Giới thiệu
Phật giáo không chỉ là một tôn giáo, mà còn là một triết lý sống mang đến sự thăng hoa tinh thần cho con người. Trong kinh điển Phật giáo, chúng ta thường nghe đến những câu chuyện về những phép lạ và thần thông của Đức Phật. Thần thông, hay Abhijina-Abhinna, có nghĩa là trí tuệ siêu nhiên và là những năng lực siêu phàm mà người tu tập có thể đạt được thông qua thiền định. Trên thực tế, không chỉ riêng Phật giáo mà các tôn giáo khác cũng có những vị đạt thần thông, được gọi là thành tựu giả (Siddha). Từ thế kỷ VIII đến thế kỷ XII, một vị cao tăng Ấn Độ đã viết một cuốn sách về 84 vị có thần thông, đó là Carturraciti-Siddha-Pravitti.
Thần thông trong Phật giáo
Trong Phật giáo, có rất nhiều truyền thuyết và sách nói về thần thông của những người tu sĩ và người bình thường thuộc nhiều giới khác nhau. Tuy nhiên, theo quan điểm Phật giáo, việc đạt ngộ không đồng nghĩa với việc có thần thông và ngược lại. Một người có thể đạt ngộ nhưng không có thần thông, và ngược lại.
Thần thông của Đức Phật
Đức Phật sử dụng thần thông và phép lạ như một cách để giúp đời sống con người. Trong kinh điển Phật giáo, có đề cập đến sáu loại thần thông (lục thông – Sad-abhijnah) là:
- Thần túc thông: năng lực hiện thân tùy ý tại bất cứ nơi đâu.
- Thiên nhãn thông: năng lực thấy cảnh huống vui khổ của tất cả chúng sinh.
- Thiên nhĩ thông: năng lực nghe được mọi âm thanh của chúng sinh.
- Tha tâm thông: năng lực biết được tâm ý của chúng sinh.
- Túc mạng thông: năng lực biết được thọ mạng của mình và của chúng sinh từ muôn nghìn kiếp.
- Lậu tận thông: năng lực đoạn trừ phiền não và sinh tử.
Những vị không tu thiền định Phật giáo cũng có thể đạt được năm thần thông đầu tiên, trừ thần thông thứ sáu là Lậu tận thông. Thần túc thông, Thiên nhãn thông và Lậu tận thông còn được gọi là Tam minh, nhằm truyền đạt khả năng giáo hóa và cứu độ từ Đức Phật và các Thánh đệ tử của Ngài.
Sức mạnh của thần thông
Việc có thần thông cho phép người tu tập thực hiện các phép biến hóa. Trong kinh điển Phật giáo, có liệt kê 18 phép biến hóa, như hóa thân phía trên bốc lửa, hóa thân phía dưới tuôn nước, biến nước thành lửa, lửa biến thành nước, hóa thân khắp nơi, đi đứng, ngồi trên hư không, phóng ánh sáng, an tâm chúng sinh khiến tiêu trừ bệnh tật và tai họa.
Tuy nhiên, chúng ta cần hiểu rằng những phép biến hóa này chỉ mang tính chất tượng trưng, miêu tả khả năng siêu việt của các bậc chứng ngộ. Đức Phật từng phê phán và khuyên các đệ tử không nên thể hiện thần thông. Ngài cho rằng, thần thông cao nhất không phải là khả năng biến hóa mà là hiểu pháp và truyền đạt pháp. Chân lý của Phật giáo là đưa con người đến cảnh giới thoát khổ, Đại giải thoát khỏi luân hồi, chứ không phải là nhằm thực hiện những phép biến hóa kỳ quái.
Sức cảm ứng tâm linh của thần thông
Sức cảm ứng tâm linh của thần thông Phật giáo không nằm ở việc thực hiện phép biến hóa, mà nằm ở việc truyền đạt giáo pháp và mang lại niềm tin cho mọi người. Điều này giúp con người vơi đi những khổ đau tạm thời và tìm đến con đường tu tập tìm về Đại giải thoát.
Để biết thêm thông tin, hãy truy cập Khám Phá Lịch Sử và xem video “Tu thân theo lời Phật dạy”.
Đức Phật từng phê phán bác các thần thông và khuyên các đệ tử không nên thể hiện thần thông.
Kinh điển mô tả các phép biến hóa trên như là một phương tiện để ca ngợi khả năng siêu việt của các bậc chứng ngộ, như là một miêu tả ước lệ, tượng trưng cho sự diệu dụng của trí tuệ siêu phàm.
Sự biểu hiện cụ thể thần thông Phật giáo là đem sức cảm ứng, đem giáo pháp mà an tâm và tạo niềm tin cho người ta, từ đó người ta vơi đi hay dứt đi cái khổ nhất thời trên bước đường tu tập tìm về Đại giải thoát.
