Chiến tranh Vùng Vịnh năm 1991, cuộc chiến giữa Iraq và liên quân do Mỹ dẫn đầu, thường được nhắc đến như một cuộc “lấy thịt đè người”, với hình ảnh 35 quốc gia cùng tấn công Iraq. Tuy nhiên, thực tế về sự tham gia của các thành viên trong liên quân này lại ẩn chứa nhiều điều thú vị và bất ngờ.
Những con số “biết nói” về lực lượng liên quân
Sự thật là trong số 39 quốc gia “góp mặt” trong liên quân quốc tế, chỉ có một số ít thực sự đóng góp đáng kể về mặt quân sự:
- Mỹ: Đóng vai trò chủ chốt với lực lượng áp đảo, lên đến 697.000 quân.
- Ả Rập Xê Út: Đóng góp lực lượng lớn thứ hai với 100.000 quân, cho thấy vai trò quan trọng của quốc gia này trong khu vực.
- Anh: Cung cấp 53.462 quân, khẳng định vị thế đồng minh thân cận của Mỹ.
- Khối Syria – Ai Cập: Gồm 40.000 quân, trong đó Syria gây bất ngờ khi là một trong những nước đóng góp quân số lớn nhất, bất chấp việc bị Mỹ liệt vào “Trục ma quỷ” thời điểm đó.
Lính Syria tham gia chiến tranh Vùng Vịnh
Vai trò mờ nhạt và những đóng góp “khiêm tốn”
Bên cạnh những “ông lớn”, nhiều quốc gia chỉ tham gia với vai trò tượng trưng hoặc đóng góp rất hạn chế:
- Kuwait: “Chủ nhà” gần như chỉ đóng vai trò “cổ động viên” khi toàn bộ quân đội đã bị Iraq giải giáp. Đóng góp lớn nhất của Kuwait là lực lượng lính cứu hỏa dập lửa giếng dầu sau chiến tranh.
- Đức và Ý: Hai cựu thành viên phe Trục chỉ được phép gửi không quân tham chiến do Mỹ lo ngại dư luận quốc tế.
- Nhật Bản: Bị Mỹ từ chối đề nghị gửi quân do vướng Hiệp ước An ninh, Nhật Bản chọn “ngoại giao ngân phiếu” với 16 tỷ USD hỗ trợ tài chính.
- Philippines và Singapore: Hai đại diện Đông Nam Á tham gia với 200 quân y.
- Senegal: Gánh chịu tổn thất nặng nề thứ hai sau Mỹ với 92 binh sĩ thiệt mạng trong một tai nạn máy bay, dù không tham gia bất kỳ trận đánh nào.
Những đóng góp phi quân sự đáng chú ý
Ngoài quân sự, một số quốc gia có những đóng góp đáng chú ý khác:
- Tiệp Khắc: Gửi 200 chuyên gia hóa học, những người giàu kinh nghiệm nhất trong việc xử lý chất độc hóa học do Đức Quốc xã sử dụng trong Thế chiến II, đến Kuwait để hỗ trợ khử độc.
- Israel: Mặc dù không tham chiến, Israel cung cấp 240.000 mặt nạ phòng độc trị giá hơn 2 tỷ USD, đồng thời gánh chịu thiệt hại về người lớn thứ ba sau Mỹ và Senegal do tên lửa Scud của Iraq.
Bài học từ “liên quân 35 nước”
Chiến tranh Vùng Vịnh 1991 cho thấy bức tranh đa chiều về vai trò và động lực của các quốc gia trong một liên minh quân sự. Bên cạnh sức mạnh quân sự áp đảo của Mỹ, những đóng góp đa dạng từ các quốc gia khác, dù lớn hay nhỏ, đều góp phần vào kết quả chung của cuộc chiến. Sự kiện này cũng đặt ra câu hỏi về bản chất của các liên minh quân sự, bài học về ngoại giao và giá trị của hòa bình.
