Lịch sử khẳng định chủ quyền Việt Nam trên Nam Bộ từ thời Phù Nam đến nay, trải qua khai phá, xác lập, bảo vệ và được công nhận bởi luật pháp quốc tế. Bài viết lần theo dấu vết lịch sử, phân tích các yếu tố chứng minh Nam Bộ là phần lãnh thổ không thể tách rời của Việt Nam.
Khám phá Sài Gòn – Gia Định cuối thế kỷ XVIII, từ thuở hoang sơ đến đô thị phồn hoa, gắn liền với chúa Nguyễn Ánh và cuộc Nam tiến. Bài viết này ngược dòng lịch sử, soi rọi vùng đất này giữa bối cảnh biến động chính trị.
Thể chế chính trị thời Lý (thế kỷ XI-XIII) được xây dựng vững mạnh, từ tổ chức hành chính, quốc phòng đến pháp luật. Bài viết phân tích chi tiết hệ thống này, làm nổi bật tầm nhìn và sự khôn ngoan của triều đại, đặt nền móng cho sự thịnh vượng của Đại Việt.
Bí ẩn về vị trí Việt Thường thị, quốc gia cổ được cho là tồn tại từ thời xa xưa, vẫn gây tranh cãi. Cùng khám phá các giả thuyết về vị trí của nó, từ lưu vực sông Dương Tử đến miền Trung Việt Nam, dựa trên sử liệu và phân tích đa chiều.
Khám phá quan hệ Đại Việt – Chân Lạp từ thế kỷ XI đến XVI, bức tranh đa sắc màu của hợp tác, xung đột, giao thương và toan tính chính trị. Ngược dòng lịch sử, tìm hiểu mối quan hệ phức tạp và biến động giữa hai nước láng giềng.
Khám phá sự thật về các vị Hùng Vương, từ truyền thuyết đến lịch sử. Bài viết phân tích nguồn gốc người Việt, mối liên hệ với nhà Chu và làm rõ ranh giới giữa Hùng Vương trong truyền thuyết và lịch sử, hé lộ một góc nhìn mới về dòng dõi vua Hùng.
Năm 1057, Đại Việt cống “kỳ lân” cho nhà Tống, gây tranh luận sôi nổi về danh tính thật của con vật. Sự kiện lịch sử này hé lộ bài học ngoại giao, văn hóa và tri thức giữa hai nước.
Phong trào Kháng thuế Bình Định 1908 bùng nổ trước sưu cao thuế nặng, lan rộng khắp tỉnh với hàng ngàn người dân biểu tình. Tổng đốc Tôn Thất Đạm cương quyết không đàn áp, bảo vệ dân chúng trước áp lực thực dân Pháp.
Nghệ An, vùng đất địa linh nhân kiệt, giữ vị thế địa – quân sự then chốt trong lịch sử phong kiến Việt Nam. Từ hậu phương vững chắc đến căn cứ địa kiên cường, Nghệ An góp phần quyết định thắng lợi nhiều cuộc kháng chiến chống ngoại xâm.
Thiên tài chế súng Hồ Nguyên Trừng, con Hồ Quý Ly, lại có số phận khác biệt sau khi nhà Hồ sụp đổ. Dù bị bắt, ông được nhà Minh trọng dụng nhờ tài năng chế súng, làm quan đến Thượng thư, mở ra suy ngẫm về nguyên nhân mất nước của nhà Hồ.
Khởi nghĩa Kỳ Sơn và phong trào Yên Thế, hai cuộc kháng chiến chống Pháp cuối thế kỷ 19 – đầu thế kỷ 20, có mối liên hệ mật thiết. Bài viết phân tích vai trò của cả hai phong trào, làm sáng tỏ sự phối hợp và chia lửa trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc.
Năm 1438, triều Lê Thái Tông đối mặt với thiên tai, biến động chính trị và căng thẳng ngoại giao với nhà Minh. Vua đã nỗ lực cải cách, ổn định đất nước, nhưng triều đại ngắn ngủi kết thúc đột ngột vào năm 1442, mở ra vụ án Lệ Chi Viên chấn động.
Triều đại Lê Nhân Tông (1443-1459) chứng kiến những biến động từ ngoại giao với nhà Minh, xung đột Chiêm Thành đến nội trị nhiễu nhương. Dưới rèm nhiếp chính, triều đình non trẻ đã khéo léo ứng phó, đặt nền móng cho sự ổn định về sau.
Nguyễn Xí, tướng tài nhà Lê, góp công lớn trong khởi nghĩa Lam Sơn chống quân Minh. Từ bảo vệ Lê Lợi đến chiến thắng Tốt Động – Chúc Động, ông cống hiến trọn đời cho độc lập dân tộc.
Kế hoạch K5, “Bức màn tre”, nhằm ngăn chặn Khmer Đỏ ở biên giới Campuchia – Thái Lan những năm 1980. Tuy nhiên, hiệu quả và tác động của nó, đặc biệt là việc sử dụng mìn, vẫn gây tranh cãi đến ngày nay.
