Trận Empel, một cuộc đối đầu khốc liệt giữa quân Tây Ban Nha và quân nổi dậy Hà Lan, diễn ra trong bối cảnh Chiến tranh 80 năm đầy biến động. Bị dồn vào thế chân tường, thiếu lương thực và bị bao vây bởi kẻ thù, số phận của quân Tây Ban Nha dường như đã được định đoạt. Thế nhưng, một sự kiện bất ngờ vào rạng sáng ngày 8 tháng 12 năm 1585 đã thay đổi cục diện, đi vào lịch sử với tên gọi “Phép màu ở Empel”.
Bối cảnh của trận chiến này là cuộc Chiến tranh 80 năm (1568-1648), một cuộc đấu tranh giành độc lập của các tỉnh Hà Lan chống lại ách thống trị của Tây Ban Nha. Vào thế kỷ 16, Tây Ban Nha là một cường quốc hùng mạnh, nhưng sau nhiều cuộc chiến tranh tốn kém, đất nước này rơi vào tình trạng kiệt quệ về tài chính. Sự bất mãn của người dân Hà Lan đối với chính sách cai trị hà khắc của Tây Ban Nha, cùng với sự lan rộng của tư tưởng Calvin (một nhánh của Kháng Cách), đã châm ngòi cho các cuộc nổi dậy.
Cuộc nổi dậy do William Im Lặng, hoàng tử của Gia tộc Orange-Nassau, lãnh đạo. William, một nhân vật phức tạp, ban đầu giữ thái độ trung lập, nhưng sau khi con trai ông bị bắt cóc bởi Công tước xứ Alba, vị thống đốc mới được Tây Ban Nha bổ nhiệm, ông đã quyết tâm đứng lên chống lại ách đô hộ. Dưới sự lãnh đạo của William, quân nổi dậy đã giành được một số thắng lợi quan trọng, đẩy quân Tây Ban Nha vào thế bế tắc. Sự can thiệp của Anh Quốc vào cuộc chiến, dù không trực tiếp hỗ trợ quân nổi dậy, cũng góp phần làm suy yếu Tây Ban Nha khi buộc vua Philip II phải tập trung nguồn lực vào việc xây dựng hạm đội để đối phó với Anh.
Bức tranh mô tả “Phép màu ở Empel”
Alessandro Farnese và bước ngoặt của cuộc chiến
Mặc dù gặp nhiều khó khăn, Tây Ban Nha vẫn sở hữu những nhà lãnh đạo quân sự tài ba, trong đó có Alessandro Farnese. Chiến thắng của Farnese trong việc giành lại Antwerp vào năm 1585 đã mang lại hy vọng cho Tây Ban Nha. Tuy nhiên, cuộc nổi dậy vẫn tiếp diễn. Sau khi chiếm được Antwerp, Farnese đã điều một đội quân đến đảo Bommelerwaard, nằm giữa sông Maas và Waal. Đô đốc Holak của Hà Lan đã nhanh chóng phản ứng, điều động một hạm đội 10 tàu chiến phong tỏa quân Tây Ban Nha trên đảo. Bị mắc kẹt và thiếu lương thực, đội quân “Tercio” của Tây Ban Nha, do Francisco Arias Bobadilla chỉ huy, đứng trước tình thế tiến thoái lưỡng nan.
Trước lời đề nghị đầu hàng trong danh dự của Holak, Bobadilla đã kiên quyết từ chối, thể hiện tinh thần chiến đấu bất khuất của quân Tây Ban Nha. Holak quyết định dùng kế nhấn chìm quân Tây Ban Nha bằng cách cho mở các con đập xả lũ. Quân Tây Ban Nha buộc phải rút lui lên ngọn núi nhỏ Empel, nơi duy nhất còn khô ráo trên đảo.
Niềm tin và phép màu
Tình thế của quân Tây Ban Nha vô cùng nguy ngập. Lạnh lẽo, đói khát, và bị bao vây, họ dường như không còn lối thoát. Tuy nhiên, vào ngày 7 tháng 12, một sự kiện bất ngờ đã xảy ra. Trong khi đào rãnh, những người lính Tây Ban Nha đã phát hiện ra một bức tranh vẽ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội. Phát hiện này được coi là một dấu hiệu thần thánh, khơi dậy tinh thần chiến đấu của binh lính.
Bức tranh Đức Mẹ Vô Nhiễm được tìm thấy tại Empel
Đêm ngày 7 tháng 12, Bobadilla đã vạch ra một kế hoạch táo bạo: tấn công hạm đội của Holak. Rạng sáng ngày 8 tháng 12, một cơn gió lạnh bất ngờ ập đến, làm đóng băng mặt sông Maas. Nhân cơ hội này, quân Tây Ban Nha đã hành quân trên băng, bất ngờ tấn công và đánh bại hạm đội Hà Lan.
Chiến thắng kỳ diệu ở Empel đã củng cố niềm tin của quân Tây Ban Nha và làm suy yếu tinh thần quân nổi dậy. Đô đốc Holak, chứng kiến sự kiện này, đã phải thốt lên rằng dường như Chúa đã đứng về phía Tây Ban Nha. Sự kiện này cũng dẫn đến việc Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội được tôn vinh là thánh bảo trợ của quân đội Tây Ban Nha.
Kết luận
Trận Empel không chỉ là một chiến thắng quân sự quan trọng của Tây Ban Nha trong Chiến tranh 80 năm, mà còn là một sự kiện mang đậm màu sắc huyền thoại. “Phép màu ở Empel” cho thấy sức mạnh của niềm tin và tinh thần chiến đấu có thể vượt qua nghịch cảnh. Bài học lịch sử này vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay, nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của ý chí và lòng kiên trì trong cuộc sống.
Tài liệu tham khảo
-
Israel, J. I. (1995). The Dutch Republic: Its Rise, Greatness, and Fall 1477-1806. Oxford University Press.
-
Parker, G. (1985). The Dutch Revolt. Penguin Books.
