Bức ảnh “Dựng cờ chiến thắng trên đảo Iwo Jima” của Joe Rosenthal, chụp ngày 23/2/1945, đã trở thành một biểu tượng bất diệt về lòng dũng cảm và tinh thần chiến đấu của lính Mỹ trong Thế chiến II. Hình ảnh sáu người lính hiên ngang cắm quốc kỳ trên đỉnh núi Suribachi giữa khói lửa mịt mù đã khắc sâu vào tâm trí của hàng triệu người, đại diện cho hy vọng và chiến thắng giữa thời khắc đen tối của chiến tranh. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, bức ảnh lịch sử này ghi lại khoảnh khắc dựng lá cờ thứ hai trên đỉnh núi hôm đó.
Cắm cờ trên Iwo Jima
Lá cờ đầu tiên, được cắm bởi Trung úy Harold G. Schrier và một nhóm nhỏ lính thủy đánh bộ, có kích thước nhỏ hơn và khó nhìn thấy từ phía Bắc của Suribachi. Nhận thấy điều này, quân đội đã quyết định thay thế bằng một lá cờ lớn hơn, lấy từ tàu đổ bộ xe tăng USS LST-779, với kích thước 142 x 244 cm, theo ghi chép của sử gia Robert E. Allen. Hành động này không chỉ mang ý nghĩa thực tiễn, mà còn là một biểu tượng mạnh mẽ về quyết tâm và sự hiện diện của Mỹ trên hòn đảo chiến lược này.
Vào sáng ngày 23/2/1945, Trung úy Schrier dẫn đầu một xe tuần chiến gồm 40 lính thuộc tiểu đoàn 2, leo lên đỉnh Suribachi. Họ mang theo lá cờ đầu tiên, được trao cho Schrier từ sĩ quan phụ tá của tiểu đoàn với lời dặn dò: “Hãy cắm lá cờ này nếu anh đến được đỉnh núi”. Khoảng 10h30 sáng (giờ địa phương), lá cờ từ tàu USS Missoula đã tung bay trên đỉnh núi, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong trận chiến Iwo Jima.
Tom Price, một cựu chiến binh hải quân Mỹ trên tàu USS Missoula, nhớ lại khoảnh khắc lịch sử này với niềm tự hào: “Kỷ niệm đẹp nhất với tôi là ngày chúng tôi trao lá cờ từ con tàu của mình cho một trung úy… Từ khoảng cách 457 mét, chúng tôi đã dõi theo họ tiến dần lên đỉnh núi và phất lên lá cờ. Có hàng trăm con tàu và tất cả mọi người đều huýt sáo, thổi còi. Ai cũng vui mừng…bởi vì lá cờ từ con tàu Missoula là lá cờ đầu tiên tung bay trên lãnh thổ Nhật Bản”.
Trung sĩ Louis R. Lowery, phóng viên ảnh của tạp chí Leatherneck, đã kịp thời ghi lại khoảnh khắc dựng cờ đầu tiên. Bức ảnh này sau đó đã được in trên hàng ngàn ấn phẩm và giành giải Pulitzer danh giá. Tuy nhiên, bức ảnh thứ hai, chụp cảnh dựng lá cờ lớn hơn, lại trở thành biểu tượng nổi tiếng hơn cả, được xem là một trong những hình ảnh chiến tranh có ý nghĩa nhất mọi thời đại.
Thượng sĩ William H. Genaust, một phóng viên Hải quân, đã dùng máy quay phim ghi lại toàn bộ quá trình dựng cờ thứ hai. Đáng tiếc, ông đã hy sinh chỉ 9 ngày sau đó trong một cuộc tấn công vào địa đạo của quân Nhật, không bao giờ được chứng kiến tác phẩm của mình trở thành biểu tượng lịch sử.
Ba trong số sáu người lính trong bức ảnh nổi tiếng – Harlon Block, Franklin Sousley và Michael Strank – đã hy sinh sau đó trong trận chiến Iwo Jima. Ba người còn lại, Rene Gagnon, Ira Hayes và John Bradley, trở thành những người hùng được cả nước Mỹ ngưỡng mộ.
Trận chiến Iwo Jima kéo dài hơn một tháng, với gần 7.000 lính Mỹ thiệt mạng. Con số này cho thấy sự khốc liệt của cuộc chiến và cái giá phải trả cho chiến thắng. Chiến thắng tại Iwo Jima là một bước tiến quan trọng của Mỹ trong cuộc chiến chống lại Nhật Bản, tạo tiền đề cho những chiến dịch tiếp theo.
Hình ảnh lá cờ tung bay trên đỉnh Suribachi đã truyền cảm hứng cho nhà điêu khắc Felix de Weldon tạo nên tượng đài Chiến tranh Thủy quân Lục chiến, tọa lạc gần nghĩa trang quốc gia Arlington. Năm 1961, Tổng thống Kennedy ra sắc lệnh lá cờ Mỹ phải được treo trên đài tưởng niệm 24/24 giờ, như một lời tri ân vĩnh cửu đến sự hy sinh của những người lính đã chiến đấu vì Tổ quốc.
Kết luận:
Bức ảnh “Dựng cờ chiến thắng trên đảo Iwo Jima” không chỉ là một khoảnh khắc lịch sử, mà còn là biểu tượng của lòng dũng cảm, sự hy sinh và khát vọng chiến thắng. Câu chuyện đằng sau bức ảnh, với hai lần dựng cờ và số phận của những người lính tham gia, càng làm tăng thêm ý nghĩa và giá trị của nó. Biểu tượng này nhắc nhở chúng ta về những hy sinh to lớn trong chiến tranh và tầm quan trọng của việc gìn giữ hòa bình.
Tài liệu tham khảo:
- Allen, Robert E. (2004). Iwo Jima: Legacy of Valor. Smithsonian Books.
