Phật dạy chúng ta làm người trí tuệ là người biết cách tu miệng và tu tâm. Điều này giúp chúng ta tránh xa những rắc rối trong cuộc sống và không làm mất đi phúc báo. Đây thực sự là triết lý quan trọng giúp chúng ta trở thành con người đúng nghĩa.
Con cái đang phải chịu “ác nghiệp” vì sự “ác khẩu” của chúng ta thế nào?
Nhiều bậc cha mẹ không biết rằng họ có thể “phù phép” con cái bằng lời nói hàng ngày. Lời nói của cha mẹ có thể xây dựng hoặc phá hủy sự phát triển và tương lai của con cái. Hãy cùng tìm hiểu một ví dụ để hiểu rõ hơn vấn đề này.
Có một người phụ nữ thông minh và hiền lành. Bà có một đứa con gái mà bà luôn yêu thương và cưng chiều. Một tối nọ, sau một ngày tồi tệ, bà ấy về nhà mệt mỏi và căng thẳng. Bà ấy chỉ muốn được nghỉ ngơi yên tĩnh, nhưng con gái thì vẫn đang vui vẻ nhảy nhót, ca múa. Cô bé không hề biết mẹ mình đang trong tâm trạng như thế nào, cô chỉ sống trong thế giới mơ mộng của riêng mình.
Cô bé càng vui vẻ, càng nhảy múa và hát lớn, thể hiện sự vui vẻ của mình. Nhưng điều đó làm cho mẹ cô bé ngày càng đau đầu. Và lúc đó, bà đã mất kiểm soát. Bà nổi giận và nói với con gái: “Câm đi! Con hát dở quá. Con im đi giúp mẹ!”.
Thực tế là bà mẹ không thể chịu đựng bất kỳ tiếng ồn nào nữa, chứ không phải vì con gái hát không hay. Nhưng cô bé tin lời mẹ và từ đó, cô bé đã tạo ra một thoả thuận với bản thân. Từ đó, mọi thứ đã thay đổi hoàn toàn với cô bé.
Cô bé tin rằng mình phải kiềm chế cảm xúc của mình để được chấp nhận và yêu thương. Cô bé không còn hát, vì cô bé tin rằng giọng hát của mình nghe rất tệ và làm người khác phiền lòng. Cô bé trở nên rụt rè khi đến trường và từ chối mọi lời mời hát. Thậm chí nói chuyện cũng trở nên khó khăn với cô bé.
Khi cô bé lớn lên, dù có giọng hát tốt, nhưng cô bé lại không bao giờ hát. Một lời nói “phù phép” đã trở thành một gông kiềm vô hình đối với cô bé. Và điều này lại do chính bà mẹ – người yêu thương cô bé nhất – đã tạo ra.
Cho đến bây giờ, mẹ của cô bé vẫn không nhận ra những tác động tiêu cực mà bản thân đã gây ra với những lời nói ngẫu nhiên đó. Bà không nhận ra sức mạnh của lời nói.
Tương tự như câu chuyện trên, rất nhiều người trong cuộc sống hàng ngày đều tiếp nhận và chấp nhận ý kiến từ người khác. Nhưng không phải lúc nào điều đó cũng mang lại sức mạnh, thậm chí ngược lại, nó có thể phá hủy mọi hy vọng trong chúng ta.
Đừng ngụy biện “Tôi rất thẳng thắn, có sao nói vậy” để làm đau người khác
Lời nói có vai trò quan trọng trong cuộc sống. Nó là điều kiện đầu tiên để đánh giá một con người. Ở Việt Nam, vấn đề này luôn được đề cao. Có một tục ngữ nói rằng: “Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Tuy nhiên, rất nhiều người lại sử dụng lời lẽ không hay để làm tổn thương người khác và biện minh rằng: “Tôi rất thẳng thắn, sao cứ phải nói thế”.
Theo giáo lý Phật giáo, trong mười cái nghiệp của con người, miệng góp phần lớn. Dù tài sản có lớn đến đâu, cũng sẽ hết một ngày. Sự tốt lành có thể gieo trồng nhiều đời, nhưng vì miệng nói lời phê phán, chỉ trích, lời ác… thì trong chốc lát cũng có thể biến mất.
