Có thờ có thiêng, có kiêng có lành – câu ngạn ngữ dân gian này đã tồn tại từ xa xưa. Thắp hương, khấn vái và làm lễ cúng vào ngày mùng 1 và ngày 15 hàng tháng không chỉ là cách để tôn kính tổ tiên mà còn mong muốn những điều tốt lành cho gia đình. Hy vọng rằng các vị thần sẽ phù hộ cho chúng ta trong công việc và đem lại sự bình an, ấm no và hạnh phúc.
Vì sao phải cúng vào ngày mùng 1 và ngày 15 hàng tháng?
Người Việt coi ngày mùng 1 (theo lịch Âm) là ngày Sóc, còn ngày rằm hàng tháng là ngày Vọng, một ngày để nhớ đến tổ tiên. Theo truyền thống, vào những ngày này, việc cúng có ý nghĩa như sau:
-
Ngày mùng 1 là ngày khởi đầu của một tháng mới, nên khi cúng chúng ta mong muốn may mắn và thành công.
-
Ngày rằm có sự quan trọng đặc biệt vì trong ngày này, thần thánh và tổ tiên thông thiên với con người. Vì vậy, nếu chúng ta thành tâm cầu nguyện, những điều tốt đẹp sẽ đến gần hơn. Ngoài ra, việc cúng vào ngày này còn thể hiện mong muốn của con người trong việc trở nên sáng suốt và đánh lùi những điều xấu xa trong lòng.
Vì vậy, hầu hết các gia đình sẽ chuẩn bị hoa quả, bánh oản và đồ chay để cúng. Đồ lễ không thể thiếu như hương thơm, kim ngân, hoa quả tươi, xôi, bánh kẹo cùng trầu cau và tiền vàng mã.
Cúng vào chiều ngày 30 và chiều ngày 14 đúng hay sai?
Ở một số nơi, có gia đình cúng Gia Tiên – Gia Thần vào chiều ngày 30 và chiều ngày 14 thay vì vào ngày mùng 1 và ngày 15 như đã nói ở trên. Tuy nhiên, điều này không ảnh hưởng đến sự linh thiêng và thành tâm trong lễ cúng. Đây là do sự khác biệt trong quan niệm của mỗi nơi hoặc đơn giản là do gia chủ bận rộn và sắp xếp cúng trước.
Tuy nhiên, việc dời thời gian cúng chỉ được thực hiện vào ngày 30 và ngày mùng 14 (ngoại trừ tháng Giêng và tháng 7 âm lịch vì đây là tháng cô hồn).
Nên cúng vào khung giờ nào?
Theo quan niệm của người xưa, các vị thần thường ăn sáng sớm nên việc chuẩn bị lễ cúng rằm phải hoàn thành trước 6-7 giờ tối. Nếu cúng vào buổi sáng, lễ phải hoàn thành trước 9-10 giờ sáng, để các vị thần có thể thưởng thức bữa ăn. Đây là quan niệm của người Bắc và có phần khắt khe.
Lưu ý khi cúng rằm hàng tháng
Để giữ sự linh thiêng, gia chủ cần lưu ý một vài điều trong nghi thức cúng. Ngoài việc thành tâm khấn vái và đọc văn khấn mùng 1 và ngày rằm, vị trí cúng cần được thiết kế sao cho thể hiện sự tôn kính:
- Cúng trước bàn thờ tổ tiên và bàn thờ thần linh.
- Mâm cúng phải đặt dưới bàn thờ.
- Nhớ cúng ông Công trước khi cúng gia tiên.
- Chuẩn bị văn khấn chỉnh chu để tránh làm mất lòng các vị thần bề trên.
Điều này được thể hiện trong sách “Văn Khấn Cổ Truyền Việt Nam” của nhà xuất bản Hồng Đức.
Xem thêm: Các bài Văn khấn cổ truyền Việt Nam
Dưới đây là hai bài văn khấn Gia thần và Gia tiên chuẩn nhất cho ngày mùng 1 và ngày rằm hàng tháng.
Văn khấn thần Thổ Công và các vị thần
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
- Con kính lạy chín phương Trời, mười Phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vi Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Đông Thần quân.
- Con kính lạy ngài Bản gia Thổ Địa, Long Mạch.
- Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Phúc đức Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Tiền hậu Địa chủ Tài thần.
- Con kính lạy các Tôn thần cai quản trong xứ này.
Tín chủ chúng con là: …………………………………….
Ngụ tại:………………………………………………………
Hôm nay là ngày…… tháng…… năm…., tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân, trà quả, đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Chúng con thành tâm kính mời: ngài Kim Niên Đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành Hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ Địa, Long Mạch, Tôn thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính thần, các vị Tôn thần cai quản trong xứ này.
Cúi xin các Ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia bình an, công việc hanh thông, lộc tài thăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Giãi tấm lòng thành cúi xin được phù hộ độ trì và chứng giám.
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Cẩn cáo!
Văn khấn Gia tiên
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
- Con kính lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
- Kính lạy ngài Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, Ngũ Phương Ngũ Thổ, Phúc đức chính Thần.
- Con kính lạy các ngài Thần linh cai quản trong xứ này.
- Các cụ Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ.
- Thúc bá đệ huynh và các hương linh nội, ngoại trong họ.
Hôm nay là ngày …….. tháng ….. năm …………..
Tín chủ con là …………………………………………….
Ngụ tại ……………………………………………….. cùng toàn gia quyến.
Thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật, trà quả bày lên trước án.
Chúng con thành tâm kính mời:
- Các vị Tôn thần cai quản trong xứ này.
- Hương hồn Gia tiên nội, ngoại.
Cúi xin các Ngài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Phù trì tín chủ chúng con:
- Toàn gia an lạc, mọi việc hanh thông.
- Người người được bình an.
- Tám tiết vinh khang thịnh vượng.
- Lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang.
- Sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Cẩn cáo!
Những điều có thể làm phật lòng các đấng bề trên
- Đồ cúng không sạch sẽ (tiền giả, đồng tiền có nguồn gốc bất lương, thực phẩm hỏng…).
- Không thể hiện lòng từ bi và công đức của gia chủ, chưa giải trừ những nghiệp chướng trong quá khứ.
- Sử dụng bùa, ngải để giải hạn.
- Không thành tâm khi đọc văn khấn, trong thâm tâm vẫn còn những ích kỉ, nhỏ nhen, chưa bao dung, độ lượng.
Theo sách “Văn khấn cổ truyền Việt Nam” của nhà xuất bản Hồng Đức.
Xem thêm:
- Lễ đầy tháng cho bé ở các nước trên thế giới
- Nguồn gốc và nghi thức của tục cúng Mụ (cúng đầy tháng) cho bé
- 6 địa chỉ cầu tài lộc nổi tiếng linh thiêng không nên bỏ lỡ ở miền Bắc
- Bỏ túi 6 địa chỉ cầu duyên dân FA không thể không ‘thử vận may’
- Văn khấn cúng Mụ làm lễ đầy tháng, thôi nôi cho bé tại nhà chuẩn nhất
- 5 ngôi chùa được cho là ‘cầu được ước thấy’ ở Hà Nội
