Sài Gòn sinh sống. Mệ Bảo Ân trải qua tuổi thơ trong nhung lụa, theo học tại những ngôi trường danh tiếng như Saint Paul và Taberd.
Mệ Bảo Ân thời trẻ.
Biến Cố 1955 và Cuộc Sống Thay Đổi
Năm 1955, cuộc trưng cầu dân ý truất phế Quốc Trưởng Bảo Đại đã làm đảo lộn cuộc sống của gia đình Mệ Bảo Ân. Tài sản của bà Phi Ánh bị tịch thu, ba mẹ con phải sống cuộc đời nay đây mai đó, nếm trải những khó khăn chưa từng có. Trong hoàn cảnh khốn khó, bà Phi Ánh phải đi bước nữa. Mệ Bảo Ân được bà Từ Cung, mẹ Cựu Hoàng Bảo Đại, đón về Huế nuôi dưỡng.
Học Tập và Quân Ngũ
Tại Huế, Mệ Bảo Ân theo học trường Thiên Hựu. Dù sinh ra trong gia đình Phật Giáo, việc học tập tại các trường dòng đã giúp ông am hiểu kinh thánh Thiên Chúa Giáo. Năm 1970, ông nhập ngũ và phục vụ tại Sài Gòn, sau đó bị điều ra Quảng Trị. Trước ngày Sài Gòn thất thủ, ông là sinh viên năm thứ hai khoa Thương Mại, Đại học Vạn Hạnh.
Bà Lê Phi Ánh, mẹ của Mệ Bảo Ân.
Gian Nan Hậu 1975
Sau 1975, cuộc sống của Mệ Bảo Ân càng thêm khó khăn. Ông cùng gia đình phải sống chui lủi, không hộ khẩu, không chứng minh nhân dân. Những nỗ lực vượt biên bất thành khiến gia đình lâm vào cảnh túng quẫn. Họ phải bươn chải mưu sinh bằng đủ nghề, từ bán hàng chợ trời, bỏ mối nước tương đến bán dép cao su.
Gia đình Mệ Bảo Ân trong thời gian lăn lóc Chợ Trời.
Hành Trình Sang Mỹ và Tấm Lòng Với Phụ Hoàng
Năm 1992, gia đình ông Bảo Ân được bảo lãnh sang Mỹ định cư tại quận Cam. Mặc dù cuộc sống nơi đất khách quê người cũng đầy khó khăn, ông vẫn đau đáu nỗi niềm về người cha quá cố. Năm 2005, ông quyết tâm xây mộ cho Cựu Hoàng Bảo Đại tại nghĩa trang Passy, Paris. Việc này gặp nhiều trở ngại do sự phản đối của bà Monique Baudot, vợ cuối cùng của Cựu Hoàng. Tuy nhiên, với sự kiên trì và tấm lòng hiếu thảo, Mệ Bảo Ân đã hoàn thành tâm nguyện.
bao an va cont raiÔng Bảo Ân và con trai, Quý Khang, cháu đích tôn của Cựu Hoàng Bảo Đại bên ngôi mộ mới vừa hoàn thành.
Công Bình Cho Một Ông Vua
Câu chuyện về Mệ Bảo Ân không chỉ là câu chuyện về một hoàng tử lưu lạc, mà còn là câu chuyện về tình cha con, về lòng hiếu thảo vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Ông đã dành cả cuộc đời để tìm kiếm công bằng cho cha mình, Cựu Hoàng Bảo Đại, một nhân vật lịch sử gây nhiều tranh cãi. Lời khẩn cầu “công bằng” của ông cũng là lời nhắc nhở chúng ta nhìn nhận lịch sử một cách khách quan, đa chiều, đặt trong bối cảnh cụ thể của thời đại.
Từ trái sang phải: Bà Ưng Thi, cựu Hoàng Bảo Ðại, bà Monique Baudot, ông Ưng Thi (Paris 1995).
Kết Luận
Cuộc đời Mệ Bảo Ân, từ những ngày tháng sống trong nhung lụa đến những năm tháng gian truân nơi đất khách, là một bức tranh phản ánh số phận của nhiều người Việt trong thời kỳ lịch sử đầy biến động. Tấm lòng hiếu thảo của ông dành cho Cựu Hoàng Bảo Đại, một nhân vật lịch sử gây nhiều tranh cãi, là bài học về lòng vị tha và sự thấu hiểu. Câu chuyện của Mệ Bảo Ân nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc nhìn nhận lịch sử một cách khách quan, đa chiều, và đặt trong bối cảnh cụ thể của thời đại.
