Vào buổi bình minh của thế kỷ thứ 7, giữa vùng đất khô cằn và khắc nghiệt của bán đảo Ả Rập, một tôn giáo mới đã ra đời, thách thức trật tự cũ và làm thay đổi dòng chảy lịch sử thế giới. Đó là Đạo Hồi, được khai sáng bởi một người đàn ông tên là Mohammed, người được hàng triệu tín đồ tôn kính là vị tiên tri cuối cùng của Thượng Đế.
Bối Cảnh Ra Đời Của Một Tôn Giáo
Vào thời điểm Mohammed ra đời, bán đảo Ả Rập là một vùng đất bị chia cắt bởi các bộ lạc du mục, mỗi bộ tộc đều có tín ngưỡng và phong tục riêng. Mecca, một ốc đảo trù phú, nổi lên như một trung tâm thương mại và tôn giáo, thu hút các thương nhân và người hành hương từ khắp nơi đổ về. Tại trung tâm của Mecca là Kaaba, một ngôi đền cổ kính được cho là do chính Abraham xây dựng, là nơi lưu giữ hơn 300 bức tượng thần tượng, đại diện cho các vị thần khác nhau của người Ả Rập.
Mohammed sinh ra trong một gia đình thuộc dòng họ Hashim có thế lực của bộ tộc Quraysh, bộ tộc nắm quyền kiểm soát Mecca. Mồ côi cha mẹ từ nhỏ, ông được ông nội, rồi người chú Abu Talib nuôi dưỡng. Tuổi thơ trải qua trong nghèo khó và chứng kiến sự bất công xã hội đã gieo mầm cho những suy tư của Mohammed về cuộc sống, cái chết và bản chất của thế giới.
c864dabc4baa7de62da356f99e0004e3Hình ảnh mô tả Kaaba tại Mecca, trung tâm linh thiêng của Đạo Hồi.
Lớn lên, Mohammed trở thành một thương nhân thành đạt và được biết đến với sự trung thực, đáng tin cậy. Ông kết hôn với Khadija, một góa phụ giàu có, người đã trở thành một trong những người ủng hộ đầu tiên của ông.
Năm Mohammed 40 tuổi, trong một lần thiền định trong hang Hira trên núi Nur, ông đã được thiên thần Gabriel hiện ra và mặc khải những lời dạy đầu tiên của Thượng Đế. Kinh hoàng và bối rối, Mohammed ban đầu e ngại chia sẻ những gì mình đã trải qua. Tuy nhiên, với sự động viên của Khadija, ông đã bắt đầu công khai rao giảng về một vị thần duy nhất, Allah, và kêu gọi mọi người từ bỏ thờ hình tượng.
Những Lời Giảng Dạy Của Nhà Tiên Tri
Thông điệp của Mohammed rất đơn giản nhưng mạnh mẽ: chỉ có một Thượng Đế duy nhất, Allah, và mọi người đều bình đẳng trước Ngài. Ông lên án sự thờ hình tượng, thói đạo đức giả, sự bất công xã hội và lòng tham lam của giới thượng lưu Mecca. Ông kêu gọi mọi người từ bỏ lối sống tội lỗi, giúp đỡ người nghèo, đối xử công bằng với phụ nữ và nô lệ.
Ban đầu, những lời giảng dạy của Mohammed vấp phải sự chế giễu và thù địch từ những người Quraysh quyền lực, những người lo sợ rằng thông điệp của ông sẽ làm suy yếu quyền lực và ảnh hưởng của họ. Tuy nhiên, theo thời gian, ngày càng có nhiều người bị thu hút bởi thông điệp của Mohammed, đặc biệt là những người nghèo khổ, những người bị áp bức và những người tìm kiếm một ý nghĩa tâm linh cho cuộc sống.
Abu Bakr, người bạn thân thiết và là người kế vị đầu tiên của Mohammed.
Vào năm 622, sau nhiều năm bị ngược đãi, Mohammed và những người theo ông đã phải chạy trốn khỏi Mecca đến Yathrib, một ốc đảo cách đó khoảng 200 dặm về phía bắc. Sự kiện này, được gọi là Hijra (sự di cư), đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử Đạo Hồi, trở thành mốc thời gian đầu tiên trong lịch Hồi giáo.
Medina: Nơi Hình Thành Nhà Nước Hồi Giáo
Tại Yathrib, sau này được đổi tên thành Medina (“thành phố của nhà tiên tri”), Mohammed đã được chào đón nồng nhiệt và nhanh chóng trở thành nhà lãnh đạo tinh thần và chính trị của cộng đồng. Ông đã xây dựng một nhà nước Hồi giáo đầu tiên, thiết lập luật lệ, tổ chức quân đội và củng cố quyền lực.
Tại Medina, Mohammed tiếp tục nhận được những mặc khải từ Allah, những lời dạy được ghi chép lại thành kinh Koran, cuốn sách thánh của đạo Hồi. Kinh Koran bao gồm những hướng dẫn về mọi khía cạnh của cuộc sống, từ nghi lễ thờ phượng đến luật pháp, đạo đức và xã hội.
Sự Trở Lại Mecca và Lan Rộng Của Đạo Hồi
Mối quan hệ giữa Medina và Mecca vẫn căng thẳng. Các cuộc xung đột vũ trang đã nổ ra giữa hai thành phố, mà đỉnh điểm là trận Badr vào năm 624, nơi quân đội Medina nhỏ bé của Mohammed đã giành chiến thắng bất ngờ trước lực lượng Mecca đông đảo hơn. Chiến thắng này đã củng cố thêm niềm tin của người Hồi giáo vào Mohammed là vị tiên tri của Allah và thu hút thêm nhiều người cải đạo.
Sau nhiều năm xung đột, vào năm 630, Mohammed đã dẫn đầu một đội quân 10.000 người trở về Mecca và chiếm thành phố mà không phải đổ máu. Ông đã phá hủy các tượng thần trong Kaaba, biến nó thành thánh địa linh thiêng nhất của đạo Hồi.
Sau khi chinh phục Mecca, Mohammed tiếp tục củng cố quyền lực của mình trên khắp bán đảo Ả Rập. Khi ông qua đời vào năm 632, hầu hết người Ả Rập đã cải đạo sang đạo Hồi.
Di Sản Của Mohammed và Tương Lai Của Đạo Hồi
Mohammed qua đời mà không chỉ định người kế vị, dẫn đến sự chia rẽ trong cộng đồng Hồi giáo. Tuy nhiên, di sản của ông vẫn tiếp tục truyền cảm hứng cho hàng triệu người trên khắp thế giới.
Sự trỗi dậy của Đạo Hồi là một trong những sự kiện quan trọng nhất trong lịch sử thế giới. Từ những khởi đầu khiêm tốn trên bán đảo Ả Rập, đạo Hồi đã nhanh chóng lan rộng ra khắp Trung Đông, Bắc Phi, Tây Ban Nha và một phần châu Á, trở thành một trong những tôn giáo lớn nhất thế giới. Ngày nay, hơn 1,8 tỷ người, tức khoảng một phần tư dân số thế giới, theo đạo Hồi, tiếp tục tôn kính Mohammed là vị tiên tri cuối cùng của Thượng Đế.