Phân tích những ngộ nhận lịch sử phổ biến của một bộ phận người Trung Quốc, bài viết dựa trên nghiên cứu của học giả Phùng Học Vinh. Những quan điểm sai lệch về Ngoại Mông, Đài Loan, chiến tranh, và chủ nghĩa đế quốc được xem xét kỹ lưỡng.
Số phận bi kịch của Lê Văn Duyệt sau khi mất, bị Minh Mạng kết án oan, liệu xuất phát từ thù hận cá nhân hay mâu thuẫn chính trị giữa tập quyền và phân quyền? Vụ án này còn là bài học về sự cân bằng quyền lực, giữa ổn định và phát triển đất nước.
Vua Bảo Đại thoái vị tháng 8/1945, khép lại triều Nguyễn và chế độ phong kiến Việt Nam. Quyết định lịch sử này mở ra kỷ nguyên độc lập, hòa bình, thể hiện lòng yêu nước và sự thức thời của ông.
Bia Tiến sĩ Văn Miếu không chỉ là di tích lịch sử mà còn là kho tàng tinh hoa trí tuệ Việt Nam qua các thời kỳ. 82 bia đá ghi danh 1306 vị Tiến sĩ, lưu giữ truyền thống khoa bảng và giá trị văn hóa sâu sắc.
Khám phá bí ẩn về thời điểm Đào Duy Từ vào Đàng Trong phò tá chúa Nguyễn. Sự mâu thuẫn giữa các sử liệu chính thống đặt ra nghi vấn về năm chính xác ông Nam tiến.
Số phận Trấn Thuận Thành dưới triều Minh Mạng, từ tự trị đến giải thể và sáp nhập vào phủ Bình Thuận năm 1832. Bài viết phân tích chính sách của Minh Mạng, vai trò Lê Văn Duyệt và ảnh hưởng đến cư dân bản địa.
Huyền Trân công chúa, biểu tượng hòa hiếu triều Trần, hy sinh vì lợi ích quốc gia qua cuộc hôn nhân chính trị với vua Chiêm Thành. Câu chuyện của bà là bài học về ngoại giao mềm dẻo, mở rộng lãnh thổ bằng con đường hòa bình.
Giai thoại sứ bộ nhà Nguyễn “ngạc nhiên trước đèn treo ngược” có thật không? Bài viết phân tích sử liệu “Nhật ký đi Tây” của Phạm Phú Thứ, chứng minh sứ bộ thấy đèn khí, chứ không phải đèn điện như một số giai thoại. Khám phá sự thật lịch sử về chuyến đi Tây năm 1863.
Địa danh “Thọ Xương” có nguồn gốc từ Huế, gắn với chùa Thiên Mụ, sau được Dương Khuê đưa vào thơ về Hà Nội. Bài viết phân tích sử liệu, văn bản cổ chứng minh “Thọ Xương” ở Huế từ thời các chúa Nguyễn.
Nghi thức trao ấn kiếm của Vua Bảo Đại ngày 30/8/1945 vẫn còn nhiều tranh luận. Bài viết phân tích các nguồn tư liệu, từ hồi ký đến lời kể nhân chứng, để tái hiện sự kiện lịch sử trọng đại này một cách khách quan.
Khám phá nguồn gốc tên gọi sông Cửu Long, từ Dza Chu (Tây Tạng) đến Mekong (Lào, Thái) và ý nghĩa “chín rồng” ở Việt Nam. Bài viết tìm hiểu các giả thuyết, từ phiên âm Mekongk đến Klong, cùng lịch sử ghi chép tên gọi sông này qua các sử liệu Việt Nam.
Bí ẩn ấn kiếm trong lễ thoái vị của vua Bảo Đại ngày 30/8/1945 đến nay vẫn chưa có lời giải đáp. Nghiên cứu tư liệu lịch sử, hồi ký nhân vật chủ chốt hé lộ nhiều góc nhìn khác nhau về số phận cặp ấn kiếm biểu trưng quyền lực tối cao này.
Sự thật lịch sử vụ án Huỳnh Công Lý, “cha vợ vua” Minh Mạng năm 1820. Bài viết phân tích chính sử, làm rõ cáo trạng tham ô, quá trình xét xử, khẳng định tính công minh của vua Minh Mạng và vai trò của Lê Văn Duyệt.
Nghi vấn về thân thế Đô đốc Bùi Thị Xuân, nữ tướng nhà Tây Sơn, vẫn còn là bí ẩn. Gia phả họ Vũ ở Bắc Ninh ghi chép về Vũ Thị Nguyên, có chồng là quan Tư đồ, trùng khớp với Trần Quang Diệu, chồng Bùi Thị Xuân.
Giai thoại cảm động về bà Phi Yến bị vua Gia Long giam ở Côn Đảo, con bị ném xuống biển, được lưu truyền rộng rãi. Tuy nhiên, sử sách không ghi nhận sự kiện này, và ca dao “Gió đưa cây cải về trời…” thực ra lại liên quan đến triều Lê.