Sự kết thúc của Thế chiến thứ nhất không đồng nghĩa với việc chấm dứt mọi xung đột. Thay vào đó, nó mở ra một kỷ nguyên mới đầy biến động, với những căng thẳng âm ỉ giữa các cường quốc. Một trong số đó là mối quan hệ tiềm ẩn xung đột giữa Hoa Kỳ và Vương quốc Anh. Dù là đồng minh trong Thế chiến, hai cường quốc này đã sớm bộc lộ những bất đồng về trật tự thế giới sau chiến tranh, đặc biệt là về vấn đề lãnh thổ và cán cân hải quân.
Những căng thẳng này lên đến đỉnh điểm vào cuối năm 1920 và đầu năm 1921, đẩy Washington và London đến bờ vực chiến tranh. Trong bối cảnh đó, Hoa Kỳ đã bí mật soạn thảo kế hoạch xâm lược Canada – quốc gia vốn là thuộc địa của Anh – như một phần trong chiến lược đối phó với Đế quốc Anh. Vậy kế hoạch này được xây dựng như thế nào? Và điều gì sẽ xảy ra nếu nó được thực hiện?
Mặt trận Bắc Mỹ: Cuộc tấn công chớp nhoáng vào Canada
Nhận thức được tầm quan trọng chiến lược của Canada đối với Anh, quân đội Mỹ đã vạch ra một kế hoạch tấn công đa chiều, nhắm vào việc nhanh chóng vô hiệu hóa quốc gia này trước khi quân tiếp viện từ Anh hay đồng minh Nhật Bản có thể can thiệp. Các mục tiêu chính bao gồm các thành phố trọng yếu như Vancouver, Winnipeg, khu vực Thác Niagara và phần lớn Ontario.
Với ưu thế vượt trội về quân số, hậu cần và khả năng cơ động, quân đội Mỹ tự tin sẽ nhanh chóng kiểm soát phần lớn lãnh thổ Canada. Trận chiến then chốt được dự đoán sẽ diễn ra tại Nova Scotia, New Brunswick và đặc biệt là cảng Halifax – căn cứ hải quân quan trọng của Anh. Washington hiểu rõ tầm quan trọng của Halifax, và đã lên kế hoạch sử dụng mọi biện pháp cần thiết, bao gồm cả vũ khí hóa học và tấn công đổ bộ, để chiếm giữ cảng này.
Biển Đại Tây Dương: Cuộc chiến trên biển khốc liệt
Mặc dù kế hoạch của Anh tập trung vào việc bảo vệ các tuyến đường biển quan trọng, nhưng sức ép từ dư luận có thể buộc Hải quân Hoàng gia phải đối đầu trực tiếp với Hải quân Mỹ trên Đại Tây Dương. Mặc dù sở hữu lực lượng tàu chiến hùng hậu, bao gồm nhiều thiết giáp hạm siêu dreadnought, Hải quân Mỹ vẫn phải dè chừng trước kinh nghiệm dày dặn và khả năng tác chiến linh hoạt của Hải quân Hoàng gia Anh.
Cuộc chiến trên Đại Tây Dương được dự đoán sẽ là một cuộc đấu trí căng thẳng, với những trận đánh ác liệt giữa các hạm đội hùng mạnh nhất thế giới. Trong khi Hải quân Mỹ có lợi thế về hỏa lực, thì Hải quân Anh lại dựa vào kinh nghiệm, chiến thuật và mạng lưới căn cứ rộng khắp để đối phó. Kết quả của cuộc chiến này sẽ quyết định phần lớn cục diện chiến tranh.
Thái Bình Dương: Nhật Bản – Nhân tố thay đổi cuộc chơi
Trong trường hợp chiến tranh nổ ra, Nhật Bản – đồng minh thân cận của Anh – được cho là sẽ tham chiến theo phe Anh. Với tham vọng bành trướng ở Thái Bình Dương, Nhật Bản được cho là sẽ nhắm vào các vùng lãnh thổ của Mỹ, bao gồm cả những hòn đảo mà họ đã chiếm đóng trong Thế chiến thứ hai.
Với sức mạnh của Hạm đội Liên hợp Nhật Bản và sự tập trung của Mỹ vào mặt trận Đại Tây Dương, việc bảo vệ các vùng lãnh thổ ở Thái Bình Dương sẽ là một thách thức lớn đối với Washington. Việc Nhật Bản tham chiến sẽ khiến cán cân quyền lực khu vực nghiêng hẳn về phía phe Anh, và có thể thay đổi cục diện của toàn bộ cuộc chiến.
Kết cục: Một thế giới đảo lộn
Mặc dù Anh có thể thiết lập tuyến phòng thủ vững chắc ở Canada và dựa vào sự hỗ trợ của Nhật Bản, nhưng khả năng giành chiến thắng cuối cùng trước Hoa Kỳ là rất mong manh. Rất có thể, Mỹ sẽ kiểm soát phần lớn Canada, nhưng phải trả giá bằng việc mất đi các vùng lãnh thổ ở Thái Bình Dương. Canada, sau khi “được giải phóng”, có thể sẽ bị chia cắt và sáp nhập vào Hoa Kỳ, trong khi Quebec có khả năng giành được độc lập.
Tuy nhiên, kẻ hưởng lợi lớn nhất từ cuộc chiến này sẽ là Nhật Bản. Với việc kiểm soát phần lớn Tây Thái Bình Dương, Nhật Bản sẽ trở thành cường quốc thống trị khu vực, nắm giữ quyền kiểm soát tuyến đường biển quan trọng và có ảnh hưởng lớn đến Trung Quốc.
Kế hoạch xâm lược Canada cho thấy rõ những căng thẳng địa chính trị phức tạp sau Thế chiến thứ nhất, cũng như tham vọng bá chủ thế giới của các cường quốc. Mặc dù kế hoạch này chưa bao giờ được thực hiện, nhưng nó vẫn là một lời nhắc nhở về những nguy cơ tiềm ẩn của chủ nghĩa dân tộc, sự cạnh tranh quyền lực và những bất ổn có thể dẫn đến xung đột toàn cầu.