Trong giáo lý Phật giáo, có một câu chuyện kể về một người giàu có tôn thờ Phật tên là Shizhi. Một hôm, ông chuẩn bị nhiều món ăn ngon để cúng bái Phật và các tăng nhân. Sau khi nhận lễ, đức Phật và các tăng quay trở lại tịnh xá. Dừng chân nghỉ ngơi dưới một cây gần hồ, bỗng một con khỉ từ trên cây nhảy xuống và xin mượn chiếc bát trong tay đức Phật.
Sau khi nhận được chiếc bát từ đức Phật, con khỉ nhanh chóng rời đi. Không lâu sau, nó quay lại, cung kính dâng chiếc bát chứa đầy mật ong lên cho Phật. Đức Phật nhận bát mật ong và chia đều cho các tăng nhân để khỉ có thể nhận được nhiều phúc báo hơn. Khỉ ta thấy vậy, vui mừng nhảy múa xung quanh.
Sau này, con khỉ được hóa kiếp thành người và sinh ra trong gia đình của Shizhi. Từ khi còn nhỏ, đứa trẻ này đã có đồ ăn chứa đầy mật ong. Vợ Shizhi thắc mắc và đặt tên cho đứa trẻ là Mật Thăng.
Khi Mật Thăng trưởng thành, anh chán ghét cuộc sống thế tục và quyết định nhập môn. Anh tu thành chính quả một cách nhanh chóng.
Một lần, trên đường đi cùng các Hoà thượng khác, mọi người cảm thấy khát khô cổ họng và muốn có một cốc nước uống. Lúc đó, Hoà thượng Mật Thăng tỏa bát của mình lên trời và nhanh chóng đón mưa mật ngọt. Anh chia nước mật đó cho các Hoà thượng khác giải khát.
Sau khi trở về tịnh xá, một Hoà thượng hỏi đức Phật: “Trước đây, Mật Thăng đã có phúc gì khi còn là con khỉ? Tại sao anh ta luôn có được mật ong một cách dễ dàng?”. Đức Phật trả lời: “Có nhớ không, con khỉ đã mượn bát của tôi để lấy mật và dâng lên cho tăng và Phật không? Từ hành động thiện tâm đó, khi chết, con khỉ được chuyển kiếp thành người và vì thành tâm, Mật Thăng đã cung cấp nước mật cho mọi người. Do đó, bất cứ lúc nào, anh ta cũng có thể nhận được mật”.
Nghe Phật nói, các Hoà thượng hiểu rằng chỉ một lời nói không hay có thể gây nghiệp chướng và quả báo sau này.
Khéo giữ gìn khẩu nghiệp
Khi giảng về đạo lý Phật giáo, có 18 lời khuyên về cách ứng xử trong đời sống hằng ngày để chúng ta suy ngẫm và mang lại nhiều điều tốt đẹp cho mình và người khác:
- Việc nhỏ thì nói hài hước để làm cho người nghe cảm thấy vui vẻ.
- Trước khi hiểu rõ, hãy nói cẩn thận.
- Không nên nói về những chuyện chưa xảy ra.
- Không nên nói những lời tổn thương người khác.
- Không nên nói về những chuyện đau lòng khi gặp mọi người.
- Khi nói về việc của người khác, cẩn thận trong lời nói.
- Lắng nghe người khác nói về chuyện của bản thân.
- Nói rõ ràng khi nói về chuyện của con cái.
- Không nên nói những lời chán nản hay tức giận.
- Không nên nói những lời oán trách.
- Không nên nói những lời tổn thương.
- Không nên nói những lời bí mật.
- Không nên nói những lời riêng tư.
- Không nên nói những lời dối trá.
Cuộc sống sẽ trở nên vui vẻ và ý nghĩa hơn nếu chúng ta biết bao dung và kiềm chế những cảm xúc và lời nói tiêu cực của bản thân. Hãy để mỗi ngày mới thức dậy, lòng thư thái, mỉm cười và trao những lời yêu thương và chân thành đến với mọi người…
Theo: Báo Pháp Luật Việt Nam
