Trên da, các nốt ruồi thường là những thay đổi không đáng lo ngại và không gây hại nếu chúng lành tính. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, nốt ruồi có thể là dấu hiệu của bệnh lý ung thư. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu các đặc điểm giúp nhận diện một nốt ruồi có khả năng ác tính.
Nốt Ruồi Bẩm Sinh
Nốt ruồi xuất hiện trên cơ thể là một hiện tượng bình thường mà hầu như ai cũng gặp phải. Các nốt ruồi này được hình thành do sự tập trung của các tế bào sắc tố (melanocyte) trên da. Nguyên nhân hình thành nốt ruồi vẫn chưa được hiểu rõ. Có nhiều quan điểm cho rằng nốt ruồi có liên quan đến di truyền và tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Các nốt ruồi bẩm sinh có sự đa dạng về hình dạng, kích thước và màu sắc. Một số nốt có màu nâu hoặc đen, trong khi một số khác có màu đỏ hoặc hồng. Đa số các nốt có kích thước nhỏ và chỉ vài milimet, tuy nhiên cũng có những nốt lớn hơn vài centimet được gọi là bớt.
Các nốt ruồi bẩm sinh có kích thước nhỏ thường không gây hại và không cần can thiệp. Chỉ khi trẻ lớn lên và vì lý do thẩm mỹ, việc loại bỏ nốt ruồi này mới cần thiết. Các phương pháp hiệu quả để loại bỏ nốt ruồi bao gồm sử dụng laser hoặc phẫu thuật cắt bỏ nốt ruồi.
Đối với những bớt có kích thước lớn, có nguy cơ phát triển thành u lành tính. Do đó, khi nhận ra sự thay đổi về kích thước, hình dạng hoặc màu sắc so với ban đầu, hoặc khi trẻ có cảm giác đau tại vị trí bớt, cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa để khám và tư vấn.
Nốt Ruồi Mắc Phải
Các nốt ruồi mắc phải xuất hiện sau khi chúng ta sinh ra và có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Chúng cũng có sự đa dạng về hình dạng, kích thước và màu sắc.
Các nốt ruồi mới có thể có hình tròn hoặc hình oval. Một số nốt có màu nâu hoặc đen, trong khi một số khác có màu đỏ hoặc hồng. Nếu bạn có màu da tối, nốt ruồi mới sẽ có màu sậm hơn. Bề mặt của nốt ruồi mới có thể nhẵn hoặc có một số gồ ghề, hoặc còn có lông phía trên. Đa số các nốt ruồi mới có kích thước nhỏ chỉ vài milimet, và hiếm khi có kích thước lớn hơn vài centimet.
Người có màu da sáng như người da trắng dễ bị xuất hiện nốt ruồi mới hơn. Các nốt ruồi mới có thể là lành tính hoặc ác tính, tuy nhiên, nếu xuất hiện hơn 50 nốt mới trên cơ thể thì có nguy cơ cao là nốt ruồi ác tính. Trong khi đó, chỉ xuất hiện một nốt mới thì hiếm khi là bệnh lí ác tính.
Nguyên Nhân Mọc Nốt Ruồi Mới
Cho đến nay, nguyên nhân mọc nốt ruồi mới sau khi sinh vẫn chưa được hiểu rõ. Các nốt ruồi mới có thể là lành tính hoặc ác tính. Trong trường hợp nốt ruồi ác tính, đã có nhiều nghiên cứu, trong khi đó, nốt ruồi lành tính ít được nghiên cứu hơn.
Nguyên nhân khiến cơ thể bạn xuất hiện nốt ruồi mới có thể bao gồm:
- Độ tuổi: Người lớn tuổi dễ bị xuất hiện nốt mới hơn so với thanh thiếu niên.
- Da trắng: Người có da sáng hoặc tóc sáng dễ bị xuất hiện nốt mới hơn so với người có da tối màu và tóc nâu đen.
- Di truyền: Nếu cha mẹ bạn có nốt ruồi mới, có thể bạn cũng sẽ có tình trạng tương tự.
- Miễn dịch: Sử dụng các loại thuốc làm suy giảm hệ thống miễn dịch có thể làm xuất hiện nốt ruồi mới.
- Đột biến gen: BRAF là một gen được xác định có liên quan đến nốt ruồi ác tính. Đột biến gen này có thể là nguyên nhân của nốt ruồi ác tính.
- Tia cực tím: Tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời là một nguyên nhân thường gặp khiến cho nốt ruồi mới xuất hiện.
Một nghiên cứu được thực hiện vào năm 2017 cho kết quả rằng 70.9% nốt ruồi ác tính là những nốt ruồi mới xuất hiện. Vì vậy, nếu bạn là người lớn tuổi phát hiện những nốt mới xuất hiện trên cơ thể, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được khám.
Dấu Hiệu Cảnh Báo Nốt Ruồi Ác Tính
Dưới đây là cách giúp bạn nhận diện nốt ruồi có nguy cơ ác tính theo thứ tự ABCDE:
- Asymmetrical (Không đối xứng): Thông thường, nốt ruồi có hình dạng tròn hoặc hình oval khá đối xứng. Nếu nốt ruồi của bạn không đối xứng, méo mó, có thể là ác tính.
- Border (Viền hay bờ): Nếu nốt ruồi của bạn có viền không rõ ràng hoặc không liên tục, có thể là ác tính.
- Color (Màu sắc): Nốt ruồi thay đổi màu sắc so với ban đầu hoặc có nhiều màu sắc khác nhau, có thể là ác tính.
- Diameter (Đường kính): Nếu đường kính nốt ruồi lớn hơn 0.5 centimet, có thể là ác tính.
- Evolving (Thay đổi): Nếu nốt ruồi to ra, thay đổi màu sắc hoặc hình dạng, cần cẩn thận, có thể là ác tính.
Tự Kiểm Tra Nốt Ruồi Ác Tính Tại Nhà
Kiểm tra cơ thể thường xuyên là cách phát hiện sớm những nốt ruồi bất thường. Do ánh nắng mặt trời là một trong những nguyên nhân chính khiến nốt ruồi trở nên ác tính, vì vậy vị trí thường mắc phải là những vùng da tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng. Đối với phụ nữ, các vị trí thường mắc phải là tay và chân. Còn đối với nam giới, các vị trí thường bị là lưng, ngực, da đầu và cổ. Mặc dù một số vị trí ít bị nốt ruồi ác tính hơn, nhưng chúng ta cũng không nên bỏ qua những vùng như lòng bàn tay, lòng bàn chân, kẽ ngón tay, kẽ ngón chân, móng tay và móng chân.
Khi kiểm tra, bạn cần chú ý đến cả nốt ruồi bẩm sinh và nốt ruồi mới mọc. Đối với các nốt ruồi bẩm sinh, bất kỳ thay đổi nào về hình dạng, màu sắc hoặc kích thước cũng cần lưu ý. Đối với các nốt ruồi mới mọc, cần chú ý kỹ hơn. Khi đó, chúng ta kiểm tra theo thứ tự ABCDE để đánh giá khả năng ác tính.
Khi Nào Nên Khám Bác Sĩ Về Nốt Ruồi Ác Tính
Như đã trình bày ở phần trên, hơn một nửa trường hợp nốt ruồi ác tính là các nốt ruồi mới mọc. Vì vậy, khi bạn phát hiện nốt ruồi mới xuất hiện, đặc biệt ở người lớn tuổi, hãy đến khám ngay với bác sĩ chuyên khoa. Nếu nốt ruồi của bạn có nguy cơ ác tính, bác sĩ sẽ đưa ra các xét nghiệm và chế độ theo dõi phù hợp.
Đối với các nốt ruồi bẩm sinh, chúng thường là lành tính. Tuy nhiên, khi bạn nhận ra bất kỳ thay đổi bất thường nào về hình dạng, kích thước hoặc màu sắc, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa kịp thời. Bác sĩ cũng sẽ đưa ra các xét nghiệm và phương pháp theo dõi phù hợp.
Một sự thật là nếu phát hiện sớm nốt ruồi ác tính, khả năng điều trị thành công là tương đối cao. Vì vậy, chúng ta nên thường xuyên tự kiểm tra để phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường.
Nốt ruồi xuất hiện trên cơ thể là điều thường gặp và hầu hết là bình thường. Chúng thường không ảnh hưởng đến sức khỏe mà chỉ ảnh hưởng đến vẻ ngoài. Hầu hết các nốt ruồi bẩm sinh ít có khả năng ác tính hơn là các nốt mới mọc. Việc tự kiểm tra cơ thể thường xuyên theo thứ tự ABCDE giúp phát hiện sớm bất thường. Hãy kiểm tra tất cả các nốt ruồi trên cơ thể, bao gồm cả nốt ruồi bẩm sinh và nốt ruồi mới mọc. Nếu phát hiện sớm, khả năng điều trị thành công là tương đối cao.
